OPAGAC hối thúc EU đưa ra tiêu chuẩn đối với cá ngừ nhập khẩu

(vasep.com.vn) Hiệp hội các nhà đánh bắt cá ngừ đông lạnh cỡ lớn (OPAGAC) đang thúc đẩy để logo APR AENOR về trách nhiệm xã hội của Tây Ban Nha được sử dụng như một tiêu chuẩn về xã hội cho các sản phẩm cá ngừ nhập khẩu vào EU nhằm ngăn chặn nguồn cá từ các đội tàu đánh bắt “vô nhân đạo và bất hợp pháp”. Các nhà phê bình xem đây một nỗ lực hướng tới chủ nghĩa bảo hộ thị trường và loại trừ các đối thủ cạnh tranh.

OPAGAC hối thúc EU đưa ra tiêu chuẩn đối với cá ngừ nhập khẩu

OPAGAC đã bày tỏ quan điểm khi chỉ ra rằng tiêu chuẩn đánh bắt có trách nhiệm của Tây Ban Nha gần đây đã được công nhận tại giải thưởng “Thực phẩm của Tây Ban Nha 2020” (Food of Spain 2020) của Bộ Nông nghiệp, Thuỷ sản và Lương thực (MAPA).

Giám đốc của OPAGAC cho biết, giải thưởng này ghi nhận sự kiên nhẫn của một nhóm ngư dân, những người đã làm mọi việc theo cách tốt nhất có thể, và thậm chí hơn thế nữa trong môi trường mà tự do hoá thị trường thúc đẩy họ phải “tranh đua” với các ngư dân đánh bắt bất hợp pháp ở các nước khác - những người không tuân thủ quy định và bỏ mức phí thấp hơn để cạnh tranh với ngư dân EU tại thị trường EU.

Logo AENOR được dán trên các sản phẩm cá ngừ được đánh bắt có trách nhiệm (APR) đảm bảo rằng các điều kiện xã hội trên tàu được chứng nhận đáp ứng các tiêu chuẩn do Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) đặt ra. Tiêu chuẩn này không phải là một tiêu chuẩn bền vững như MSC. Hiện tại, 65 tàu đánh bắt, trong đó chủ yếu là của Tây Ban Nha, được cấp giấy chứng nhận APR và đánh bắt khoảng 400.000 tấn cá ngừ nhiệt đới.

Tổ chức này lập luận rằng các thị trường EU không nên mua cá được đánh bắt bởi các đội tàu từ Đông Nam Á và Trung Quốc, mà theo OPAGAC, có vấn đề về lao động cưỡng bức. Tổ chức này cũng mạnh dạn chỉ ra sự thiếu hiểu biết của EU về việc hạm đội Châu Á nhiều lần không tuân thủ các điều kiện quy định trong Công ước 188 của ILO, thậm chí còn có các trường hợp nô lệ và bóc lột trẻ em trên tàu của họ. Mặc dù vậy, nhập khẩu cá ngừ của Châu Âu từ các tàu này đã tăng từ 5% năm 2012 lên 53% năm 2019.

Đây không phải lần đầu tiên mà OPAGAC đề xuất về vấn đề này. Khi EU thảo luận về việc tăng hạn ngạch thuế quan tự trị (ATQ) đối với loin cá ngừ hấp, tổ chức này cũng cho rằng NK loin cá ngừ của Trung Quốc không chỉ gây bất lợi cho hoạt động kinh doanh cá ngừ của EU mà còn ảnh hưởng tới thị trường của khối kinh tế này.

Hiện tại, tổ chức này đang nỗ lực thúc đẩy chương trình nghị sự của mình về việc sử dụng logo the APR AENOR như một tiêu chuẩn xã hội cho tất cả các hoạt động NK cá ngừ của EU. Tổ chức này đã đề xuất một sáng kiến tương tự vào năm 2018, gây ra một cuộc tranh luận lớn trong ngành cá ngừ. Các nhà phê bình cho rằng điều này sẽ đóng vai trò như một rào cản thương mại và ngăn chặn các đối thủ cạnh tranh nhưng lại tăng thu nhập cho các ngư dân Tây Ban Nha.

Liên quan đến vấn đề nhân quyền, sáng kiến của OPAGAC có thể được coi là một bước hướng tới việc loại trừ thị trường đẩy các quốc gia như Trung Quốc ra khỏi việc cung cấp loin cá ngừ hấp cho thị trường EU.

Lập luận này của OPAGAC phù hợp với tình hình địa chính trị hiện tại. Mỹ và EU đang đặt lệnh cấm vận thương mại đối với Trung Quốc do các vấn đề về lao động. Đặc biệt, Mỹ đã xung đội với quốc gia Châu Á về vấn đề này. Mỹ phản đối việc đối xử với những người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ ở vùng xa xôi phía Tây Tân Cương, nói rằng những người này đang chịu những hành động vi phạm về nhân quyền có hệ thống do nhà nước bảo trợ. Vào tháng 9/2020, Mỹ đã ban hành lệnh cấm sâu rộng đối với các sản phẩm được nhập khẩu từ khu vực này, bao gồm bông và các bộ phận máy tính. Gần đây, Báo cáo về nạn buôn người (TIP) của Mỹ đã xếp Trung Quốc vào nhóm cuối cùng vì các vấn đề về lao động cưỡng bức và việc đối xử tệ với các thuyền viên nhập cư làm việc trên các tàu đánh cá ngoài khơi của Trung Quốc.

Trái với quan điểm của OPAGAC, các nhà sản xuất đồ hộp Tây Ban Nha đã tranh cãi rằng việc giảm lượng loin cá ngừ nhập khẩu từ Trung Quốc của họ không phải là một lựa chọn. Trong cuộc thảo luận về hạn ngạch ATQ, EUROTHON và ANFACO cho biết các bên nhầm lẫn trong cuộc tranh luận giữa công cụ ATQ và cuộc chiến chống khai thác bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU)  hoặc cải thiện điều kiện xã hội. EU đã có các hệ thống để ngăn chặn hải sản được đánh bắt IUU xâm nhập thị trường.

OPAGAC tuyên bố rằng vẫn còn một chặng đường dài phía trước với phần còn lại của đội tàu cá ngừ trên thế giới để đảm bảo tính bền vững xã hội cho các nhà phân phối và người tiêu dùng. Gần đây, các thương hiệu Tây Ban Nha như Bolton Food (Isabel) và Salica (Campos) đã bắt đầu XK các sản phẩm mang logo APR AENOR sang Italy và Mỹ.

Nguyễn Hà
Chuyên gia thị trường Cá ngừ
Email: vanha@vasep.com.vn
Điện thoại 024. 37715055 - ext. 216

Bình luận bài viết

Tin cùng chuyên mục