Ngư dân 'bó tay' vì quy định bắt buộc phải đánh bắt cá ngừ dài hơn nửa mét

Công văn kiến nghị của VASEP cho biết, quy định hiện nay áp dụng kích thước tối thiểu được phép khai thác của các loài thủy sản sống trong vùng nước tự nhiên nhưng đối với một số loài hải sản khai thác là không phù hợp với thực tiễn. Ví dụ, đối với cá ngừ vằn (loài cá di cư, có giá trị thương mại lớn) đang quy định chiều dài nhỏ nhất cho phép khai thác là 500mm (nửa mét). Theo quy định về chống khai thác IUU tại điều 60 của luật Thủy sản, thì quy định này đồng nghĩa việc khai thác-thu mua - xác nhận - xuất khẩu loài cá này có kích thước dưới 500mm là hành vi IUU (bất hợp pháp, không theo quy định).

VASEP cho biết, trong thực tế, kích thước của cá ngừ vằn có chiều dài trên nửa mét thường chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ 5 - 8% trong mỗi lô cá khai thác được. Kích cỡ thông dụng của loài di cư này là 15 - 40cm/con, chiếm tỷ trọng chủ yếu trong các lô khai thác trong và ngoài nước, và cũng là kích cỡ thương mại xuất nhập khẩu bình thường hiện nay trên thế giới. Trong 2 tháng qua, kể từ khi Nghị định 37 có hiệu lực (từ 19.5.2024), một số doanh nghiệp chế biến cá ngừ đã dừng hoàn toàn việc thu mua nguyên liệu cá vằn khai thác trong nước của ngư dân do không đảm bảo kích cỡ 100% đạt nửa mét trở lên; hầu hết các cảng cá hiện nay cũng đã ngừng xác nhận nguyên liệu (giấy S/C) cho các lô hàng cá ngừ vằn do kích thước cá khai thác nhỏ hơn quy định của Nghị định 37.

"Trong khi đó, giai đoạn từ tháng 7 đến tháng 9 là cao điểm vào vụ khai thác cá ngừ vằn của ngư dân Việt Nam. Cá ngừ vằn chiếm trên 85% sản lượng khai thác các loài cá ngừ của Việt Nam, là sản phẩm chính và thế mạnh của Việt Nam để tận dụng tối đa Hiệp định thương mại Việt Nam - EU (EVFTA) mang lại. Diễn biến tác động tiêu cực của quy định trên đang ngày càng sâu sắc đến các ngư dân khai thác ngừ vằn, đặc biệt tại các tỉnh miền Trung. Còn cộng đồng nhóm doanh nghiệp cá ngừ cũng đang không thể thu mua và tích trữ cá ngừ vằn chuẩn bị cho sản xuất cuối năm để cung ứng cho thị trường châu Âu vào đầu năm 2025. Nếu quá trình thực thi pháp luật, như trường hợp 'cá ngừ vằn nửa mét' kể trên, không triệt để trong giai đoạn Nghị định đang hiệu lực thì tiềm ẩn rủi ro rất lớn khi chúng ta đang chưa 'rút' được thẻ vàng và EU đang tiếp tục xem xét, thanh tra công tác thực thi pháp luật thủy sản của Việt Nam", công văn của VASEP phân tích.

Theo Thanhnien.vn