Thuế quan 104% của Trump – Đòn mạnh vào Trung Quốc, nhưng ai thực sự bị tổn thương?

Chính sách 10:51 09/04/2025 Lê Hằng
(vasep.com.vn) Ngày 9/4/2025, Tổng thống Donald Trump tuyên bố sẽ áp mức thuế tổng hợp 104% lên hàng hóa Trung Quốc, gồm nhiều đợt tăng dồn dập: 10%, 10%, 34% và cuối cùng là 50%. Trong đó, hàng hải sản tiếp tục là một trong những đối tượng bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Động thái này nằm trong chuỗi hành động trả đũa lẫn nhau giữa Washington và Bắc Kinh, đánh dấu một bước leo thang mới trong căng thẳng thương mại Mỹ - Trung.

Trump luôn xem chính sách thuế là công cụ đàm phán. Mức thuế 104% lần này được ông lý giải là phản ứng đối với việc Trung Quốc áp mức thuế 34% lên hàng hóa Mỹ – bắt đầu từ ngày 10/4. Theo Thư ký báo chí Karoline Leavitt, Trump tin rằng Trung Quốc “muốn đạt được thỏa thuận” nhưng “không biết cách bắt đầu”, và thuế là cách buộc Bắc Kinh phải ngồi vào bàn đàm phán.

Tuy nhiên, chiến thuật "cứng rắn" này đặt ra câu hỏi lớn: ai thực sự gánh hậu quả đầu tiên? Với mức thuế cao như vậy, nhiều doanh nghiệp Mỹ – đặc biệt là các nhà nhập khẩu và ngành tiêu dùng hải sản – có thể bị tổn thương ngay lập tức.

Ngành hải sản đứng giữa làn đạn

Hải sản Trung Quốc vào Mỹ: Chi phí tăng vọt

Trung Quốc là nguồn cung hải sản lớn thứ 7 của Mỹ, xuất khẩu hơn 340.000 tấn trong năm 2024, trị giá 1,55 tỷ USD. Năm ngoái, các nhà nhập khẩu Mỹ đã phải trả 232,9 triệu USD tiền thuế cho các sản phẩm hải sản Trung Quốc. Với mức thuế mới, chi phí nhập khẩu có thể tăng gấp đôi, thậm chí gấp ba. Điều này kéo theo:

  • Giá hải sản tại Mỹ tăng cao, đặc biệt là các loại phổ biến như cá rô phi, cá ngừ, tôm đông lạnh.
  • Áp lực đè nặng lên các nhà phân phối, nhà hàng và người tiêu dùng cuối.
  • Doanh nghiệp nhỏ có nguy cơ bị loại khỏi chuỗi cung ứng do không thể cạnh tranh chi phí.

Hải sản Mỹ xuất khẩu sang Trung Quốc: Mất thị trường trọng yếu

Ở chiều ngược lại, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu hải sản lớn thứ hai của Mỹ, chỉ sau Canada. Trong năm 2024, Trung Quốc mua 319.193 tấn hải sản Mỹ, trị giá 1,03 tỷ USD. Việc Bắc Kinh đánh thuế 34% sẽ khiến hải sản Mỹ trở nên kém cạnh tranh so với sản phẩm từ Na Uy, Chile hay Việt Nam – các đối thủ không bị đánh thuế cao.

Kết quả là:

  • Doanh nghiệp chế biến và ngư dân Mỹ – đặc biệt tại Alaska và vùng Đông Bắc – có thể mất đơn hàng lớn.
  • Sản phẩm bị dồn lại trong nước, đẩy giá trong nước giảm, ảnh hưởng trực tiếp đến sinh kế của người lao động ngành ngư nghiệp.

Những hệ lụy dây chuyền và rủi ro lâu dài

Chuỗi cung ứng toàn cầu bị xáo trộn: Các công ty logistics, kho lạnh, cảng biển và vận tải liên quan đến ngành thủy sản sẽ bị ảnh hưởng. Những doanh nghiệp từng phụ thuộc vào nguồn hàng Trung Quốc buộc phải tìm nguồn thay thế, có thể đắt đỏ và không ổn định trong ngắn hạn.

Mất lòng tin vào chính sách ổn định: Các nhà đầu tư và doanh nghiệp thương mại đang dần nhận ra: chính sách thuế của Mỹ không còn mang tính dự đoán. Việc thay đổi đột ngột thuế suất theo từng đợt chính trị khiến niềm tin vào môi trường đầu tư lung lay, ảnh hưởng đến quyết định dài hạn.

Trung Quốc tăng tốc đa dạng hóa: Đòn thuế từ Trump có thể đẩy Trung Quốc tăng cường đầu tư vào nội địa hóa và chuyển hướng thương mại sang các đối tác khác như châu Âu, ASEAN hoặc Nam Mỹ. Điều này có thể khiến Mỹ mất dần vai trò trung tâm trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực nông – thủy sản.

Chính sách thuế 104% có thể tạo ra đòn bẩy chiến lược tạm thời, nhưng cũng đặt nền kinh tế Mỹ – đặc biệt là các doanh nghiệp nhỏ và ngành thủy sản – vào thế khó. Mặc dù Trump cho rằng đây là cách buộc Trung Quốc phải “làm điều đúng đắn”, nhưng hậu quả dây chuyền rất rõ ràng: người tiêu dùng và nhà sản xuất Mỹ chính là những người bị ảnh hưởng đầu tiên.

Nếu không có một cơ chế đàm phán hiệu quả và dài hạn, chính sách thuế rất dễ biến thành cuộc chiến hao mòn, mà ở đó không có người thắng thực sự.

thue quan hoa ky thue doi ung

TIN MỚI CẬP NHẬT

Thương mại cá thịt trắng toàn cầu đối mặt nhiều biến động

 |  09:01 05/12/2025

(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.

Xuất khẩu tôm Ấn Độ tăng tốc bất chấp chiến tranh thương mại với Mỹ

 |  08:55 05/12/2025

Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.

Nga – Na Uy đàm phán ngành khai thác cá tuyết

 |  08:47 05/12/2025

(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.

Nga xây dựng nhà máy thức ăn thủy sản vùng Saratov

 |  08:41 05/12/2025

(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.

Brazil trước nguy cơ siết quản lý cá rô phi và tác động đến ngành xuất khẩu

 |  09:02 04/12/2025

(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.

Mỹ: Giá ghẹ xanh và ghẹ đỏ tiếp tục neo cao dù lệnh cấm nhập khẩu được nới lỏng

 |  08:59 04/12/2025

(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).

Xuất khẩu tôm Ấn Độ: Bức tranh biến động và bài học chiến lược cho tôm Việt Nam

 |  08:57 04/12/2025

(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.

Peru: Tổng hạn ngạch cá cơm cho mùa đánh bắt thứ hai đạt 1,63 triệu tấn

 |  08:56 04/12/2025

(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.

Hàn Quốc: Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh giảm mạnh trong tháng 10

 |  08:48 04/12/2025

(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.

Kiểm tra, xử lý vi phạm khai thác IUU phải thực chất, minh bạch, có bằng chứng rõ ràng

 |  09:40 03/12/2025

Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.

VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM

Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội

Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO

Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu

Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông

Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn

Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh

Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn

VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội

Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn

© Copyright 2020 - Mọi hình thức sao chép phải được sự chấp thuận bằng văn bản của VASEP

DANH MỤC