Những thay đổi lớn trong dòng chảy thương mại sau lệnh cấm nhập khẩu hải sản Nhật Bản của Trung Quốc

Thị trường thế giới 09:01 08/01/2025 Lê Hằng
(vasep.com.vn) Vào tháng 8 năm 2023, Trung Quốc đã đình chỉ nhập khẩu hải sản từ Nhật Bản sau vụ xả nước đã qua xử lý từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi ra biển. Điều này đã gây ra những thay đổi đáng kể trong ngành xuất khẩu thủy sản của Nhật Bản, đặc biệt là về cấu trúc thị trường và kim ngạch xuất khẩu.

9 tháng đầu năm 2024, giá trị xuất khẩu thủy sản của Nhật Bản sang Trung Quốc chỉ đạt 914.298 USD, chiếm vỏn vẹn 0,1% tổng kim ngạch xuất khẩu, giảm mạnh so với các năm trước. Cụ thể, trong cùng kỳ ba năm trước, thị phần của Trung Quốc lần lượt là 23,7%, 28,6% và 26,8%.

Để ứng phó với lệnh cấm, Nhật Bản đã tích cực tìm kiếm các thị trường thay thế. Trong 9 tháng đầu năm 2024, Hoa Kỳ trở thành điểm đến xuất khẩu lớn nhất của Nhật Bản, chiếm 25,2% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản của nước này, tiếp theo là Việt Nam (14,0%) và Thái Lan (13,4%).

Trước khi lệnh cấm được áp đặt, sò điệp đông lạnh là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Nhật Bản sang Trung Quốc. Vào các năm 2022 và 2023, sò điệp chiếm lần lượt 55,8% và 43,0% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản của Nhật Bản. Tuy nhiên, trong 9 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu sò điệp sang Trung Quốc đã giảm bằng 0, dẫn đến sự sụt giảm 26,6% và 43,1% trong giá trị xuất khẩu sò điệp trong cùng kỳ các năm 2022 và 2023.

Mặt khác, Việt Nam đã nổi lên như một thị trường thay thế quan trọng cho sò điệp Nhật Bản. Trong giai đoạn 9 tháng đầu năm 2024, nhập khẩu sò điệp từ Nhật Bản của Việt Nam tăng mạnh 771,0% so với cả năm 2023, chiếm 20,2% tổng thị phần xuất khẩu thủy sản của Nhật Bản. Hoa Kỳ cũng tăng nhập khẩu sò điệp Nhật Bản lên 23,7% trong cùng kỳ, chiếm 25,0% tổng thị phần xuất khẩu của Nhật Bản.

Vào ngày 20 tháng 9 năm 2024, Trung Quốc và Nhật Bản đã đạt được một thỏa thuận về việc xả nước từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima Daiichi. Theo thỏa thuận này, Nhật Bản cam kết xả nước đã qua xử lý theo tiêu chuẩn của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), đảm bảo tác động tối thiểu đối với môi trường. Đồng thời, Trung Quốc đã cam kết sẽ dần dần nối lại nhập khẩu thủy sản và nuôi trồng thủy sản của Nhật Bản nếu các sản phẩm này đáp ứng các tiêu chuẩn quản lý. Nhật Bản cũng sẽ hỗ trợ giám sát và tham gia các hoạt động quốc tế liên quan từ Trung Quốc và các bên liên quan khác. Cả hai bên nhất trí tiếp tục đối thoại khoa học về các vấn đề môi trường và sức khỏe.

so diep

TIN MỚI CẬP NHẬT

Thương mại cá thịt trắng toàn cầu đối mặt nhiều biến động

 |  09:01 05/12/2025

(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.

Xuất khẩu tôm Ấn Độ tăng tốc bất chấp chiến tranh thương mại với Mỹ

 |  08:55 05/12/2025

Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.

Nga – Na Uy đàm phán ngành khai thác cá tuyết

 |  08:47 05/12/2025

(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.

Nga xây dựng nhà máy thức ăn thủy sản vùng Saratov

 |  08:41 05/12/2025

(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.

Brazil trước nguy cơ siết quản lý cá rô phi và tác động đến ngành xuất khẩu

 |  09:02 04/12/2025

(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.

Mỹ: Giá ghẹ xanh và ghẹ đỏ tiếp tục neo cao dù lệnh cấm nhập khẩu được nới lỏng

 |  08:59 04/12/2025

(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).

Xuất khẩu tôm Ấn Độ: Bức tranh biến động và bài học chiến lược cho tôm Việt Nam

 |  08:57 04/12/2025

(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.

Peru: Tổng hạn ngạch cá cơm cho mùa đánh bắt thứ hai đạt 1,63 triệu tấn

 |  08:56 04/12/2025

(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.

Hàn Quốc: Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh giảm mạnh trong tháng 10

 |  08:48 04/12/2025

(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.

Kiểm tra, xử lý vi phạm khai thác IUU phải thực chất, minh bạch, có bằng chứng rõ ràng

 |  09:40 03/12/2025

Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.

VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM

Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội

Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO

Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu

Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông

Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn

Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh

Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn

VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội

Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn

© Copyright 2020 - Mọi hình thức sao chép phải được sự chấp thuận bằng văn bản của VASEP

DANH MỤC