(vasep.com.vn) Tổ chức phi lợi nhuận Hội đồng quản lý hải sản (Marine Stewardship Council - MSC) đang đánh giá việc tích hợp các số liệu trách nhiệm xã hội cùng với các tiêu chuẩn sinh thái lâu đời của họ để chứng nhận nghề cá.
Ông Rupert Howes, Giám đốc điều hành của MSC, đã đề cập đến những thách thức và những phát triển đang diễn ra xung quanh cách tiếp cận các tiêu chí kiểm toán xã hội của tổ chức này trong một sự kiện tại Triển lãm Thủy sản Toàn cầu (Seafood Expo Global) được tổ chức tại Barcelona, Tây Ban Nha, vào tháng 4.
Ông Howes thừa nhận rằng thiếu vắng các tiêu chí kiểm toán xã hội rõ ràng trong khuôn khổ hiện tại của MSC, nhấn mạnh trọng tâm lịch sử của tổ chức này về tính bền vững sinh thái hơn các yếu tố xã hội. Tuy nhiên, các tiêu chí đủ điều kiện của MSC phụ thuộc vào việc các nhà kiểm toán đảm bảo không có các vụ truy tố thành công về vi phạm lao động trong các ngư trường và thực thể chuỗi cung ứng. Ông Howes thừa nhận nhu cầu về các hoạt động kiểm toán xã hội mạnh mẽ hơn.
Theo tiêu chuẩn của MSC, các doanh nghiệp chuỗi cung ứng được chứng nhận, xử lý và đóng gói hải sản được chứng nhận phải trải qua kiểm toán lao động của bên thứ ba hoặc gửi báo cáo tự đánh giá cho MSC, cho phép tổ chức này ủy quyền để tiến hành kiểm toán độc lập riêng của mình.
Ông Howes đã trình bày chi tiết những nỗ lực của MSC nhằm kết hợp các tuyên bố tự thân và kiểm toán xã hội của bên thứ ba vào các yêu cầu đối với chuỗi cung ứng của họ. Ông cho biết, những bước đi này nhằm mục đích thu thập thông tin về các chính sách và thực tiễn nhằm ngăn chặn lao động trẻ em và thực thi các tiêu chuẩn lao động công bằng. Mặc dù có những nỗ lực này, ông Howes thừa nhận rằng hiệu quả và độ tin cậy của các cuộc kiểm toán như vậy đã bị nghi ngờ trong các cuộc thảo luận rộng rãi hơn về trách nhiệm xã hội.
Nhấn mạnh về sự phức tạp của tiêu chuẩn chứng nhận phiên bản 3 của MSC, ông Howes thừa nhận những thách thức đặt ra bởi quá trình phát triển các tiêu chí của tổ chức trong suốt 25 năm qua.
Ông đã vạch ra cách tiếp cận theo từng giai đoạn của MSC để giải quyết các vấn đề này, với các sửa đổi ngay lập tức được lên kế hoạch vào tháng 7/2024 để tăng cường sự rõ ràng và mạch lạc trong phiên bản mới nhất của tiêu chuẩn.
Ông Howes giải thích: "Chúng tôi gặp một số vấn đề với việc ra mắt phiên bản 3. Chúng tôi có một dự án nhằm tìm cách đưa ra một số sửa đổi để đảm bảo tính rõ ràng về các yêu cầu ý định trong phạm vi áp dụng khả thi của tiêu chuẩn. Vì vậy, đang có rất nhiều việc diễn ra."
Khi bị dồn ép về những lời chỉ trích đối với kiểm toán xã hội, ông Howes thừa nhận những hạn chế nhưng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hợp tác với các bên liên quan để vượt qua những phức tạp về quyền con người và tiêu chuẩn lao động trong bối cảnh sứ mệnh của MSC.
Ông Howes nhấn mạnh rằng không có "giải pháp thần kỳ" nào cho vấn đề kiểm toán xã hội.
"Kiểm toán xã hội, ở một mức độ nào đó, đã bị mất uy tín, nhưng chúng có vai trò trong các lĩnh vực khác. Tôi nghĩ phong trào nhân quyền không chắc chắn 100% về các giải pháp, nhưng định hướng của hội đồng quản trị của chúng tôi là hợp tác với các bên khác, đảm bảo chúng tôi biết những gì đang diễn ra và tôi nghi ngờ rằng chúng tôi sẽ xem xét lại những gì chúng tôi đang làm và thực hiện những thay đổi", ông nói.
"Các tiêu chuẩn của MSC tập trung vào hiệu quả hoạt động môi trường và tính bền vững của nghề cá và đảm bảo chuỗi cung ứng hải sản. Tuy nhiên, chúng tôi chia sẻ mối quan ngại rộng rãi về các vấn đề xã hội trong ngành thủy sản và đang hợp tác với các tổ chức khác để tìm ra các giải pháp thực tế. Chúng tôi liên tục cải thiện chương trình của mình, bao gồm kết hợp các chương trình kiểm toán lao động của bên thứ ba và giới thiệu các biện pháp minh bạch", tuyên bố của MSC trên trang web của họ.
Các ý kiến khác
Bên lề sự kiện của MSC, giám đốc phát triển bền vững của một nhà chế biến lớn đã bình luận với Undercurrent News rằng MSC đã nói về việc đưa các tiêu chí xã hội vào tiêu chuẩn của mình "trong một thời gian dài" nhưng cho đến nay "chưa làm được gì nhiều" về vấn đề này. Ông ấy nói thêm rằng những thay đổi đó sẽ được hoan nghênh.
Các công ty thủy sản đang phải chịu áp lực ngày càng tăng để đảm bảo các hoạt động cung cấp nguồn hàng của họ không chỉ bảo vệ đại dương mà còn cả quyền của người lao động trong toàn ngành. Trong những tuần gần đây, EU đã phê chuẩn lệnh cấm các sản phẩm được sản xuất bằng lao động cưỡng bức, và một cuộc điều tra của Associated Press đã tiết lộ những vi phạm về lao động và môi trường trên khắp ngành công nghiệp tôm của Ấn Độ.
Năm ngoái, nghiên cứu của Liên minh Minh bạch Tài chính (Financial Transparency Coalition), một tổ chức phi lợi nhuận có trụ sở tại Washington, DC theo dõi dòng tiền bất hợp pháp, đã kết luận rằng điều kiện lao động nguy hiểm, cưỡng bức, đôi khi tương tự như nô lệ, đã được phát hiện trên gần 500 tàu đánh cá công nghiệp trên toàn thế giới, theo báo cáo của The Independent.
Vào năm 2023, cuộc điều tra của Dự án Đại dương Ngoại vòng Pháp luật (Outlaw Ocean Project) về các nhà máy chế biến hải sản Trung Quốc ở tỉnh Sơn Đông sử dụng lao động cưỡng bức người Duyghur được chuyển từ Tân Cương cho thấy các nhà máy này mang chứng nhận chuỗi cung ứng của MSC, gây ra lo ngại trong toàn ngành.
Xét theo bối cảnh này, Liên minh Bảo tồn Giải pháp Hải sản (Conservation Alliance for Seafood Solutions) gần đây đã đưa ra hướng dẫn cho các công ty hải sản, được cho là cung cấp một khuôn khổ toàn diện để giúp họ giải quyết tính bền vững môi trường, quyền con người và các vấn đề lao động trong toàn bộ chuỗi cung ứng của họ.
Được hỏi về các giải pháp tiềm năng, Ryan Bigelow, Giám đốc Dự án của Liên minh Bảo tồn, nhấn mạnh rằng việc đạt được trách nhiệm xã hội và môi trường trong ngành thủy sản không phải là một nhiệm vụ đơn giản.
"Không có giải pháp thần kỳ nào cho trách nhiệm xã hội hoặc môi trường trong ngành thủy sản. Không một công ty nào có thể 'hoàn thành' hành trình phát triển bền vững của mình."
"Tuy nhiên, chính hành động thẩm định cẩn trọng để kiểm tra chuỗi cung ứng có thể mang lại nhiều lợi nhuận . Thông qua phân tích kỹ lưỡng và cam kết minh bạch, các công ty có thể phát hiện ra những lĩnh vực đáng quan ngại, gây áp lực lên các hệ thống lỗi thời và tìm ra những con đường cải tiến mới. Cho dù là hợp tác với các nhà cung cấp để thực thi các quy tắc lao động tốt, đầu tư vào nguồn cung bền vững hay tìm kiếm các lựa chọn thay thế đạo đức, họ có thể chứng minh tương lai cho doanh nghiệp của mình đồng thời thúc đẩy các cải cách có tiếng nói trong chuỗi cung ứng toàn cầu", Bigelow nói.
Tương tự, Alexandra Golub, Giám đốc Phát triển Bền vững của Acme Smoked Fish, nhấn mạnh nhu cầu quan trọng về trách nhiệm giải trình trong ngành thủy sản liên quan đến các cam kết xã hội và môi trường.
Golub nói với Undercurrent rằng hướng dẫn do Liên minh Bảo tồn cung cấp đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp lộ trình cho các doanh nghiệp để nâng cao trách nhiệm giải trình và đáp ứng mong đợi của người tiêu dùng, cơ quan quản lý và các bên liên quan trong toàn bộ chuỗi cung ứng.