Theo Luật ATTP và các quy định hiện hành về đánh giá nguy cơ và kiểm soát rủi ro, khi các chỉ tiêu không còn là mối nguy đáng kể và đã được kiểm soát hiệu quả thì cần được rà soát kịp thời và loại khỏi danh mục kiểm tra.
Tại cuộc họp ngày 19/2/2014 với Bộ trưởng Bộ NNPTNT, và đặc biệt tại cuộc họp tiếp theo vào ngày 16/5/2014 với Cục Quản lý Chất lượng NLS & Thủy sản (NAFIQAD) về các kiến nghị một số nội dung của Thông tư 48/2013/TT-BNNPTNT cũng như các vấn đề liên quan kiểm soát an toàn thực phẩm thủy sản xuất khẩu, Hiệp hội VASEP cũng đã trao đổi & kiến nghị việc rà soát 2 quyết định của Bộ NNPTNT (Quyết định 2864/QĐ-BNN-QLCL ngày 24/11/2011 và 1471/QĐ-BNN-QLCL ngày 20/6/2012) và loại bỏ 2 chỉ tiêu “Trifluraline” và “Polyphosphate” khỏi danh mục kiểm tra. Đây là một nội dung mà các DN đang bức xúc trong 6 tháng qua và tiếp tục phản ánh mạnh mẽ về VP Hiệp hội trong tuần đầu tháng 9/2014.
Tại cuộc họp ngày 16/5/2014, Cục NAFIQAD ghi nhận phản ánh trên và khẳng định hiện nay Cục đang rà soát, cập nhật quy định của các thị trường nhập khẩu có yêu cầu kiểm tra Nhà nước về lô hàng thủy sản XK để trình Bộ ban hành văn bản quy định/hướng dẫn thay thế, bổ sung Quyết định số 2864/QĐ-BNN-QLCL và số 1471/QĐ-BNN-QLCL, trong đó sẽ đánh giá, xem xét điều chỉnh các chỉ tiêu ATTP đã được kiểm soát và khắc phục hiệu quả. Tuy nhiên, đến nay chưa có kết quả rà soát và loại bỏ có kết quả cho việc hết sức bức thiết và xảy ra hàng ngày đối với các DN, khiến các DN ngày càng có nhiều ý kiến hơn.
Hiện tại, sau quá trình triển khai các biện pháp kiểm soát đồng bộ (tuyên truyền, tập huấn cho cơ sở SXKD thủy sản, tăng cường kiểm tra giám sát việc sử dụng và thời gian ngừng sử dụng kháng sinh trước khi thu hoạch tại cơ sở,..v..v..v), một số chỉ tiêu đã không còn xuất hiện, đã được kiểm soát hiệu quả và không còn là mối nguy đáng kể trong sản phẩm thủy sản nhưng vẫn bị kiểm tra Nhà nước ở các lô hàng thuộc danh mục “thẩm tra”, làm gia tăng chi phí cho doanh nghiệp. Cụ thể như:
a. Trifluraline: Từ năm 2012 đến nay không có lô nào bị cảnh báo tại các thị trường Mỹ, EU, Canađa. Thị trường Nhật Bản cũng không yêu cầu kiểm tra chỉ tiêu này trên hàng thủy sản xuất khẩu của Việt Nam. Như vậy, chỉ tiêu này đã được kiểm soát hiệu quả và không còn là mối nguy đáng kể đối với thủy sản nuôi xuất khẩu của Việt Nam. Tuy nhiên, chỉ tiêu này vẫn bị thực hiện kiểm tra khi cấp Chứng thư vào Mỹ, EU, Canađa cho các lô hàng thủy sản nuôi XK (theo Quyết định 1471/QĐ-BNN-QLCL ngày 20/6/2012 sửa đổi Danh mục các chỉ tiêu hóa học chỉ định kiểm nghiệm đối với lô hàng thủy sản XK ban hành kèm theo Quyết định 2864/QĐ-BNN-QLCL).
b. Polyphosphate: Tương tự như trên, từ năm 2011 đến nay không có lô nào bị cảnh báo tại thị trường EU cho chỉ tiêu này, nhưng theo Quyết định 1471/QĐ-BNN-QLCL, Polyphosphate vẫn tiếp tục bị lấy mẫu kiểm tra đối với các lô cá tra, basa fillet đông lạnh, tôm đông lạnh xuất khẩu đi EU.
Việc không rà soát kịp thời và loại bỏ phù hợp khỏi danh mục kiểm tra Nhà nước, ít nhất như đối với 2 chỉ tiêu trên đang tạo ra sự lãng phí về nguồn lực kiểm soát (nhân công, thời gian,...) cho cơ quan quản lý Nhà nước cũng như làm gia tăng đáng kể chi phí kiểm tra/kiểm nghiệm cho các doanh nghiệp.
Để vừa đảm bảo việc tuân thủ các quy định ATVSTP của Luật ATTP và các thị trường nhập khẩu, vừa đảm bảo lợi ích cho doanh nghiệp cũng như giảm thiểu các lãng phí không cần thiết của doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước, tháo gỡ những bức xúc và vướng mắc của các DN, Hiệp hội VASEP trân trọng đề nghị Bộ NN&PTNT chỉ đạo:
1. Rà soát ngay để thay thế 02 văn bản của Quý Bộ về chỉ tiêu kiểm tra về an toàn thực phẩm đối với lô hàng thủy sản XNK là Quyết định 2864/QĐ-BNN-QLCL ngày 24/11/2011 và 1471/QĐ-BNN-QLCL ngày 20/6/2012 - trong đó cần đánh giá, xem xét điều chỉnh lại các chỉ tiêu ATTP đã được kiểm soát và khắc phục hiệu quả;
2. Trong thời gian nhất định cho việc rà soát ưu tiên 2 văn bản trên, xem xét ngay việc loại bỏ 2 chỉ tiêu “Trifluraline” và “Polyphosphate” khỏi danh mục kiểm tra theo những báo cáo trên và dữ liệu kiểm soát có sẵn.