I. Tình hình chung:
Trên thế giới hiện nay có 6 nước nuôi tôm có sản lượng cao là Ecuador, Ấn Độ, Việt Nam, Trung Quốc, Indonesia và Thái Lan. Ecuador, Ấn Độ và Việt Nam là 3 nước có sản lượng tôm cao nhất. Ở đây chỉ trao đổi thông tin, nhận định về các đối thủ lớn này. Bởi sự trỗi dậy của hai quốc gia này sẽ tác động to lớn ngành tôm nước ta.
Về thị trường tiêu thụ tôm chính: Của Ecuador là Trung Quốc, Tây Âu và Hoa Kỳ; của Ấn Độ là Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản; của Việt Nam là Hoa Kỳ, Nhật Bản và Tây Âu. Như vậy về mặt thị trường, có đan xen nhau, khác nhau ở khúc sản phẩm.
Về chủng loại sản phẩm chế biến: Trình độ chế biến của Việt Nam là cao nhất. Ấn Độ mới cải thiện trong 5-7 năm gần đây. Ecuador chú trọng lĩnh vực này chậm hơn, chỉ rõ nét trong vòng 2-3 năm gần đây. Do vậy, giá tôm tiêu thụ trung bình của Việt Nam là cao nhất và Ecuador là thấp nhất.
II. Phân tích vị thế tương quan qua SWOT:
|
|
VIỆT NAM |
ECUADOR |
ẤN ĐỘ |
|
ĐIỂM MẠNH |
Trình độ CB cao. Chuỗi giá trị con tôm cân bằng. Tăng trưởng trung bình. |
Nuôi qui mô trang trại, tỉ lệ thành công cao, farm ASC nhiều. Đang trên đà tăng trưởng cao. |
Trình độ CB khá. Nuôi quy mô trung bình. Đang tăng trưởng khá. |
|
ĐIỂM YẾU |
Nuôi manh mún, nhỏ lẻ, farm ASC ít. Tỉ lệ nuôi thành công thấp, giá thành cao. |
Trình độ CB trung bình. |
Kiểm soát dịch bệnh trung bình, farm ASC ít.
|
|
CƠ HỘI |
Diện tích nuôi nhiều. Chính phủ quan tâm. |
Diện tích nuôi nhiều. Chính phủ quan tâm. |
Diện tích nuôi nhiều. Chính phủ quan tâm. |
|
NGUY CƠ |
Chi phí logistic cao, trừ thị trường Nhật Bản. Lạm phát, tiêu thụ khó.
|
Chi phí logistic cao, trừ thị trường Hoa Kỳ Lạm phát, tiêu thụ khó.
|
Chi phí logistic cao. Lạm phát, tiêu thụ khó.
|
III. Nhận xét diễn tiến và sách lược ứng xử:
1/ Nhận xét diễn tiến:
Ecuador đang có chiến lược gia hóa con giống, quy trình nuôi chuẩn, kiểm soát dịch bệnh qua quy trình nuôi và thủy lợi, hệ số nuôi thành công cao, sản lượng nuôi, nâng cấp chế biến, chuyển hướng thị trường. Ấn Độ cũng khá tương tự nhưng trình độ chế biến có khá hơn Ecuador một bậc.
Việt Nam đang nỗ lực trong công tác gia hóa tôm bố mẹ nhưng kết quả chưa rõ ràng; quy trình nuôi chưa có thống nhất cơ bản cho khu vực hoặc vùng, chấp nhận tùy thuộc chủ hộ nuôi; việc kiểm soát dịch bệnh còn thụ động; nội dung chiến lược phát triển ngành khá toàn diện nhưng đi vào thực tiễn chậm. Mảng sáng là trình độ chế biến và sách lược thị trường khá tốt.
2/ Sách lược ứng xử:
+ Nâng tỉ lệ nuôi thành công nhằm giảm giá thành, tăng sức cạnh tranh quốc tế:
- Thúc đẩy công tác gia hóa để có tôm bố mẹ chống chịu bệnh, mau lớn.
- Có biện pháp kiểm soát chặt chẽ hơn cơ sở kinh doanh tôm giống.
- Nỗ lực từng bước đầu tư thủy lợi vùng nuôi tôm trọng điểm.
- Kịp thời tổng kết mô hình nuôi, quy trình nuôi từng khu vực.
+ Coi trọng công tác dự báo, quan trắc để giảm rủi ro nuôi với thiên tai, dịch bệnh, thúc đẩy ứng dụng chuyển đổi số trong nuôi tôm:
Tất cả nhằm giảm thiểu rủi ro, tăng tỉ lệ thành công, giảm giá thành.
+ Nâng tỉ lệ ao nuôi đạt chuẩn ASC để có nền tảng nâng tầm tôm Việt:
Ao nuôi nhỏ lẻ thì không thể, chỉ có nuôi mức độ trang trại mới áp dụng thành công và có cơ hội tăng năng suất, giảm thiểu rủi ro, giảm giá thành… Như vậy, cần có chính sách tích tụ đất đai và chính sách khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực nuôi tôm.
IV. Kết luận:
Các cường quốc tôm đang nỗ lực tăng tốc thông qua chiến lược phát triển từ 5-7 năm qua và đã đạt kết quả ban đầu rất lớn, nhất là Ecuador và Ấn Độ. Đây cũng là đối thủ tôm lớn nhất của ta. Biết người biết mình để hoạch định hướng đi đúng đắn và kịp thời mới duy trì được vị thế của mình. Mọi sự chủ quan và chậm trễ đều có thể phải trả giá đắt.
TS. Hồ Quốc Lực - Nguyên Chủ tịch VASEP, Chủ tịch HĐQT FIMEX VN
(vasep.com.vn) Tổng thống Donald Trump đang tạo ra những cơn sóng gió trong ngành thủy sản Mỹ với những chính sách thuế quan chưa rõ ràng. Thị trường thủy sản đang phải đối mặt với nhiều thử thách không chỉ đến từ những bất ổn chính trị mà còn từ sự biến động trong nhu cầu và cung ứng sản phẩm. Ngành công nghiệp này cần phải chuẩn bị cho những thay đổi lớn và giữ vững tinh thần linh hoạt để đối phó với những cơn bão thuế quan có thể đến bất kỳ lúc nào.
(vasep.com.vn) Trong tháng 1/2025, tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam đạt 774,3 triệu USD, tăng 3,3% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là một kết quả khả quan so với cùng kỳ năm 2023, khi Tết Nguyên đán rơi vào cuối tháng 1, đã tác động đáng kể đến kết quả xuất khẩu.
(vasep.com.vn) Dữ liệu mới nhất về xuất khẩu tôm Ecuador cho thấy ngành này có triển vọng tăng trưởng không đáng kể giữa năm 2023 và 2024, với mức tăng trưởng tối đa chỉ đạt khoảng 1%, theo ông Gabriel Luna, nông dân nuôi tôm người Ecuador và là chủ sở hữu của GLuna Shrimp.
Ngành thủy sản vẫn đang giữ được mức tăng đầu năm càng khiến khả năng năm nay có thể trở lại mốc xuất khẩu đạt 11 tỷ USD.
Năm 2025, ngành thủy sản được dự báo sẽ biến động khó lường trước mức thuế của Tổng thống Donald Trump cho các nước. Tuy nhiên, một số nhà phân tích kỳ vọng biên lợi nhuận gộp các doanh nghiệp thủy sản sẽ cải thiện nhờ các yếu tố như giá bán theo VND tăng nhẹ, nguồn cung tôm cá nguyên liệu cải thiện...
(vasep.com.vn) Vào năm 2023, cá rô phi chiếm 91% trong tổng số 151,8 triệu USD thủy sản mà Colombia xuất khẩu sang Mỹ, khiến nó trở thành mặt hàng thủy sản giá trị nhất mà Colombia xuất khẩu sang Mỹ. Mối đe dọa về thuế quan, như đã được cựu Tổng thống Donald Trump đề xuất, có thể gây tác động lớn đối với các nhà nhập khẩu Mỹ, với mức thuế từ 25-50% có thể làm tăng thêm từ 34,7 triệu USD đến 69,4 triệu USD chi phí hàng năm cho riêng mặt hàng cá rô phi.
(vasep.com.vn) Mặc dù giá cả hiện tại có vẻ ổn định, thị trường cá rô phi và cá tra vẫn đang đối mặt với nhiều bất ổn. Sự thay đổi trong nguồn cung, bất ổn về thuế quan và biến động nhu cầu đang tạo ra một bức tranh khó lường cho các bên liên quan. Với việc mua sắm hạn chế trong các tháng tới do kỳ nghỉ lễ và các thách thức hậu cần, nhiều bên vẫn ở trong trạng thái chờ đợi và quan sát, mong đợi những cập nhật mới nhất về chính sách thuế quan và tình hình cung cấp nguyên liệu thô.
(vasep.com.vn) Năm 2025, các quốc gia như Ecuador, Trung Quốc và Ấn Độ có thể sẽ giảm sản lượng tôm thẻ chân trắng, trong khi sản lượng tôm sú được dự đoán sẽ tăng trưởng.
(vasep.com.vn) Vào năm 2024, tổng sản lượng surimi cá tuyết của Nga tăng 47% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 70.800 tấn.
(vasep.com.vn) Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) của Liên hợp quốc đã đề xuất một biện pháp mới cho công ước MARPOL, nhằm giảm phát thải khí nhà kính từ các hoạt động thương mại trên biển, bao gồm cả tàu đánh cá và vận tải biển toàn cầu. Mục tiêu của công ước này là đạt được mức phát thải ròng bằng 0, thông qua việc thu hẹp khoảng cách giá giữa nhiên liệu hàng hải truyền thống và nhiên liệu phát thải 'gần bằng 0'.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn
