Câu chuyện ngụ ngôn: Con Cá Lội Ngược Dòng – Câu chuyện ngành thủy sản

Sản xuất 10:28 02/09/2025 Kim Thu

Dòng sông trong ngày Quốc khánh

Ngày 2/9, bên bến sông quê, lá cờ đỏ sao vàng treo trên cột cờ đầu xóm, soi bóng xuống dòng nước lấp lánh. Một đàn cá tra nhảy tung tóe, làm đám trẻ reo vui. Ông lão ngồi đan lưới mỉm cười: Ngày xưa, cha ông mình bơi qua khúc sông này để đưa tin kháng chiến. Bây giờ, cá trên sông cũng đang báo hiệu mùa nước nổi về, mùa cá đồng no ấm”.

Hình ảnh đàn cá tung tăng như một lời chào Quốc khánh, nhắc ta rằng sông ngòi, thủy sản chính là mạch sống của đồng bằng - của bữa cơm gia đình và cả ngành xuất khẩu tỷ đô.

Ngụ ngôn về con cá lội ngược dòng

Xưa kia, ở một khúc sông, có một con cá nhỏ luôn mơ ước được bơi ra biển lớn. Nhưng dòng sông quanh năm đục ngầu, rác rưởi, nhiều chỗ bị chắn ngang. Đàn cá trong sông thường bảo: Thôi, sống an phận đi, đừng mơ mộng. Cứ bơi quanh quẩn ở đây”.

Nhưng con cá nhỏ vẫn kiên trì lội ngược dòng, vượt ghềnh thác để tìm nơi trong lành sinh sản. Dọc đường, nó gặp những con cá khác, mỗi con góp một điều: cá rô chia chỗ đẻ trứng, cá trê bày cách tránh lưới, cá heo sông chỉ lối ra cửa biển. Cuối cùng, con cá nhỏ trở về khúc sông xưa, đem theo cả đàn con khỏe mạnh. Sông quê dần trong xanh vì người dân đã cùng nhau giữ gìn, không còn xả rác.

Người làng mừng rỡ: Cá về rồi! Sông sống rồi! Chúng ta sống rồi!”.

Hình tượng cho hệ sinh thái ngành thủy sản

Hình ảnh con cá lội ngược dòng chính là hình ảnh của ngành thủy sản Việt Nam hôm nay:

  • Người nuôi trồng như người giữ gìn khúc sông, tạo môi trường nước trong lành cho cá.
  • Doanh nghiệp chế biến như con cá dẫn đường ra biển lớn, đưa sản phẩm đến thị trường thế giới.
  • Nhà khoa học như cá heo sông, chỉ ra con đường bền vững, giảm dịch bệnh, giảm phát thải.
  • Nhà quản lý như người dân dọn rác, mở dòng, khơi thông chính sách để cá bơi thông suốt.
  • Người tiêu dùng và truyền thông như ánh mặt trời chiếu xuống dòng sông, làm thủy sản có thêm sức sống, thêm giá trị.

Chỉ khi cả hệ sinh thái cùng tham gia, con cá mới đủ sức bơi xa, ngành thủy sản mới đủ sức lội ngược dòng” trước biến động thị trường, biến đổi khí hậu và các rào cản thương mại.

Triết lý gợi mở

  • Quả mọc tầm thấp: bắt đầu từ cải thiện ao nuôi, xử lý nước, quản lý thức ăn, những việc dễ nhưng tạo khác biệt lớn.
  • Đừng bao giờ đi ăn một mình: liên kết người nuôi - HTX - doanh nghiệp - nhà khoa học, chia sẻ dữ liệu, tránh cảnh mạnh ai nấy làm, cạnh tranh bằng giá rẻ.
  • Sáng tạo không có đèn đỏ: ứng dụng công nghệ IoT theo dõi chất lượng nước, blockchain truy xuất nguồn gốc, phát triển sản phẩm giá trị gia tăng.
  • Kinh tế trải nghiệm: biến ao cá, trại nuôi, làng nghề thành điểm du lịch trải nghiệm, để trẻ em thành phố được vớt cá, cho cá ăn”, khách quốc tế được hiểu về hành trình cá tra từ sông ra bàn ăn.

Lời nhắn gửi nhân ngày 2/9

Câu chuyện con cá lội ngược dòng là lời nhắn gửi đến những người gắn bó với ngành thủy sản: hãy kiên trì, đoàn kết và bền bỉ như con cá nhỏ. Hãy giữ cho dòng sông” - tức là môi trường, chuỗi giá trị, mối quan hệ thị trường - luôn trong lành. Hãy để ngành thủy sản không chỉ là ngành xuất khẩu, mà là ngành lan tỏa niềm tự hào quốc gia, để mỗi con cá khi ra thế giới đều là “sứ giả” mang thông điệp về một Việt Nam bền vững và nhân văn.

Phó Chủ tịch Quốc hội, Nguyên Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan

TIN MỚI CẬP NHẬT

Thương mại cá thịt trắng toàn cầu đối mặt nhiều biến động

 |  09:01 05/12/2025

(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.

Xuất khẩu tôm Ấn Độ tăng tốc bất chấp chiến tranh thương mại với Mỹ

 |  08:55 05/12/2025

Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.

Nga – Na Uy đàm phán ngành khai thác cá tuyết

 |  08:47 05/12/2025

(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.

Nga xây dựng nhà máy thức ăn thủy sản vùng Saratov

 |  08:41 05/12/2025

(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.

Brazil trước nguy cơ siết quản lý cá rô phi và tác động đến ngành xuất khẩu

 |  09:02 04/12/2025

(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.

Mỹ: Giá ghẹ xanh và ghẹ đỏ tiếp tục neo cao dù lệnh cấm nhập khẩu được nới lỏng

 |  08:59 04/12/2025

(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).

Xuất khẩu tôm Ấn Độ: Bức tranh biến động và bài học chiến lược cho tôm Việt Nam

 |  08:57 04/12/2025

(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.

Peru: Tổng hạn ngạch cá cơm cho mùa đánh bắt thứ hai đạt 1,63 triệu tấn

 |  08:56 04/12/2025

(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.

Hàn Quốc: Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh giảm mạnh trong tháng 10

 |  08:48 04/12/2025

(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.

Kiểm tra, xử lý vi phạm khai thác IUU phải thực chất, minh bạch, có bằng chứng rõ ràng

 |  09:40 03/12/2025

Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.

VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM

Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội

Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO

Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu

Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông

Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn

Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh

Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn

VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội

Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn

© Copyright 2020 - Mọi hình thức sao chép phải được sự chấp thuận bằng văn bản của VASEP

DANH MỤC