(vasep.com.vn) Một đánh giá mới của Liên minh chống đánh bắt IUU của EU đã phát hiện ra rằng EU đã giải quyết các lỗ hổng trước đây cho phép các tàu có thể đổi cờ nhanh chóng và thường xuyên để trốn tránh luật thuỷ sản. Việc đánh giá hiệu quả của Quy chế Quản lý bền vững đội tàu đánh bắt bên bên ngoài (SMEFF), một quy định được EU thông qua vào năm 2018 nhằm giúp EU kiểm soát đội tàu của EU đánh bắt ở các vùng biển ngoài khu vực EU. Trong khi những phát hiện này cho thấy sự khả quan, đánh giá cũng cho thấy các quy định và kiểm soát nghề cá quốc gia lỏng lẻo ở các nước ngoài EU tiếp tục bị công dân EU khai thác, với lợi nhuận từ việc đánh bắt bất hợp pháp có thể chạy ngược trở lại EU.
Việc đổi cờ là quá trình đổi cờ của một tàu từ một quốc gia này sang một quốc gia khác. Mặc dù hoạt động này là hợp pháp, nhưng trong một số trường hợp việc đổi cờ có thể có vấn đề, chẳng hạn như khi chủ tàu cố gắng lách thuỷ sản hoặc các nỗ lực kiểm soát bằng cơ hội đổi cờ tàu sang một quốc gia có các biện pháp thoải mái hơn.
Các nước không thuộc EU không giải quyết hoạt động đánh bắt bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU) có thể bị EU đưa ra cảnh báo chính thức về các biện pháp trừng phạt thương mại. Nghiên cứu này kết luận rằng các đội tàu sử dụng cờ của các quốc gia như vậy sẽ không tham gia đội tàu của EU nữa. Điều này có nghĩa là các chủ tàu này không thể thu lợi từ các khoản trợ cấp mà EU trả cho việc đánh bắt tại các bùng biển không thuộc các nước EU.
Tuy nhiên, các sản phẩm thuỷ sản được đánh bắt bởi những đội tàu này tại các quốc gia không giải quyết được vấn đề về khai thác IUU vẫn có thể vào được thị trường EU, hoặc tiền thu được từ các hoạt động này sẽ vào túi các công ty EU. Nói cách khác, các công dân EU có thể thu lợi mà không bị phạt từ các nước thiếu thực thi.
Sự thiếu minh bạch hiện này về ‘quyền sở hữu có lợi”, người cuối cùng được thu lợi nhuận, trong ngành đánh bắt toàn cầu làm cản trở tiến bộ trong cuộc chiến chống đánh bắt IUU, vì nó ngăn cản các cơ quan chức năng trong việc xác định chủ sở hữu cuối cùng của các tàu bị phát hiện đánh bắt bất hợp pháp hay không bền vững. Mặc dù các chủ sở hữu hưởng lợi có trự sở tại EU này có thể ở nửa vòng trái đất, nhưng họ vẫn gặt hái được thành quả từ hoạt động đánh bắt bất hợp pháp hoặc quy định lỏng lẻo và không có sự giám sát, gây ra mối đe doạ nghiêm trọng đối với việc quản lý bền vững đại dương.
Với những phát hiện này, Liên minh chống đánh bắt IUU của EU đã kêu gọi EU công khai thông tin về ngường thực sợ làm chủ của ác đội tàu (tức là quyền sở hữu lợi ích). Điều này nên được thực hiện khi có lợi ích quá mức, chảng hạn như trong các trường hợp có thể hoặc được chứng minh là có liên quan đến các hoạt động đánh bắt IUU, tham nhũng hay rửa tiền. Điều này sẽ ngăn chặn các công ty EU hưởng lợi từ các quy định và kiểm soát nghề cá lỏng lẻo và có thể là các hoạt động bất hợp pháp.