Với hơn 30.000 ha mặt nước, Hà Nội đang khai thác tiềm năng nuôi trồng thủy sản để nâng cao giá trị kinh tế cho người dân nông thôn. Trong đó, cá rô phi và cá diêu hồng là hai loài được chú trọng phát triển bởi ưu điểm dễ nuôi, tăng trưởng nhanh, chất lượng thịt tốt và thị trường tiêu thụ ổn định.

Tận dụng diện tích mặt nước rộng hơn 20 ha, người dân xã Tân Phú (Nghệ An) đã phát triển mô hình nuôi cá rô phi thương phẩm, mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt. Cá rô phi được đánh giá dễ nuôi, nhanh lớn, ít dịch bệnh, thịt chắc, giàu dinh dưỡng và ít xương dăm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Từ một xã thuần nông với thu nhập bình quân còn thấp, Đại Lai (huyện Gia Bình, Bắc Ninh) đã vươn lên mạnh mẽ nhờ mở rộng mô hình nuôi cá lồng trên sông Đuống, trong đó cá rô phi là một trong những đối tượng nuôi chủ lực. Sau khoảng 10 năm phát triển, hiện dọc đoạn sông Đuống qua xã có hàng nghìn lồng nuôi, với các chủng loại như cá diêu hồng, chép giòn, trắm đen và cá rô phi.

Trong chuyến khảo sát tại TP Cần Thơ, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau – ông Lê Văn Sử đã thăm một số trang trại nuôi cá rô phi công nghiệp tại xã Trần Đề. Theo Sở NN&MT TP Cần Thơ, 6 tháng đầu năm 2025, diện tích nuôi cá rô phi toàn thành phố đạt 475,7 ha, sản lượng 752,7 tấn. Các mô hình chủ yếu là nuôi luân canh với tôm và nuôi ghép trong ao mương vườn.

Cá rô phi Việt Nam, đặc biệt là giống rô phi 78, đang dần khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế khi được ưa chuộng tại các thị trường khó tính như Mỹ và Nga. Thành công này đến từ việc Việt Nam đã triển khai nuôi cá theo các tiêu chuẩn khắt khe như VietGAP và ASC – đảm bảo tính bền vững, truy xuất nguồn gốc và thân thiện với môi trường.

Mô hình nuôi cá lồng trên sông Đuống đang giúp người dân Bắc Ninh gia tăng thu nhập ổn định, đặc biệt sau thiên tai như bão Yagi. Với gần 2.800 lồng cá, chủ yếu tập trung tại các huyện ven sông như Phù Lãng (Quế Võ), nghề nuôi cá lồng đang chuyển mình theo hướng hiện đại, bền vững.

Tận dụng lợi thế mặt nước hồ Vũ Lăng, Hợp tác xã Dịch vụ chăn nuôi nuôi trồng thủy sản Lê Hồng Phong (xã Bắc Sơn, tỉnh Lạng Sơn) đã phát triển mạnh mô hình nuôi cá lồng, trong đó có cá rô phi đơn tính. Nhờ áp dụng kỹ thuật hiện đại, cá thương phẩm được sơ chế, hút chân không và đưa ra thị trường với chất lượng ổn định, đạt chứng nhận OCOP 3 sao năm 2023.

Nhiều địa phương hiện đang triển khai mô hình nuôi cá rô phi theo hệ thống tuần hoàn khép kín (RAS) nhằm tiết kiệm nước, kiểm soát môi trường và nâng cao hiệu quả kinh tế. Hệ thống này có khả năng tái sử dụng đến 90–95% lượng nước, nhờ các bước xử lý như lọc cơ học, lọc sinh học MBBR, khử trùng bằng ozone hoặc tia UV và tái cấp oxy.

Nhiều nông dân vùng ven biển tại tỉnh Vĩnh Long chủ động chuyển đổi mô hình sản xuất nông nghiệp nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu và tăng hiệu quả kinh tế; trong đó, mô hình nuôi cá rô phi cho thấy nhiều tín hiệu tích cực, được ngành nông nghiệp địa phương khuyến khích nhân rộng.

Sở hữu mạng lưới sông suối dày đặc và hệ thống hồ thủy lợi, thủy điện phong phú, Cao Bằng có điều kiện thuận lợi để phát triển thủy sản nước ngọt, đặc biệt là nuôi cá lồng bè. Tỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030, tổng sản lượng thủy sản đạt 935 tấn.

Ngày 16/6/2025, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia đã bàn giao giống cá rô phi 78 chất lượng cao cho nông dân xã Tam Kỳ (huyện Kim Thành, Hải Dương). Đây là bước tiến quan trọng trong ứng dụng giống mới, nâng cao hiệu quả nuôi thủy sản tại miền Bắc.

Hiện giá cá rô phi thương phẩm tại Trà Vinh tăng gấp đôi so với năm ngoái. Thời điểm này, nông dân các huyện Cầu Ngang, Trà Cú, Châu Thành (Trà Vinh) đang vào vụ thu hoạch cá rô phi trong mô hình nuôi kết hợp với tôm thẻ chân trắng.

Ngày 30/5, huyện Tuyên Hóa tổ chức thả 64.000 con cá giống tái tạo nguồn lợi thủy sản ở khu vực thượng nguồn sông Gianh, đoạn qua xã Thanh Hóa và Lâm Hóa.

Vào mùa hè, nhiệt độ nước tăng cao hoặc thay đổi đột ngột, cá rất dễ bị sốc, suy giảm sức đề kháng và dễ nhiễm bệnh. Đặc biệt vào mùa hè, nước trong lồng thường thiếu ôxy, vi khuẩn phát triển mạnh, khiến tỷ lệ cá mắc bệnh cao hơn bình thường.

Khi nghề nuôi và xuất khẩu tôm nước lợ đang ngày càng gặp khó nhiều hơn, thì đưa con cá rô phi trở lại vùng mặn, lợ sẽ giúp đa dạng đối tượng nuôi và sản phẩm xuất khẩu. Việc lựa chọn phát triển thêm nghề nuôi cá rô phi hiện nay được đánh giá là rất phù hợp cả về điều kiện kỹ thuật, kinh tế, cũng như thị trường xuất khẩu.

Tại Trà Vinh, mô hình nuôi cá rô phi kết hợp tôm thẻ chân trắng đang phát huy hiệu quả rõ rệt, mang lại lợi nhuận cao và góp phần đa dạng hóa đối tượng nuôi trong bối cảnh nghề nuôi tôm gặp nhiều khó khăn.

Hiện nay, cá rô phi đang được xem là đối tượng nuôi nhiều tiềm năng tại Trà Vinh, nhất là trong bối cảnh thiếu hụt giống tôm sú và rủi ro môi trường nuôi ngày càng tăng. Theo Dự án Phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp thông minh thích ứng với biến đổi khí hậu, một số hộ dân đã chuyển sang mô hình nuôi xen canh cá rô phi và tôm thẻ chân trắng, mang lại hiệu quả kinh tế và cải thiện môi trường ao nuôi.

Theo Chiến lược phát triển thủy sản Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045, cá rô phi được xác định là đối tượng nuôi tiềm năng, bên cạnh tôm và cá tra. Mục tiêu đến năm 2030 là đạt sản lượng 400.000 tấn, đưa cá rô phi trở thành loài cá nước ngọt xuất khẩu lớn thứ hai sau cá tra, góp phần đa dạng hóa sản phẩm và giảm phụ thuộc vào một số mặt hàng chủ lực.

Cá rô phi đang nổi lên như đối tượng nuôi chiến lược bên cạnh tôm và cá tra, nhờ nhu cầu toàn cầu về protein giá rẻ, lành mạnh. Nhiều địa phương đã chuyển đổi hiệu quả sang nuôi loài cá này, góp phần nâng cao thu nhập và phát triển kinh tế bền vững.

Sáng 17/4 tại thành phố Cần Thơ, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) phối hợp với Cục Thủy sản và Kiểm ngư – Sở Nông nghiệp và Môi trường Tp Cần Thơ tổ chức thành công Hội thảo “Giải pháp tổ chức sản xuất và xuất khẩu cá rô phi năm 2025”.