Là một quốc gia biển, là thành viên tích cực của cộng đồng quốc tế nói chung và Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển 1982 nói riêng, Việt Nam rất coi trọng hợp tác quốc tế về biển và đã tham gia rất nhiều diễn đàn đa phương về biển, cả ở cấp độ khu vực và toàn cầu.
Trong tiến trình này, việc Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Đại dương Liên hợp quốc lần thứ 3 (UNOC 3) là một mốc đáng nhớ, với nhiều dấu ấn rõ nét, góp phần nâng cao vị thế, vai trò của Việt Nam trong lĩnh vực biển và đại dương.
Hội nghị Đại dương Liên hợp quốc, hay còn được gọi tắt là UNOC, là chuỗi hội nghị do Tổng Thư ký Liên hợp quốc triệu tập khoảng 3 năm một lần, do một nước phát triển và một nước đang phát triển cùng đăng cai tổ chức, nhằm thúc đẩy các sáng kiến, giái pháp thực hiện Mục tiêu phát triển bền vững số 14 về bảo tồn và sử dụng bền vững biển và đại dương, biển và nguồn lợi biển (SDG 14) thuộc Chương trình nghị sự về các Mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc (SDG).
Hội nghị UNOC 3 được Pháp và Costa Rica đồng chủ trì từ 9-13/6 tại thành phố Nice, Cộng hòa Pháp, với chủ đề tổng thể là “Đẩy nhanh hành động và huy động tất cả các bên tham gia bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương”.
Việt Nam: điểm sáng trong thực hiện SDG 14 và hợp tác quốc tế về biển
Là một quốc gia ven biển, với đường bờ biển dài trên 3.260km và khoảng 4.000 hòn đảo lớn nhỏ, Việt Nam luôn nhận thức rõ ràng vai trò và tầm quan trọng của biển đối với hòa bình, an ninh và phát triển của đất nước. Việt Nam tích cực tham gia các nỗ lực toàn cầu về sử dụng bền vững biển và đại dương và được đánh giá là một trong những điểm sáng trong thực hiện các SDG.
Trên phạm vi toàn cầu, thứ hạng của Việt Nam về kết quả thực hiện các SDG liên tục tăng lên trong giai đoạn 2016-2024. Theo đó, Việt Nam từ xếp hạng 88/149 nước năm 2016 đã tăng lên 54/166 quốc gia được xếp hạng năm 2024.
Riêng đối với SDG 14, Việt Nam đã có nhiều biện pháp quyết liệt, mạnh mẽ triển khai thực hiện Mục tiêu phát triển bền vững số 14 để bảo tồn và sử dụng bền vững môi trường biển. Việt Nam đã ban hành, hoàn thiện khung pháp luật và chính sách liên quan đến biển như Luật Luật bảo vệ môi trường năm 2020; Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo 2015; Luật Biển Việt Nam 2012, Luật Quy hoạch… và tích cực triển khai thực hiện các công ước, điều ước, thỏa thuận quốc tế liên quan đến bảo tồn, quản lý và phục hồi hệ sinh thái biển như Công ước Đa dạng sinh học (CBD), Công ước về các vùng đất ngập nước có tầm quan trọng quốc tế (Ramsar), Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982.
Việt Nam cũng rất chủ động tăng cường hợp tác quốc tế với nhiều cơ quan nghiên cứu của nước ngoài về khoa học biển, ví dụ như Trung tâm Nghiên cứu Khoa học quốc gia của Pháp (CNRS), Viện Nghiên cứu vì sự phát triển Pháp (IRD), Viện Hàn lâm Khoa học Nga, Viện Khoa học biển của Philippines…
Trên hành trình chung tay cùng cộng đồng quốc tế thúc đẩy hợp tác biển, UNOC 3 là Hội nghị đầu tiên mà Đoàn Việt Nam tham dự ở cấp Thủ tướng Chính phủ, cùng đoàn đại biểu cấp cao.
Việc Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đại diện 10 nước thành viên ASEAN phát biểu tại một Hội nghị cấp cao đa phương của Liên hợp quốc trong lĩnh vực biển và đại dương là một dấu ấn đáng ghi nhận.
Một dấu ấn đáng nhớ nữa là sự đánh giá cao của bạn bè quốc tế đối với sự tham gia của Việt Nam. Trong các phát biểu tham luận hoặc kết luận của các phiên họp hoặc sự kiện, nhiều Lãnh đạo cấp cao các nước và các tổ chức quốc tế, như Tổng thống Pháp, Tổng thống Iraq, Tổng giám đốc FAO… đều chia sẻ, đồng tình với quan điểm và đề xuất của Việt Nam hoặc ghi nhận những thành tựu về phát triển kinh tế biển của Việt Nam.