Các hiệp định thương mại tự do của Việt Nam
Năm 2015, Việt Nam đã lập kỷ lục thế giới về số lượng các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) ký kết với các đối tác phương Đông và phương Tây. Chỉ trong năm này, Việt Nam đã ký kết các Hiệp định thương mại tương tự với Liên minh kinh tế Á - Âu (VEAEUFTA), Hàn Quốc (VKFTA) và hoàn tất tiến trình đàm phán Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP). Mới đây nhất, ngày 2/12/2015, Việt Nam và Liên minh châu Âu (EU) đã ký kết tuyên bố kết thúc đàm phán FTA song phương (EVFTA).
Các FTA này đều là “FTA thế hệ mới” được thể hiện ở sự khác biệt với các FTA truyền thống mà Việt Nam đã tham gia là: phạm vi rộng, nội dung vượt ra ngoài cam kết về thương mại, dịch vụ và một phần đầu tư, nó bao gồm cả các thể chế, pháp lý trong các lĩnh vực môi trường, lao động, doanh nghiệp nhà nước, sở hữu trí tuệ, mua sắm chính phủ…
Yếu tố quan trọng nhất của 1 FTA đó chính là cắt giảm hay dỡ bỏ thuế quan theo lộ trình. Và để được hưởng mức ưu đãi thuế quan lí tưởng từ một FTA cách duy nhất là hàng hóa phải đáp ứng được quy tắc xuất xứ theo quy định riêng của mỗi FTA. Cụ thể, các tiêu chí đối với mặt hàng cá ngừ tươi sống, đông lạnh và khô của Việt Nam mã HS03 trong 4 FTA trên đều yêu cầu xuất xứ thuần túy. Còn đối với cá ngừ chế biến đóng hộp mã HS16, theo VKFTA và VEAEUFTA thì ngoài nguồn nguyên liệu từ chương 3 (mã HS03) có thể sử dụng nguyên liệu NK với hàm lượng khu vực ≥40%; theo EVFTA cá ngừ nguyên liệu sử dụng từ chương 3 (mã HS03) và 16 phải có xuất xứ thuần túy; còn theo TPP chuyển đổi mã số HS ở cấp độ chương (CC).
Cam kết thuế quan của các nước đối tác với mặt hàng cá ngừ XK của Việt Nam
|
CAM KẾT THUẾ QUAN TRONG VKFTA, VN-EAEU VÀ EVFTA |
||||||
|
Mã số HS |
Hiệp định VKFTA |
Hiệp định VN-EAEU |
Hiệp định EVFTA |
|||
|
Thuế MFN |
Cam kết thuế quan |
Thuế MFN |
Cam kết thuế quan |
Thuế MFN |
Cam kết thuế quan |
|
|
0301 – 0305 (cá ngừ) |
- 0301: 10% - 0302: 20% - 0303: 10% - 0304: 0% - 0305: 0 -20% |
0301: Ko giảm thuế, giữ MFN - 0302 – 0305: giảm thuế lộ trình 3-5 năm hoặc giảm một phần |
- 0301 - 0304: 10 % - 0305: 5 -20% |
Toàn bộ về 0%, lộ trình về 0% ngay khi HĐ có hiệu lực hoặc 5 đến 10 năm (2025) |
- 0301 - 0303: 16- 22% - 0304- 0305: 11- 20% |
- 0301 - 0303: về 0% ngay khi HĐ có hiệu lực - 0304 - 0305: lộ trình 3 hoặc 5 năm |
|
1604.14 |
20% |
Đóng hộp (trong đầu hoặc luộc): ko giảm thuế, giữ MFN - Loại khác: lộ trình 10 năm |
15% |
Cá ngừ đóng hộp, thăn cá: lộ trình 10 năm (2025 về 0%) - Loại khác: 0% ngay khi HĐ có hiệu lực |
20% |
Thăn cá ngừ (phi lê): lộ trình 7 năm Đóng hộp và loại khác: HNTQ |
Theo EVFTA, các mặt hàng cá ngừ đóng hộp và chế biến khác, trừ thăn cá ngừ sẽ được hưởng ưu đãi thuế quan 0% trong 1 hạn ngạch 11.500 tấn, ngoài hạn ngạch này sẽ phải chịu thuế theo quy chế tối huệ quốc (MFN).
Cơ hội
EU, Mỹ, Nhật Bản, Mexico, Hàn Quốc, Nga… đều là các thị trường XK chính của Việt Nam. Do đó, việc Việt Nam có được FTA với các nước này sẽ là cơ hội để mở rộng thị trường xuất khẩu, tăng khả năng cạnh tranh so với đối thủ chưa có FTA với các đối tác. Việt Nam sẽ thu hút được đầu tư nước ngoài, nâng cao công nghệ sản xuất và chất lượng sản phẩm. Đồng thời, tạo ra động lực mở cửa thị trường, thu hút sự quan tâm của doanh nghiệp hai bên, có điều kiện tham gia chuỗi cung ứng khu vực nhờ sự dịch chuyển đầu tư của các tập đoàn đa quốc gia, và cơ hội đa dạng hóa nguồn cung nguyên liệu. Bên cạnh đó, các DN Việt Nam được đảm bảo môi trường kinh doanh và thể chế ổn định, minh bạch hơn.
Thách thức
Cùng với các cơ hội, các DN Việt Nam cũng phải đương đầu với các thách thức như: các điều kiện về hàng rào kỹ thuật, tiêu chuẩn chất lượng, quy tắc xuất xứ chặt hơn so với các FTA mà Việt Nam đang tham gia; Có nhiều quy định mới và phức tạp; Chất lượng sản phẩm của Việt Nam so với các nước đối tác FTA kém cạnh tranh hơn; Một số sản phẩm xuất khẩu hạn chế về nguồn cung trong nước, vẫn phải sử dụng nguồn cung nhập khẩu; Cạnh tranh với chính sản phẩm của các nước đối tác FTA tại thị trường nội địa; Doanh nghiệp Việt Nam cần phải đổi mới công nghệ để có thể nhanh chóng tham gia vào mạng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu.
Chi tiết nội dung Hội nghị xem tại đây
(vasep.com.vn) Tháng 11/2025, xuất khẩu (XK) thủy sản Việt Nam đạt gần 990 triệu USD, tăng 6,6% so với cùng kỳ 2024. Trong bối cảnh thị trường thế giới còn nhiều biến động, kết quả này cho thấy sự chủ động của doanh nghiệp (DN) trong việc đẩy mạnh giao hàng trước thời điểm Hoa Kỳ dự kiến áp dụng các quy định mới về nhập khẩu hải sản và trước khi có kết quả cuối cùng của vụ kiện chống bán phá giá (CBPG) mặt hàng tôm.
Kinh tế Nhật Bản tiếp tục chịu áp lực trong quý III/2025 khi dữ liệu chính phủ công bố ngày 25/11 cho thấy nền kinh tế suy giảm với tốc độ hằng năm 1,8% trong giai đoạn từ tháng 7 đến tháng 9. Đây là quý đầu tiên sau 18 tháng Nhật Bản ghi nhận tăng trưởng âm, với tổng sản phẩm quốc nội (GDP) giảm 0,4%.
Chuỗi nhà hàng hải sản Angry Crab Shack, bắt đầu nhượng quyền từ năm 2017 và hiện sở hữu 27 địa điểm trên toàn nước Mỹ, đang đặt mục tiêu mở rộng lên 100 nhà hàng. Tuy nhiên, tham vọng này đang bị thách thức nghiêm trọng bởi các mức thuế quan do chính quyền Tổng thống Donald Trump áp đặt, khiến chuỗi phải liên tục điều chỉnh chiến lược chi phí, nguồn cung và thực đơn, theo Forbes.
(vasep.com.vn) Viện Nghiên cứu Biển Na Uy (IMR) vừa công bố khuyến nghị giảm 44% hạn ngạch khai thác cua hoàng đế (king crab) cho năm 2026, do trữ lượng khai thác được ghi nhận giảm sau đánh giá năm nay. Theo IMR, tổng sản lượng khai thác nam cua trong khu vực quản lý hạn ngạch không nên vượt quá 850 tấn, nhằm đảm bảo xác suất dưới 10% quần thể giảm xuống dưới mức giới hạn sinh khối (Blim) và xác suất tối đa 35% cá thể bị khai thác vượt mức giới hạn (Flim).
(vasep.com.vn) Xuất khẩu ghẹ của Việt Nam đang cho thấy sự phục hồi tích cực trong năm 2025, dù còn phân hóa giữa các thị trường và chịu sức ép cạnh tranh ngày càng lớn. Từ năm 2023 trở lại đây kim ngạch XK nhóm sản phẩm này của Việt Nam ngày càng tăng cho thấy cơ hội mở rộng đáng kể.
(vasep.com.vn) Tại Hội chợ Thủy sản và Ngư nghiệp Quốc tế Thanh Đảo (Trung Quốc), Hiệp hội Cá minh thái Nga (ADM) và Hiệp hội Chế biến & Tiêu thụ Sản phẩm Thủy sản Trung Quốc (CAPPMA) đã ký kết thỏa thuận hợp tác dài hạn nhằm thúc đẩy thương mại và phát triển sản phẩm cá minh thái tại thị trường Trung Quốc. Sự kiện đánh dấu bước tiến quan trọng trong mối quan hệ giữa hai thị trường tiêu thụ và sản xuất thủy sản lớn của khu vực Á – Âu.
(vasep.com.vn) Na Uy đang đứng trước quyết định quan trọng về hạn ngạch khai thác cua hoàng đế (king crab) cho năm 2026, loài thủy sản ngày càng đóng vai trò quan trọng trong xuất khẩu thủy sản của nước này sang Mỹ. Tuần trước, Viện Nghiên cứu Biển Na Uy (IMR) đã khuyến nghị cắt giảm 44% hạn ngạch khai thác so với năm trước do trữ lượng khai thác khả dụng giảm. Khuyến nghị này có thể ảnh hưởng lớn tới xuất khẩu thủy sản, đặc biệt là sang thị trường Mỹ, nơi nhu cầu cua hoàng đế đông lạnh của Na Uy đang tăng mạnh.
(vasep.com.vn) Các nhà khoa học Học viện Công nghệ Xây dựng và Phát triển Bền vững (ASTU) tại Liên bang Nga đang nghiên cứu loại thức ăn mới cho cá tầm, cá chép và nhiều loài cá nước ngọt, nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn protein truyền thống trong nuôi trồng thủy sản.
Thuế quan sẽ tiếp tục đóng vai trò trung tâm trong chính sách kinh tế của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, ngay cả khi Tòa án Tối cao đang xem xét một vụ kiện có thể hạn chế quyền áp thuế của ông theo Đạo luật Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA).
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn