(vasep.com.vn) El Nino vẫn tiếp tục tác động tới mùa khai thác cá cơm trong năm 2024, ngành nuôi trồng thủy sản toàn cầu sẽ có nhiều diễn biến phức tạp
Đó là dự đoán của Rabobank cho thị trường thủy sản toàn cầu năm 2024 trong một báo cáo gần đây. El Nino sẽ có những tác động bất ngờ và gây gián đoạn mùa khai thác cá cơm năm 2024, theo đó giá bột cá và dầu cá chưa thể hạ nhiệt.
Những dữ liệu từ trước đến nay cho thấy mối tương quan giữa giá bột cá và bột đậu tương (tỷ lệ giá bột cá/bột đậu tương) thường nằm trong khoảng 3,5 – 4. Tuy nhiên, ở quý III/2023, tỷ lệ này đã xấp xỉ 5. Nguyên nhân được cho là giá bột đậu tương khá ổn định, trong khi giá bột cá ngày càng tăng. Quả thực, 2023 là một năm đầy thách thức cho ngành khai thác của Peru. Mùa đánh bắt cá cơm đầu tiên vào tháng 6 đã phải tạm dừng, khiến sản lượng dầu cá và bột cá thiếu hụt trầm trọng đã đẩy giá lên mức cao.
Để giải quyết vấn đề này, các nhà chức trách Peru đã thông báo hạn ngạch của mùa khai thác thứ hai (bắt đầu từ 21/10/2023) là 1,68 triệu tấn – cao hơn dự kiến ban đầu. Tính đến 28/11, tổng sản lượng cá cơm khai thác của Peru là 28.976.777 tấn, đạt 58% hạn ngạch.
Theo Rabobank, El Nino đã và đang là một trong những tác nhân khiến ngành thủy sản gặp khó khăn. Nếu đúng như dự đoán của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ (NOAA), 60 – 80% El Nino sẽ còn tiếp diễn tới quý II/2024, các nhà chức trách Peru sẽ buộc phải thực thi lệnh cấm khai thác tạm thời, kéo dài một vài ngày cho tới vài tuần, nhằm bảo vệ sinh khối cá cơm và đảm bảo bền vững nguồn lợi. Và đương nhiên, những lệnh cấm ngắn hạn này cũng mang theo khá nhiều phiền toái. Bởi song song với đó, tỷ lệ khai thác sẽ giảm đáng kể, nguồn cung bột cá và dầu cá tiếp tục thiếu hụt.
Thách thức này không chỉ giới hạn trong khuôn khổ quốc gia Peru, mà đó còn là khó khăn chung của thế giới khi ngành nuôi trồng thủy sản đang phụ thuộc quá nhiều vào bột cá và dầu cá – thành phần chủ yếu trong sản xuất thức ăn. Như vậy, một khi nguồn cung những sản phẩm này không chắc chắn, ngành thủy sản không thể phát triển vững vàng trong tương lai. Các chuyên gia của Rabobank chỉ ra rằng, những năm gần đây khi hiện tượng La Nina làm gián đoạn mùa khai thác cá cơm, phải có ít nhất một mùa đánh bắt thành công thì giá bột cá, dầu cá mới trở về mức bình thường. Như vậy, với đợt El Nino lần này, thế giới có thể sẽ trải qua kịch bản tương tự.
Dự báo này của Rabobank đi ngược lại hoàn toàn so với thông tin được đưa ra tại hội nghị của Tổ chức Dầu cá, Bột cá thế giới (IFFO) diễn ra ở Cape Town, Nam Phi vào tháng 11. Tại đây, các chuyên gia cho rằng với mùa khai thác cá cơm thứ hai của Peru, nguồn cung bột cá và dầu cá sẽ trở về trạng thái bình thường trong năm 2024.