(vasep.com.vn) Trong nhiều thập kỷ qua, ngành tôm của Ấn Độ chủ yếu phát triển dựa vào xuất khẩu, đặc biệt là sang thị trường Hoa Kỳ. Tuy nhiên, trước những biến động toàn cầu như thuế quan cao, cạnh tranh từ các nước như Ecuador và thay đổi trong xu hướng thương mại, nhiều chuyên gia cho rằng đã đến lúc Ấn Độ cần tập trung phát triển thị trường nội địa để tạo ra sự ổn định và bền vững.
Robins McIntosh, chuyên gia kỳ cựu trong ngành nuôi tôm, cho rằng việc chỉ dựa vào xuất khẩu sẽ không đủ để duy trì một ngành công nghiệp mạnh trong bối cảnh toàn cầu đầy cạnh tranh như hiện nay. Ông chỉ ra những bài học thành công từ các quốc gia khác như Thái Lan, Brazil và Mexico.
Bài học từ Thái Lan
Từ nhà riêng tại Bangkok, McIntosh chia sẻ rằng Thái Lan đang từng bước lấy lại vị thế trên thị trường quốc tế nhờ chiến lược đa dạng hóa sản phẩm và không phụ thuộc hoàn toàn vào xuất khẩu.
“Lượng tiêu thụ tôm trong nước ở Thái Lan hiện đạt khoảng 140.000 - 150.000 tấn mỗi năm, với giá bán nội địa luôn cao hơn xuất khẩu khoảng 15%. Điều này giúp người nuôi vẫn có lãi dù hiệu quả sản xuất không cao,” ông giải thích.
Brazil: Từ xuất khẩu sang tiêu thụ nội địa
Brazil từng là nhà cung cấp tôm hàng đầu cho châu Âu, nhưng sau khi gặp khủng hoảng do dịch bệnh và biến động tiền tệ vào giữa những năm 2000, nước này đã chuyển hướng sang thị trường nội địa.
“Họ bắt đầu mở chuỗi nhà hàng chuyên về tôm, làm tăng mạnh mức tiêu thụ trong nước. Giờ đây, Brazil sản xuất và tiêu thụ toàn bộ khoảng 140.000 - 150.000 tấn tôm mỗi năm – trở thành hình mẫu cho các nước khác,” McIntosh chia sẻ.

Mexico: Bảo vệ thị trường trong nước
Mexico cũng là một ví dụ tiêu biểu. Người nuôi tôm tại đây bán được giá tốt trong nước, không cần phụ thuộc vào xuất khẩu, đồng thời có các biện pháp bảo vệ thị trường khỏi hàng nhập khẩu giá rẻ.
“Họ không đua theo giá thấp của thị trường quốc tế, mà giữ được giá trị sản phẩm trong nước. Đây là một ví dụ rõ ràng cho thấy thị trường nội địa có thể cứu cả một ngành công nghiệp,” ông nói.
Ấn Độ: Tiềm năng lớn nhưng còn bỏ ngỏ
Với mức thuế quan của Mỹ hiện vượt 50%, cùng sự cạnh tranh gay gắt từ Ecuador – nơi chi phí sản xuất thấp hơn – McIntosh cảnh báo rằng phụ thuộc vào xuất khẩu là chiến lược đầy rủi ro đối với Ấn Độ.
“Ấn Độ có dân số lớn nhưng mức tiêu thụ tôm trong nước lại rất thấp. Nếu họ có thể phát triển hệ thống phân phối và cách trình bày sản phẩm hấp dẫn hơn, thị trường nội địa sẽ bùng nổ,” ông nhận định.
Chiến lược cho tương lai
Theo McIntosh, Ấn Độ cần đầu tư vào những yếu tố nền tảng mà các nước khác đã thực hiện thành công: từ xây dựng kênh phân phối rộng khắp, cải thiện hình thức bán lẻ, cho đến thúc đẩy việc đưa tôm trở thành món ăn phổ biến trong ẩm thực bản địa.
“Bạn có thể bắt đầu từ con số không và phải phụ thuộc vào xuất khẩu nếu không còn lựa chọn nào khác. Nhưng nếu bạn có dân số, bạn có cơ hội. Ấn Độ có dân số – giờ là lúc họ cần xây dựng thị trường nội địa tương xứng,” ông kết luận.