Thuế quan của Hoa Kỳ có thể thúc đẩy chuyển dịch ngành chế biến thủy sản toàn cầu

Chính sách 08:32 09/04/2025 Lê Hằng
(vasep.com.vn) Thuế quan cao của Hoa Kỳ áp lên Trung Quốc (54-79%) và Đông Nam Á (17-46%) có thể thúc đẩy chuyển dịch chế biến thủy sản toàn cầu. Trung Quốc, trung tâm chế biến lớn, sẽ giảm xuất khẩu sang Mỹ. Đông Nam Á mất lợi thế thay thế do thuế quan bất ngờ. Mỹ Latinh (Chile, Ecuador) nổi lên khả dĩ nhờ tránh thuế tối thiểu 10%. Hoa Kỳ cũng có cơ hội hồi sinh chế biến nội địa, dù vướng chi phí lao động cao và thiếu thợ lành nghề. Ngành thủy sản toàn cầu đối mặt với tái cân bằng cung cầu.

Trung Quốc đối mặt với áp lực lớn từ thuế quan Trung Quốc từ lâu là trung tâm chế biến thủy sản toàn cầu, đặc biệt phục vụ thị trường xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Tuy nhiên, các mức thuế trừng phạt mới do Tổng thống Donald Trump công bố vào thứ Tư – đợt áp thuế thứ tư nhắm vào Trung Quốc qua hai nhiệm kỳ – có thể gây tổn thất nghiêm trọng cho ngành công nghiệp này. Thủy sản và hàng hóa khác từ Trung Quốc nhập vào Hoa Kỳ sẽ chịu mức thuế 54% hoặc 79%, tùy thuộc vào việc áp dụng thuế quan Mục 301 từ năm 2018.

Cui He, Chủ tịch Liên minh Chế biến và Tiếp thị Thủy sản Trung Quốc (CAPPMA), cho biết với Undercurrent News rằng các công ty thủy sản Trung Quốc sẽ giảm xuất khẩu sang Hoa Kỳ và thu hẹp sản xuất các sản phẩm chế biến dành cho thị trường này. “Cung cầu thủy sản cần được tái cân bằng, và một trật tự thị trường mới sẽ hình thành,” ông nhận định.

Đông Nam Á mất lợi thế thay thế Trong bối cảnh chi phí lao động tại Trung Quốc tăng cao, các nước Đông Nam Á như Việt Nam, Indonesia, Thái Lan và Philippines vốn được xem là lựa chọn thay thế lý tưởng nhờ ngành thủy sản phát triển, sự ổn định chính trị, chuỗi cung ứng toàn cầu mạnh mẽ và sự hỗ trợ từ chính phủ. Tuy nhiên, các quốc gia này cũng bị ảnh hưởng nặng nề bởi thuế quan của Trump: Việt Nam chịu mức 46%, Indonesia 32%, Thái Lan 36%, và Philippines 17%. Ngay cả Ấn Độ, một đồng minh danh nghĩa của Hoa Kỳ, cũng bị áp thuế 26%.

Sonal Varma, nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á (trừ Nhật Bản) tại Nomura, chia sẻ với The New York Times: “Tình hình tồi tệ hơn nhiều so với dự đoán.” Priyanka Kishore từ Asia Decoded bổ sung: “Thuế quan áp lên Đông Nam Á là cú sốc bất ngờ, vì Trump ít chỉ trích các nước này so với Trung Quốc.”

Jim Gulkin, Giám đốc Điều hành Siam Canadian, nhận định qua email với Undercurrent: “Biên lợi nhuận trong ngành thủy sản quá thấp để các nhà chế biến, xuất khẩu hay nhập khẩu chịu nổi mức thuế từ 25% trở lên.”

Mỹ Latinh – Lựa chọn khả dĩ? Với thuế quan áp lên hơn 100 quốc gia, chi phí chế biến thủy sản ở nước ngoài để nhập vào Hoa Kỳ đều tăng. Mỹ Latinh nổi lên như một lựa chọn tiềm năng khi Chile, Ecuador, Brazil, Argentina và Peru tránh được mức thuế tối thiểu 10%. Mexico, dù hưởng lợi từ USMCA, vẫn đối mặt với nguy cơ bị áp thuế 25% theo đe dọa gần đây của Trump.

Hoa Kỳ: Cơ hội hồi sinh chế biến nội địa? Một lựa chọn khác là đưa chế biến thủy sản trở lại Hoa Kỳ, điều phù hợp với mục tiêu của Trump. Hiện nay, phần lớn thủy sản đánh bắt tại Mỹ được gửi sang châu Á chế biến. Từ nhiệm kỳ đầu của Trump, phong trào thúc đẩy chế biến nội địa đã xuất hiện, dẫn đầu bởi Bristol Seafood và Shoreside Consulting. Duncan Fields, thành viên Viện Tiếp thị Thủy sản Alaska, nhấn mạnh với Fishermen’s News (1/2022): “Chi phí vận chuyển tăng tạo cơ hội chế biến tại Mỹ, nhất là khi an ninh lương thực được chú trọng.”

Tuy nhiên, Hoa Kỳ vẫn đối mặt với thách thức lớn như chi phí lao động cao, thiếu thợ lành nghề và đầu tư cơ sở hạ tầng hạn chế trong nhiều thập kỷ qua.

thue quan hoa ky thue doi ung

TIN MỚI CẬP NHẬT

Thương mại cá thịt trắng toàn cầu đối mặt nhiều biến động

 |  09:01 05/12/2025

(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.

Xuất khẩu tôm Ấn Độ tăng tốc bất chấp chiến tranh thương mại với Mỹ

 |  08:55 05/12/2025

Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.

Nga – Na Uy đàm phán ngành khai thác cá tuyết

 |  08:47 05/12/2025

(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.

Nga xây dựng nhà máy thức ăn thủy sản vùng Saratov

 |  08:41 05/12/2025

(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.

Brazil trước nguy cơ siết quản lý cá rô phi và tác động đến ngành xuất khẩu

 |  09:02 04/12/2025

(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.

Mỹ: Giá ghẹ xanh và ghẹ đỏ tiếp tục neo cao dù lệnh cấm nhập khẩu được nới lỏng

 |  08:59 04/12/2025

(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).

Xuất khẩu tôm Ấn Độ: Bức tranh biến động và bài học chiến lược cho tôm Việt Nam

 |  08:57 04/12/2025

(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.

Peru: Tổng hạn ngạch cá cơm cho mùa đánh bắt thứ hai đạt 1,63 triệu tấn

 |  08:56 04/12/2025

(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.

Hàn Quốc: Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh giảm mạnh trong tháng 10

 |  08:48 04/12/2025

(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.

Kiểm tra, xử lý vi phạm khai thác IUU phải thực chất, minh bạch, có bằng chứng rõ ràng

 |  09:40 03/12/2025

Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.

VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM

Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội

Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO

Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu

Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông

Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn

Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh

Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn

VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội

Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn

© Copyright 2020 - Mọi hình thức sao chép phải được sự chấp thuận bằng văn bản của VASEP

DANH MỤC