Hoa Kỳ đã và đang là một trong hai thị trường nhập khẩu thủy sản lớn nhất (cùng Trung Quốc) của Việt Nam, kim ngạch XK đạt 1,8-2,1 tỷ USD/năm trong 3 năm qua, chiếm khoảng 20% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Đây là thị trường lớn, quan trọng và có tính định hướng trong xuất khẩu thủy sản Việt Nam – là thị trường nhập khẩu số 1 của tôm và cá ngừ, lớn thứ 2 của cá tra. Sau hơn 20 năm mở rộng và phát triển thị trường, thủy sản Việt Nam trở thành thương hiệu thủy sản quen thuộc của người tiêu dùng Mỹ. Việt Nam là một trong top các nước cung cấp thủy sản hàng đầu cho Mỹ.
Rạng sáng 10/4/2025, Hoa kỳ công bố hoãn áp dụng thuế đối ứng 90 ngày với Việt Nam và 74 quốc gia khác, thực hiện áp thuế 10% trong thời gian 90 ngày này. Riêng Trung Quốc là 125%. Các DN thấy thuận lợi và dễ thở hơn với kịch bản xấu nhất nếu Hoa Kỳ áp thuế 46% ngày từ 09/4/2025, ít nhất Việt Nam sẽ vẫn duy trì được năng lực xuất khẩu trong 90 ngày tới sang Hoa kỳ và mong đợi kết quả đàm phán tốt để có mức thuế cạnh tranh khi thời hạn 90 ngày qua đi. Vấn đề quan ngại lúc này là thị trường lớn Trung Quốc có các áp lực và nguy cơ giảm nhập khẩu thủy sản từ Việt Nam, tăng xuất khẩu vào các thị trường khác để gia tăng cạnh tranh.
Hiệp hội và cộng đồng DN thủy sản thành viên đánh giá cao và tin tưởng tuyệt đối vào các quyết sách của Đảng và Chính phủ trong tổng thể chương trình ứng phó bao gồm cả Đoàn đàm phán của Chính phủ đang công tác tại Hoa Kỳ 6-14/4/2025. Các DN tin tưởng và hy vọng Việt Nam sẽ đạt được kết quả đàm phán tốt nhất.
Tuy nhiên, đứng trước các diễn biến bất ổn vì yếu tố khách quan và kịch bản áp thuế của Hoa kỳ sẽ tác động tiêu cực đến sản xuất và năng lực xuất khẩu, Hiệp hội đã tổng hợp ý kiến các DN và xin đề xuất với Chính phủ và các Bộ “02 gói” hỗ trợ cần thiết để đối phó với những bất ổn và gia tăng năng lực của cộng đồng DN thủy sản, cụ thể như sau:
1. Các đề xuất, giải pháp và kiến nghị để hỗ trợ doanh nghiệp duy trì sản xuất, củng cố chuỗi cung ứng và năng lực cạnh tranh.
2. Các đề xuất mở rộng thị trường, gia tăng xúc tiến thương mại năm 2025-2026.
Hiệp hội VASEP và cộng đồng doanh nghiệp kính đề nghị Phó Thủ tướng Chính phủ và các Bộ trưởng xem xét, chỉ đạo hỗ trợ kịp thời cho các DN sản xuất-xuất khẩu thủy sản để duy trì chuỗi sản xuất, xuất khẩu và tiếp tục tạo sinh kế cho nông-ngư dân và người lao động.