Ngày 10/3/2024, Ấn Độ và các thành viên Hiệp hội Thương mại Tự do Châu Âu (EFTA) – Thụy Sĩ, Na Uy, Iceland và Liechtenstein – đã ký một hiệp định thương mại tự do, cụ thể là Hiệp định Đối tác Thương mại và Kinh tế (TEPA). TAPA bao gồm 14 chương, đề cập đến thương mại hàng hóa và dịch vụ, xúc tiến và hợp tác đầu tư, giải quyết tranh chấp, mua sắm của chính phủ, sở hữu trí tuệ, thương mại và phát triển bền vững, cũng như cạnh tranh, cùng các vấn đề liên quan đến thương mại khác.
Theo quan điểm thương mại hàng hóa, Ấn Độ và các nước EFTA đã dành cho nhau những nhượng bộ về thuế quan, đó là cam kết giữa các quốc gia về việc giảm hoặc loại bỏ thuế nhằm tăng cường tiếp cận thị trường và tạo thuận lợi cho việc buôn bán những hàng hóa đó. Các phần sau đây đề cập cụ thể đến các sản phẩm thủy sản và nuôi trồng thủy sản được giao dịch giữa Ấn Độ và các quốc gia EFTA cũng như tác động của hiệp định thương mại tự do đối với những hàng hóa này.
Nhượng bộ thuế quan của EFTA
Tổng khối lượng 86.408 kg giáp xác (cua, tôm) được nhập khẩu vào Iceland vào năm 2023, khiến loại sản phẩm này trở thành mặt hàng nhập khẩu hàng đầu từ Ấn Độ, tiếp theo là cá và động vật thân mềm đã chế biến hoặc bảo quản. Trước đây phải chịu thuế nhập khẩu 10%, các sản phẩm này hiện được miễn mọi biện pháp thuế quan.
Tại Na Uy, tôm đông lạnh từ Ấn Độ, cũng như một lượng nhỏ dầu, mỡ cá và phi lê cá, đã được hưởng thuế nhập khẩu 0%.
Tương tự, ở Thụy Sĩ và Liechtenstein, các mặt hàng thủy sản nhập khẩu hàng đầu từ Ấn Độ bao gồm tôm đông lạnh, tôm nước lạnh đông lạnh, mực nang, cua và các loại cá khác, đã được hưởng thuế nhập khẩu 0%.
Nhượng bộ thuế quan của Ấn Độ
Các nhượng bộ thuế quan quan trọng của Ấn Độ đối với các sản phẩm thủy sản và nuôi trồng thủy sản bao gồm kế hoạch giảm thuế như sau:
• xóa bỏ ngay thuế nhập khẩu;
• giảm dần thuế nhập khẩu với mức giảm bằng nhau hàng năm trong vòng 5, 7 và 10 năm cho đến khi loại bỏ hoàn toàn; Và
• giảm 50% thuế quan, trong đó một số hàng hóa sẽ giảm một nửa thuế nhập khẩu ban đầu trong vòng 5 năm (R5 xuống 50%).
Những nhượng bộ của Ấn Độ thể hiện sự giảm đáng kể hàng rào thuế quan đối với các nhà xuất khẩu EFTA, vì hầu hết các sản phẩm thủy sản và nuôi trồng thủy sản trước đây phải chịu mức thuế nhập khẩu gần 30%.
Trong số các nước EFTA, Ấn Độ nhập khẩu nhiều sản phẩm thủy sản và nuôi trồng thủy sản nhất từ Na Uy, mặc dù với số lượng nhỏ. Mức thuế bằng 0 theo thỏa thuận thương mại tự do dự kiến sẽ tác động đáng kể đến nhập khẩu cá hồi Đại Tây Dương sống của Ấn Độ, vốn chiếm một phần đáng kể trong nguồn cung từ Na Uy. Tương tự, các mặt hàng nhập khẩu nổi bật khác từ Na Uy, chẳng hạn như dầu lipid cá, cá hồi Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, cá tuyết và các chế phẩm từ cá hồi, sẽ được giảm thuế theo từng giai đoạn trong vòng 5 năm.
Các mặt hàng nhập khẩu hàng đầu của Iceland, đáng chú ý nhất là dầu gan cá tuyết và dầu lipid cá, sẽ được giảm thuế xuống 0% trong vòng 7 năm theo từng giai đoạn.
Trong khi đó, nhập khẩu hàng thủy sản và nuôi trồng thủy sản của Ấn Độ từ Thụy Sĩ tương đối thấp và chủ yếu bao gồm các sản phẩm cá chế biến. Những sản phẩm này không nằm trong danh sách nhượng bộ của Ấn Độ và do đó được miễn mọi cam kết giảm hoặc loại bỏ thuế hải quan.
Khi so sánh các ưu đãi thuế quan của Ấn Độ dành cho các thành viên EFTA, hầu hết các biện pháp xóa bỏ thuế quan ngay lập tức (EIF) đều được áp dụng đối với các sản phẩm thủy sản và nuôi trồng thủy sản nhập khẩu từ Thụy Sĩ và Liechtenstein; tiếp theo là Na Uy và Iceland. Tỷ trọng tương ứng của họ trong tổng số sản phẩm thủy sản được hưởng ưu đãi thuế quan lần lượt là 21, 11 và 7%. Nhượng bộ thuế quan đối với Thụy Sĩ và Liechtenstein là phổ biến vì Liechtenstein áp dụng mức thuế suất của Thụy Sĩ.
Bảng sau đây mô tả mức ưu đãi thuế quan của Ấn Độ đối với các nước EFTA đối với các sản phẩm thủy sản khác nhau.
Lê Hằng
Nguồn: fao.org