(vasep.com.vn) Công ty nắm giữ hạn ngạch đánh bắt cá minh thái lớn nhất của Nga, Russian Fishery Company (RFC), đã nâng dự báo sản lượng surimi của Nga lên hơn 160.000 tấn vào năm 2028. Con số này lạc quan hơn dự báo trước đó tại diễn đàn ngành diễn ra vào tháng 11 năm ngoái tại Bangkok, Thái Lan.
Dự báo mới là tin xấu cho các nhà sản xuất Mỹ đang gặp khó khăn trong thị trường surimi. Giám đốc RFC, Savely Karpukhin, dự báo sản lượng năm 2024 sẽ là 81.000 tấn, tăng so với dự báo 78.000 tấn tại Diễn đàn Surimi Bangkok. Ông kỳ vọng giá sẽ tăng vào cuối năm do sản lượng surimi nhiệt đới giảm.
Nga đã sản xuất 40.000 tấn surimi trong vụ A năm 2024, so với 54.000 tấn cho cả năm 2023. Dự kiến sản lượng sẽ tiếp tục tăng mạnh trong vụ B. Phó Tổng Giám đốc RFC, Savely Karpukhin, dự báo sản lượng surimi sẽ đạt 124.000 tấn vào năm 2025 và 134.000 tấn vào năm 2026, cao hơn so với dự báo trước đó là 94.000 tấn và 104.000 tấn. Năm 2027, sản lượng dự kiến là 155.000 tấn, tăng từ 115.000 tấn, và năm 2028 là 163.000 tấn.
Nga tập trung vào surimi do thiếu giấy phép xuất khẩu sang EU cho các tàu và nhà máy mới. Do đó, các công ty như RFC và Gidrostroy không thể bán phi lê cá minh thái rút xương (PBO) sang EU, và các nhà chế biến Trung Quốc không được sử dụng cá từ Nga để sản xuất phi lê đông lạnh kép cho châu Âu. Ngoài ra, từ ngày 1/1/2024, EU đã loại Nga khỏi chương trình hạn ngạch thuế quan tự chủ (ATQ), khiến phi lê của Nga chịu thuế 13,7% tại EU.
Trong số năm tàu mới của RFC, chỉ tàu Vladimir Limanov có giấy phép EU. Công ty sẽ nhận thêm hai tàu vào năm 2025, một tàu vào năm 2026, hai tàu vào năm 2027 và chiếc cuối cùng vào năm 2028. Theo ông Karpukhin, các tàu mới này sẽ giúp hạn ngạch đánh bắt của RFC tăng lên 505.000 tấn vào năm 2028, so với 414.000 tấn năm 2023.
Nếu các tàu Nga không được EU cấp phép, họ sẽ tập trung sản xuất surimi để xuất khẩu sang châu Á. Ngành thủy sản phải thay đổi sản phẩm và thị trường, chuyển hướng sang surimi và châu Á.
Sản lượng của RFC phù hợp với dự báo, nhưng Gidrostroy dự kiến tăng đáng kể nhờ xây dựng nhà máy chế biến mới. Gidrostroy có thể sản xuất phi lê, cá H&G, và surimi tùy thị trường. Nếu tình hình địa chính trị không cải thiện, họ sẽ tập trung vào surimi.
Trong vụ B năm 2024, RFC đặt mục tiêu sản xuất 23.000 tấn, sau 20.000 tấn trong vụ A. Gidrostroy dự kiến đạt 35.000 tấn năm 2024. RK Lenina, nhà sản xuất nhỏ hơn, dự báo 3.000 tấn năm 2024, tăng lên 5.000 tấn vào năm 2027.
Dù sản lượng ở mức kỷ lục, phần lớn đã được bán ra với giá thấp, khoảng 2,50 USD/kg, giá CFR sang châu Á. Trung Quốc nhập khẩu khoảng 5.000 tấn surimi Nga từ đầu năm, trong khi doanh số bán sang Nhật Bản ổn định.
Sản lượng surimi Mỹ giảm do hàng dự trữ và khối lượng bổ sung từ Nga. Giá thấp cũng ảnh hưởng đến sản xuất surimi và surimi nước ấm ở Thái Lan, Ấn Độ và Việt Nam.
Surimi cá minh thái trước đây chỉ cạnh tranh ở phân khúc 3 - 4 USD/kg, không phải 2 USD/kg, nên sẽ khiến sản lượng itoyori và surimi nước ấm giá rẻ khác giảm mạnh.
Năm 2023, do giá surimi cáo cấp cao trong vụ B năm 2022, nhu cầu surimi giảm. Vì tồn kho và sản lượng tăng, giá cá mình thái giảm xuống mức thấp kỷ lục. Với mức giá này, hầu hết các nhà sản xuất surimi đều lỗ và kết quả là cắt giảm sản lượng. Lượng surimi trên thị trường có thể giảm khi tồn kho hiện tại giảm dần.
Và hiện là thời điểm tốt để mua vào vì giá thấp không kéo dài lâu. Nếu giá không bắt đầu tăng, các nhà sản xuất surimi nhiệt đới sẽ không phục hồi sản lượng, nguồn cung sẽ thiếu và giá sẽ tăng, thị trường lại chịu biến động trở lại.
Giá phi lê cá minh thái rút xương (PBO) vụ A năm 2024 khoảng 2.600 USD/tấn, giá CFR Châu Âu, tương đương 2.700 USD/tấn giá giao tại kho trước thuế. Thêm thuế 13,7%, giá tăng lên khoảng 3.000 USD/tấn. Lượng hàng tồn kho từ năm 2023 đã giải phóng, dự báo giá sẽ tăng nhẹ trong mùa B do nguồn cung giảm từ Nga.