Về lý thuyết, lương tối thiểu là mức sàn để bảo vệ người lao động thu nhập thấp. Mặt khác, đây cũng là căn cứ để Nhà nước trích thu các khoản bảo hiểm, phí công đoàn, tính tiền làm thêm giờ… từ doanh nghiệp và người lao động. Các khoản đóng bảo hiểm được đưa vào Quỹ Bảo hiểm xã hội (BHXH) để tạo nguồn chi trả an sinh xã hội cho người lao động.
Điều này có nghĩa lương tối thiểu vùng là mức tiền lương tháng thấp nhất để tính mức đóng bảo hiểm. Các khoản trích nộp sẽ được điều chỉnh tùy theo độ tăng giảm của lương tối thiểu và tỷ lệ % đóng bảo hiểm.
Mức đóng BHXH hiện tại của Việt Nam đang cao nhất trong khu vực ASEAN, lên tới 32% tổng thu nhập tiền lương tháng (doanh nghiệp đóng 21,5%, người lao động đóng 10,5%). Đó là chưa kể 3% phí công đoàn (doanh nghiệp đóng 2%, người lao động đóng 1%).
Tại một số nước trong khu vực, tỷ lệ đóng bảo hiểm là 13% lương tháng tại Malaysia, tại Philippines là 10%, Indonesia 8%, Thái Lan 5%…
Trong vòng 9 năm, tỷ lệ đóng bảo hiểm của DN tăng từ 17% lên 21,5%, của NLĐ tăng từ 6% lên 10,5%. Mức đóng này cao đang cao nhất trong khu vực ASEAN. (Biểu đồ: Vĩnh Long)
Từ năm 2007 đến 2018, tỷ lệ đóng bảo hiểm được điều chỉnh tăng 9 điểm phần trăm, từ 23% lên 32% mức lương tối thiểu vùng. Không chỉ tỷ lệ đóng bảo hiểm tăng lên, mức lương tối thiểu vùng cũng được điều chỉnh tăng hàng năm. Điều này làm tăng mức đóng bảo hiểm tối thiểu.
Hai biểu đồ kèm bảng số liệu dưới đây thể hiện biên độ tăng và con số cụ thể đối với mức lương tối thiểu vùng qua các năm và mức trích đóng bảo hiểm tối thiểu qua các năm.
Cụ thể mức lương tối thiểu vùng qua các năm (đơn vị: đồng):
Năm |
Vùng I |
Vùng II |
Vùng III |
Vùng IV |
Từ 1/1/2009
đến 31/12/2009 |
800.000 |
740.000 |
690.000 |
650.000 |
Từ 1/1/2010
đến 31/12/2010 |
980.000 |
880.000 |
810.000 |
730.000 |
Từ 1/1/2011
đến 1/10/2011 |
1.350.000 |
1.200.000 |
1.050.000 |
830.000 |
Từ 1/10/2011
đến 31/12/2012 |
2.000.000 |
1.780.000 |
1.550.000 |
1.400.000 |
Từ 1/1/2013
đến 31/12/2013 |
2.350.000 |
2.100.000 |
1.800.000 |
1.650.000 |
Từ 1/1/2014 đến 31/12/2014 |
2.700.000 |
2.400.000 |
2.100.000 |
1.900.000 |
Từ 1/1/2015 |
3.100.000 |
2.750.000 |
2.400.000 |
2.150.000 |
Từ 1/1/2016 |
3.500.000 |
3.100.000 |
2.700.000 |
2.400.000 |
Từ 1/1/2017 |
3.750.000 |
3.320.000 |
2.900.000 |
2.580.000 |
Từ 1/1/2018 |
3.980.000 |
3.530.000 |
3.090.000 |
2.760.000 |
Từ 1/1/2019 |
4.180.000 |
3.710.000 |
3.250.000 |
2.920.000 |
Với lương tối thiểu vùng được điều chỉnh như trên, mức trích đóng bảo hiểm tối thiểu cũng thay đổi qua các năm như sau:
Mức trích đóng bảo hiểm tối thiểu tăng cao và tăng liên tục trong 10 năm qua. Chỉ duy nhất một lần giảm là trong 6 tháng cuối năm 2017 khi tỷ lệ đóng bảo hiểm điều chỉnh giảm từ 32,5% xuống 32%. Nhưng sau đó mức đóng bảo hiểm tối thiểu lại tăng do tiền lương tối thiểu tăng. (Biểu đồ: Vĩnh Long) (*)
Cụ thể mức trích đóng bảo hiểm tối thiểu qua các năm (đơn vị: đồng):
Năm |
Vùng I |
Vùng II |
Vùng III |
Vùng IV |
Từ 1/1/2009
đến 31/12/2009 |
200.000 |
185.000 |
172.500 |
162.500 |
Từ 1/1/2010
đến 31/12/2010 |
279.300 |
250.800 |
230.850 |
208.050 |
Từ 1/1/2011
đến 1/10/2011 |
384.750 |
342.000 |
299.250 |
236.550 |
Từ 1/10/2011
đến 31/12/2011 |
570.000 |
507.300 |
441.750 |
399.000 |
Từ 1/1/2012 đến 1/1/2013 |
610.000 |
542.900 |
472.750 |
427.000 |
Từ 1/1/2013
đến 31/12/2013 |
716.750 |
640.500 |
549.000 |
503.250 |
Từ 1/1/2014 đến 31/12/2014 |
877.500 |
780.000 |
682.500 |
617.500 |
Từ 1/1/2015 |
1.007.500 |
893.750 |
780.000 |
698.750 |
Từ 1/1/2016 |
1.137.500 |
1.007.500 |
877.500 |
780.000 |
Từ 1/1/2017 đến 1/5/2017 |
1.218.750 |
1.079.000 |
942.500 |
838.500 |
Từ 1/6/2017 đến 31/12/2017 |
1.200.000 |
1.062.400 |
928.000 |
825.600 |
Từ 1/1/2018 đến 1/1/2019 |
1.273.600 |
1.129.600 |
988.800 |
883.200 |
Từ 1/1/2019 (dự kiến) |
1.337.600 |
1.187.200 |
1.040.000 |
934.400 |
Mức trích đóng bảo hiểm tối thiểu cao nhất hiện nay là hơn 1,2 triệu đồng/tháng (vùng I). Với việc mức lương tối thiểu vùng năm 2019 tăng 5,3% so với năm 2018, nếu tỷ lệ trích đóng bảo hiểm không đổi (32%), dự kiến mức trích đóng bảo hiểm tối thiểu trong năm 2019 sẽ tăng lên hơn 1,3 triệu đồng/tháng (vùng I).
Ngoài ra, vì từ năm 2016, các khoản trích đóng BHXH được bổ sung thêm: không chỉ tính trên mức lương cơ bản (trước ngày 1/1/2016), mà bao gồm mức lương cơ bản và phụ cấp (từ ngày 1/1/2016), gồm mức lương cơ bản, phụ cấp và các khoản bổ sung khác (từ ngày 1/1/2018), theo đó, mức trích đóng bảo hiểm tính theo lương cơ bản theo bảng trên chỉ là mức trích đóng thấp nhất, chưa bao gồm mức trích đóng trên phụ cấp và các khoản bổ sung khác.
Tháng 3 vừa qua, trong văn bản gửi Bộ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, Bộ NN&PTNN và Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) đã đề xuất trở về mức đóng BHXH năm 2010 (giảm 4% so với hiện tại) và giảm 1% phí công đoàn để giảm áp lực tài chính đối với doanh nghiệp và người lao động.
Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) từ lâu đã chỉ ra tốc độ tăng lương tối thiểu vùng của Việt Nam rất không tương ứng với tốc độ tăng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Trong giai đoạn 2009-2016, tốc độ tăng tiền lương tối thiểu vùng bình quân cao hơn gần 4 lần so với tốc độ tăng GDP và cao hơn 3 lần so với tốc độ tăng CPI.
Thậm chí, tốc độ tăng lương tối thiểu cao hơn nhiều so với tốc độ tăng năng suất lao động. Thời gian qua, lương tối thiểu tăng từ 8-12%, trong khi tốc độ tăng năng suất lao động là 4-5%. Mức đóng bảo hiểm 22% lương tháng mà doanh nghiệp đang gánh là cao hơn nhiều về cả tỷ lệ (10% tại Thái Lan, 13% tại Malaysia, 10% tại Philippines, 8% tại Indonesia…) lẫn sự thiếu hợp lý khi năng suất lao động thấp hơn nhưng lại phải đóng mức bảo hiểm cao gấp nhiều lần.
Thống kê cho thấy mức đóng bảo hiểm tối thiểu liên tục tăng từ 2009 tới nay. Nếu tỷ lệ đóng bảo hiểm 32% tiếp tục áp dụng trong năm 2019, thì với mức tăng lương tối thiểu mới thông qua, tại vùng I, mức thu bảo hiểu tối thiểu sẽ tăng lên hơn 1,3 triệu đồng/tháng, tăng 568% so với năm 2009 (200.000 đồng/tháng). Tại vùng IV, mức đóng bảo hiểm tối thiểu cũng tăng tới 475%.
Thu nhập và bảo hiểm là hai nguồn tài chính đảm bảo đời sống của người lao động. Mức đóng bảo hiểm tối thiểu đang được xác định dựa trên mức lương tối thiểu. Nhưng khi mức lương tối thiểu liên tục được điều chỉnh tăng song không phản ánh mức tăng của năng suất lao động, không tương ứng với tốc độ tăng trưởng GDP và đồng đều với chỉ số giá tiêu dùng, thì việc đóng bảo hiểm trở thành gánh nặng cho doanh nghiệp, chi phí sản xuất của doanh nghiệp leo thang, làm tăng nguy cơ người lao động bị trốn đóng bảo hiểm, bị sa thải.
Lúc này, quỹ bảo hiểm cũng như lương tối thiểu đã đi ngược với mục tiêu ban đầu của nó, là bảo đảm an sinh cho người lao động.
Ngoài việc đẩy mạnh xuất khẩu, nhiều doanh nghiệp thủy sản đang mở rộng thị phần tại thị trường nội địa nhằm hoàn thành kế hoạch đề ra.
(vasep.com.vn) Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái giao các cơ quan chức năng liên quan xem xét, giải quyết 3 kiến nghị của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam và tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp thủy sản.
(vasep.com.vn) Bộ trưởng Thủy sản Canada Diane Lebouthillier đã thông báo vào ngày 28/6 rằng lệnh cấm 32 năm đối với cá tuyết miền Bắc sẽ kết thúc trong năm nay, với hạn ngạch 18.000 tấn. Với việc quay trở lại nghề đánh cá thương mại, những người đánh cá ngoài khơi cũng được phép đánh bắt cá tuyết trở lại.
(vasep.com.vn)Theo chuyên gia nuôi trồng thủy sản Jin Niu, giáo sư tại Đại học Sun Yat-Sen, sản lượng thức ăn tôm của Trung Quốc đạt 1,824 triệu tấn vào năm 2023, tăng đáng kể so với 1,656 triệu tấn của năm trước đó.
(vasep.com.vn) Nhập khẩu tôm vào thị trường Mỹ bắt đầu tăng từ tháng 5, bất chấp quy định sơ bộ về thuế chống trợ cấp và thuế chống bán phá giá áp dụng lên các quốc gia xuất khẩu.
(vasep.com.vn)Một bài đánh giá được công bố trên Tạp chí Khoa học Thủy sản và Nuôi trồng Thủy sản đề xuất sử dụng đánh giá vòng đời (LCA) làm tiêu chuẩn để đánh giá tính bền vững của các thành phần thức ăn nuôi trồng thủy sản. Bài đánh giá được công bố trên tạp chí Reviews in Fisheries Science and Aquaculture đề xuất sử dụng LCA để đánh giá tính bền vững của các thành phần thức ăn nuôi trồng thủy sản.
(vasep.com.vn) Tổng cộng có 39 tổ chức từ Tây Phi và Na Uy đã kêu gọi chính phủ Na Uy cấm sử dụng dầu cá có nguồn gốc từ Tây Phi tại các trang trại nuôi cá hồi của quốc gia này. Một phần đáng kể dầu cá được sử dụng trong ngành cá hồi của Na Uy có nguồn gốc từ Tây Phi, góp phần đảm bảo an ninh lương thực trong khu vực.
(vasep.com.vn) Trong khi một nhà sản xuất thức ăn thủy sản Trung Quốc báo cáo rằng họ kỳ vọng đạt lợi nhuận kỷ lục trong nửa đầu năm thì một nhà sản xuất khác lại dự đoán mức lỗ lớn hơn, do tình hình thị trường nuôi trồng thủy sản Trung Quốc đang gặp nhiều thách thức. Guangdong Yuehai Feeds Group đã nêu lý do thời tiết khắc nghiệt, thị trường hải sản ảm đạm và giá thức ăn chăn nuôi giảm là nguyên nhân dẫn đến hiệu suất suy yếu.
(vasep.com.vn) Trong một động thái mang tính bước ngoặt, ba quốc gia Tây Phi: Benin, Bờ Biển Ngà và Ghana đã hợp lực để bảo vệ tài nguyên biển của họ bằng cách thực hiện các mùa đóng cửa toàn diện cho toàn bộ nghề cá của họ. Nỗ lực phối hợp này đánh dấu một bước quan trọng hướng tới việc thiết lập một mùa đánh bắt cá khép kín trong khu vực, đảm bảo tính bền vững lâu dài của nghề cá.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn