Ngành thủy sản Nhật Bản chuyển hướng khi lệnh cấm nhập khẩu của Trung Quốc tiếp tục

Trung Quốc đã áp đặt lệnh cấm hoàn toàn nhập khẩu hải sản từ Nhật Bản vào tháng 8/2023 sau khi Nhật Bản xả nước phóng xạ đã qua xử lý từ nhà máy hạt nhân Fukushima Daiichi vào đại dương; hạn chế xuất khẩu sang Hồng Kông vẫn tiếp tục.

Kết quả là, trong năm tài chính 2023, xuất khẩu hải sản của Nhật Bản sang Trung Quốc đã giảm mạnh 57% so với năm trước - từ 74,6 tỷ Yên (474,8 triệu USD, 437,5 triệu EUR) xuống còn 32 tỷ Yên (203,7 triệu USD, 187,6 triệu EUR). Tổng kim ngạch xuất khẩu của Nhật Bản trong danh mục hải sản, đã giảm 17% từ năm tài chính 2022 xuống còn 218,5 tỷ Yên (1,39 tỷ USD, 1,28 tỷ EUR) trong năm tài chính 2023. Hoa Kỳ cũng đã vượt qua Trung Quốc để trở thành khách hàng NK hải sản lớn nhất của Nhật Bản trong giai đoạn này.

Việc mất thị trường Trung Quốc đã tạo ra hai vấn đề lớn cho các nhà cung cấp sò điệp Nhật Bản nói riêng: thay thế thị trường lớn nhất của mình và tìm địa điểm mới để chế biến sò điệp xuất khẩu, vì trước lệnh cấm, các nhà chế biến Trung Quốc đã xử lý khoảng 100 triệu đô la Mỹ (93,3 triệu euro) sò điệp xuất khẩu sang thị trường Hoa Kỳ hàng năm do thiếu lao động tại Nhật Bản, cùng với nhiều lý do khác.

Để giải quyết vấn đề đầu tiên, nhiều tổ chức khác nhau đã tích cực quảng bá sò điệp Nhật Bản trên toàn cầu. Ví dụ: JFOODO, một chi nhánh của Tổ chức Ngoại thương Nhật Bản (JETRO), đã thực hiện một chiến dịch ở Mỹ trên CNN nhằm quảng bá sò điệp và các sản phẩm thủy sản khác từ Nhật Bản. Và vào tháng 1/2024, Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Nhật Bản (MAFF) đã tổ chức một sự kiện nếm thử ở Sao Paulo, Brazil, cho khoảng 100 người trong nhà hàng, phân phối thực phẩm và các ngành liên quan để quảng bá sò điệp và các sản phẩm thủy sản khác, với sự kiện đánh dấu lần đầu tiên Brazil nhập khẩu sò điệp trực tiếp từ Nhật Bản.

Ngoài ra, Hiệp hội Xúc tiến Xuất khẩu Sò điệp Nhật Bản (J-Hotate) đã quảng bá sò điệp tại các triển lãm thương mại kể từ khi có lệnh cấm nhập khẩu, bao gồm tại Seafood Expo Asia ở Singapore vào tháng 9/2023 và Seafood Expo Global ở Barcelona, ​​Tây Ban Nha vào tháng 4/2024.

Để khắc phục vấn đề chế biến, các nhà sản xuất cần tìm các cơ sở đã đạt chứng nhận HACCP và các cơ sở đã đăng ký với Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ để duy trì hoạt động bán hàng với Hoa Kỳ. Các quan chức Hoa Kỳ đã giúp Nhật Bản xác định các cơ sở được chấp thuận tại Đài Loan, Thái Lan và Việt Nam và nhờ những nỗ lực này, vào tháng 2/2024, lượng sò điệp đông lạnh nguyên vỏ xuất khẩu để chế biến lại đã tăng 31% so với cùng kỳ năm 2023 lên 2.033 tấn, chủ yếu xuất sang Việt Nam và Thái Lan.