(vasep.com.vn) Các nhà cung cấp cá tuyết Nga đặt mục tiêu tăng sản lượng surimi từ khoảng 50.000 tấn vào năm 2023 lên 115.000 tấn vào năm 2027, giành lấy thị trường từ các nhà cung cấp Mỹ tại châu Á nhờ vào chi phí sản xuất thấp hơn.
Sự gia tăng đáng kể sản lượng surimi từ hầu như không có gì vào năm 2021 được thúc đẩy bởi Công ty Thủy sản Nga (RFC) và Gidrostroy, hai trong số ba công ty thủy sản lớn nhất tại Nga.
RFC dự kiến tăng sản lượng từ 32.000 tấn vào năm 2023 lên 80.000 tấn vào năm 2027, trong khi Gidrostroy dự kiến tăng từ 25.000 lên 30.000 tấn. Gidrostroy sở hữu hai tàu đánh bắt xa bờ và hai nhà máy trên bờ có thể sản xuất surimi. Nhà sản xuất surimi thứ ba, RK Lenina, cũng sẽ tăng từ 3.000 tấn lên 5.000 tấn.
Hơn một nửa lượng surimi vào năm 2023 là sản phẩm đông lạnh chất lượng cao, xu hướng này dự kiến tiếp tục tăng khi sản lượng surimi tăng lên.
Với ba trong số bốn tàu đánh bắt xa bờ mới của RFC không thể xuất khẩu sang châu Âu do thiếu giấy phép nhập khẩu của EU và hạn chế tại thị trường Hoa Kỳ, trọng tâm của RFC được đặt vào tại châu Á. RFC đang theo đuổi chiến lược cắt giảm sản xuất phi lê và cá tuyết đông lạnh bỏ đầu và bỏ ruột (H&G) vào năm 2024, để tập trung vào surimi.
“RFC có thể chế biến tất cả sản lượng khai thác của mình thành surimi và bán với bất kỳ giá nào tại châu Á. Với giá hiện tại, RFC vẫn có EBITDA (lợi nhuận trước lãi suất, thuế, khấu hao) dương." theo Savely Karpukhin, phó giám đốc điều hành của RFC.
RFC dự định ép các nhà sản xuất Mỹ ra khỏi thị trường surimi châu Á và thay thế họ bằng sản phẩm surimi của chất lượng cao và giá cạnh tranh.
Tàu cá của RFC có tính linh hoạt cao hơn, với khả năng sản xuất surimi và fillets theo tỷ lệ 50/50, hoặc 80/20, hoặc một trong hai sản phẩm tuỳ theo nhu cầu thị trường.
"Tôi tin rằng chúng tôi đang ở vị thế tốt hơn nhiều so với người Mỹ vì, theo hiểu biết của tôi về P&L (Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh) của họ, họ đang âm EBITDA ở mức giá này. Họ có tàu cũ, tiền lương cao hơn và chi phí sửa chữa cao hơn," ông nói. "Tàu của họ kém hiệu quả hơn, dẫn đến chi phí khai thác cao hơn. Chúng tôi quản lý đội tàu hiệu quả nhất thế giới." ông nói.
Một nguồn tin thứ hai trong ngành của Nga đưa ra quan điểm phức tạp hơn về triển vọng phát triển thị trường surimi ở châu Á vào năm 2024. Việc loại bỏ các công ty Mỹ khỏi thị trường chính tại Nhật Bản sẽ khó khăn, nhưng có thể đạt được sự thành công đáng kể tại Trung Quốc, nơi nhu cầu về surimi đang gia tăng và được thúc đẩy bởi nguồn cung nước lạnh.
Dự kiến sẽ có sự sụt giảm đáng kể về sản lượng surimi nhiệt đới vào năm 2023 và 2024 do giá surimi nước lạnh từ Nga và Mỹ thấp, điều này có thể tác động lớn đến thị trường Trung Quốc nơi nhu cầu surimi đang tăng mạnh. Lịch sử cho thấy surimi nhiệt đới chiếm khoảng 70% nguồn cung toàn cầu. 1 diễn đàn surimi gần đây ở Bangkok dự báo nguồn cung toàn cầu sẽ giảm 1% xuống 948.000 tấn vào năm 2023, với surimi nước lạnh tăng và surimi nhiệt đới giảm.
Diễn đàn Surimi dự báo nguồn cung surimi nhiệt đới sẽ giảm 8% xuống 638.000 tấn. Đối với surimi nước lạnh, dự báo tăng 16% lên 310.000 tấn vào năm 2023. Xu hướng trong năm 2024 dự kiến sẽ tương tự.
Theo Pascal Guenneugues, Chủ tịch của Future Seafood: "Tôi biết các nhà sản xuất châu Á rất kiên cường; chúng tôi đã thấy điều đó trong các cuộc khủng hoảng trước đây; họ đã đóng cửa trong sáu tháng và sau đó mở cửa trở lại. Nhưng tôi không thấy sự phục hồi về khối lượng sản xuất vì tôi tin rằng trong vài năm tới, surimi cá tuyết sẽ chiếm thị phần của cá nhiệt đới -- trừ khi có sự phục hồi về tiêu thụ, điều này chỉ có thể xảy ra nếu có thị trường mới xuất hiện."
Mặc dù các nhà máy chế biến surimi cá tuyết sở hữu hạn ngạch riêng, các nhà máy sản xuất surimi nhiệt đới lại phụ thuộc vào chi phí nguyên liệu thô, chiếm khoảng 70% giá trị sản phẩm cuối cùng.
Khủng hoảng từ phía cầu
Sự sụt giảm giá surimi không phải do giảm nguồn cung mà do giảm nhu cầu.
Nhu cầu ở Trung Quốc đang phục hồi, theo một nguồn tin Nga thứ hai. "Khi giá bắt đầu giảm vào mùa xuân, đã có nhiều nguồn cung surimi nhiệt đới hơn, và ngư dân Alaska đã có hàng tồn kho. Bây giờ, đặc biệt ở Trung Quốc, họ đã bắt đầu giải quyết vấn đề hàng tồn kho"
Trong triển lãm CFSE tại Thanh Đảo, đã có rất nhiều sự quan tâm từ những người mua hàng và thương nhân surimi Trung Quốc.
"Dấu hiệu đầu tiên cho thấy một thị trường đang chuyển hướng là khi tất cả những người buôn bán đều liên hệ với nhau, và điều này đang xảy ra."
"Nhu cầu đang tăng, hàng tồn kho đã được giải quyết, và với mức giá này, các nhà sản xuất châu Á không thể cạnh tranh với chúng tôi. Họ đang sản xuất sản phẩm nguyên con cho thị trường nội địa. Bạn cần phải mua nguyên liệu đắt hơn cho surimi, vì vậy ngư dân có thể có được giá tốt hơn khi sản xuất nguyên con" ông nói. "Đối với surimi, sự ổn định và chất lượng quan trọng hơn hết. Người mua hàng đang thấy rằng cá tuyết có chất lượng tốt hơn. Họ kết luận rằng nên sử dụng surimi nước lạnh. Chúng tôi đã có mặt trong một năm, và khách hàng đã thử sản phẩm, nhu cầu đang tăng lên,"