I. Tình hình chung:
Trên thế giới hiện nay có 6 nước nuôi tôm có sản lượng cao là Ecuador, Ấn Độ, Việt Nam, Trung Quốc, Indonesia và Thái Lan. Ecuador, Ấn Độ và Việt Nam là 3 nước có sản lượng tôm cao nhất. Ở đây chỉ trao đổi thông tin, nhận định về các đối thủ lớn này. Bởi sự trỗi dậy của hai quốc gia này sẽ tác động to lớn ngành tôm nước ta.
Về thị trường tiêu thụ tôm chính: Của Ecuador là Trung Quốc, Tây Âu và Hoa Kỳ; của Ấn Độ là Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản; của Việt Nam là Hoa Kỳ, Nhật Bản và Tây Âu. Như vậy về mặt thị trường, có đan xen nhau, khác nhau ở khúc sản phẩm.
Về chủng loại sản phẩm chế biến: Trình độ chế biến của Việt Nam là cao nhất. Ấn Độ mới cải thiện trong 5-7 năm gần đây. Ecuador chú trọng lĩnh vực này chậm hơn, chỉ rõ nét trong vòng 2-3 năm gần đây. Do vậy, giá tôm tiêu thụ trung bình của Việt Nam là cao nhất và Ecuador là thấp nhất.
II. Phân tích vị thế tương quan qua SWOT:
|
VIỆT NAM |
ECUADOR |
ẤN ĐỘ |
ĐIỂM MẠNH |
Trình độ CB cao. Chuỗi giá trị con tôm cân bằng. Tăng trưởng trung bình. |
Nuôi qui mô trang trại, tỉ lệ thành công cao, farm ASC nhiều. Đang trên đà tăng trưởng cao. |
Trình độ CB khá. Nuôi quy mô trung bình. Đang tăng trưởng khá. |
ĐIỂM YẾU |
Nuôi manh mún, nhỏ lẻ, farm ASC ít. Tỉ lệ nuôi thành công thấp, giá thành cao. |
Trình độ CB trung bình. |
Kiểm soát dịch bệnh trung bình, farm ASC ít.
|
CƠ HỘI |
Diện tích nuôi nhiều. Chính phủ quan tâm. |
Diện tích nuôi nhiều. Chính phủ quan tâm. |
Diện tích nuôi nhiều. Chính phủ quan tâm. |
NGUY CƠ |
Chi phí logistic cao, trừ thị trường Nhật Bản. Lạm phát, tiêu thụ khó.
|
Chi phí logistic cao, trừ thị trường Hoa Kỳ Lạm phát, tiêu thụ khó.
|
Chi phí logistic cao. Lạm phát, tiêu thụ khó.
|
III. Nhận xét diễn tiến và sách lược ứng xử:
1/ Nhận xét diễn tiến:
Ecuador đang có chiến lược gia hóa con giống, quy trình nuôi chuẩn, kiểm soát dịch bệnh qua quy trình nuôi và thủy lợi, hệ số nuôi thành công cao, sản lượng nuôi, nâng cấp chế biến, chuyển hướng thị trường. Ấn Độ cũng khá tương tự nhưng trình độ chế biến có khá hơn Ecuador một bậc.
Việt Nam đang nỗ lực trong công tác gia hóa tôm bố mẹ nhưng kết quả chưa rõ ràng; quy trình nuôi chưa có thống nhất cơ bản cho khu vực hoặc vùng, chấp nhận tùy thuộc chủ hộ nuôi; việc kiểm soát dịch bệnh còn thụ động; nội dung chiến lược phát triển ngành khá toàn diện nhưng đi vào thực tiễn chậm. Mảng sáng là trình độ chế biến và sách lược thị trường khá tốt.
2/ Sách lược ứng xử:
+ Nâng tỉ lệ nuôi thành công nhằm giảm giá thành, tăng sức cạnh tranh quốc tế:
- Thúc đẩy công tác gia hóa để có tôm bố mẹ chống chịu bệnh, mau lớn.
- Có biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn cơ sở kinh doanh tôm giống.
- Nỗ lực từng bước đầu tư thủy lợi vùng nuôi tôm trọng điểm.
- Kịp thời tổng kết mô hình nuôi, quy trình nuôi từng khu vực.
+ Coi trọng công tác dự báo, quan trắc để giảm rủi ro nuôi với thiên tai, dịch bệnh, thúc đẩy ứng dụng chuyển đổi số trong nuôi tôm:
Tất cả nhằm giảm thiểu rủi ro, tăng tỉ lệ thành công, giảm giá thành.
+ Nâng tỉ lệ ao nuôi đạt chuẩn ASC để có nền tảng nâng tầm tôm Việt:
Ao nuôi nhỏ lẻ thì không thể, chỉ có nuôi mức độ trang trại mới áp dụng thành công và có cơ hội tăng năng suất, giảm thiểu rủi ro, giảm giá thành… Như vậy, cần có chính sách tích tụ đất đai và chính sách khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực nuôi tôm.
IV. Kết luận:
Các cường quốc tôm đang nỗ lực tăng tốc thông qua chiến lược phát triển từ 5-7 năm qua và đã đạt kết quả ban đầu rất lớn, nhất là Ecuador và Ấn Độ. Đây cũng là đối thủ tôm lớn nhất của ta. Biết người biết mình để hoạch định hướng đi đúng đắn và kịp thời mới duy trì được vị thế của mình. Mọi sự chủ quan và chậm trễ đều có thể phải trả giá đắt.
TS. Hồ Quốc Lực - Nguyên Chủ tịch VASEP, Chủ tịch HĐQT FIMEX VN
(vasep.com.vn) Cơ quan Thủy sản Quốc gia (NFA) của Papua New Guinea (PNG) cho biết họ đang hợp tác với các đối tác để chống lại việc đánh bắt cá bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU).
(vasep.com.vn) Theo Global Market Insights Inc, quy mô ngành sản xuất thức ăn cho tôm được dự kiến sẽ tăng trưởng với tỷ lệ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 5,2% từ năm 2024 đến năm 2032. Điều này được dự đoán dựa trên nhu cầu ngày càng cao của thị trường toàn cầu về các sản phẩm thức ăn cho tôm.
(vasep.com.vn) Nhà sản xuất nguyên liệu thức ăn nuôi trồng thủy sản thay thế Ittinsect của Ý đã công bố kế hoạch tăng trưởng đầy tham vọng của mình tại Diễn đàn Hải sản Bắc Đại Tây Dương hồi đầu tháng này.
(vasep.com.vn) Sau khi sụt giảm liên tục trong nửa cuối năm 2023, sang quý I/2024, XK thủy sản của Việt Nam đã có tín hiệu hồi phục nhẹ với mức tăng 6,5% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt gần 2 tỷ USD. XK bứt phá mạnh mẽ vào tháng 1 là giai đoạn trước Tết Nguyên đán, nhưng có chiều hướng chững lại trong tháng 2 và tháng 3.
(vasep.com.vn) Hiệp hội Chế biến tôm Mỹ (ASPA) đã trình yêu cầu lên Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ (CBP) về việc cấm nhập khẩu tôm từ Ấn Độ được sản xuất bằng lao động cưỡng bức, theo quy định của mục 307, Đạo luật thuế quan năm 1930.
(vasep.com.vn) Vận tải đường sắt nội địa của Nga chở các sản phẩm thủy sản từ vùng Viễn Đông đến miền Trung đã tăng đáng kể trong quý 1/2024. Chính phủ Nga đã trợ cấp vận chuyển thủy sản đông lạnh bằng đường sắt từ khu vực đánh bắt trọng điểm trong một nỗ lực rõ ràng nhằm khuyến khích tiêu dùng nội địa trong bối cảnh hạn chế xuất khẩu ngày càng tăng.
(vasep.com.vn) Thời kỳ khó khăn trên thị trường surimi cá minh thái vẫn tiếp tục đối với các nhà sản xuất Mỹ, nhưng mọi thứ đã thay đổi nhanh chóng sau cuộc khủng hoảng giá trước đó. khi mà tập đoàn Pacific Andes bùng nổ giữa cuối năm 2015 và 2017.
(vasep.com.vn) Peru đã chính thức công bố mùa khai thác cá cơm đầu tiên trong năm 2024, dự kiến sẽ bắt đầu ngày 16/4/2024, với hạn ngạch khai thác chính thức 2,475 triệu tấn.
(vasep.com.vn) Với gần 30 quốc gia và 10 loài tôm đặc biệt phổ biến, việc nhìn vào thị trường tôm châu Âu mang lại cái nhìn sâu sắc hấp dẫn về sự khác biệt văn hóa và ẩm thực trên khắp lục địa. Tôm thẻ chân trắng có thể là loại tôm phổ biến nhất ở châu Âu nhưng có tới hơn 10 loài tôm được tiêu thụ rộng rãi
(vasep.com.vn) Thuế suất nhập khẩu của Trung Quốc đối với tôm Ecuador mã HS 0306170 sẽ giảm xuống 0% theo các điều khoản của hiệp định thương mại tự do song phương.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn