Ngoài gạo, cà phê, tôm và cá tra…, Việt Nam còn có thế mạnh gì để tăng giá trị cho các mặt hàng xuất khẩu chủ lực hiện có và sẽ có? Ảnh: T.L
Theo báo cáo, tới năm 2030, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sẽ đạt 618 tỉ đô la Mỹ với tốc độ tăng trưởng 7%/năm. Trung Quốc và Mỹ vẫn là những thị trường lớn nhất với kim ngạch lần lượt là 128 tỉ đô la và 125 tỉ đô la. Tới năm 2030, Ấn Độ, Indonesia và Singapore được dự báo sẽ là những thị trường nhập khẩu hàng hóa từ Việt Nam có mức tăng trưởng cao, lần lượt là 10,7%/năm, 10,2%/năm và 8,8%/năm, đạt kim ngạch lần lượt 21 tỉ đô la, 8 tỉ đô la và 9 tỉ đô la.
Ở chiều nhập khẩu, báo cáo của Standard Chartered ước đoán tới năm 2030 kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam là 578 tỉ đô la, tăng bình quân 6,9%/năm. Như vậy, cán cân thương mại của Việt Nam vẫn tiếp tục thặng dư. Nhưng thặng dư chỉ do doanh nghiệp FDI mang lại thì số tiền đó sẽ lại chảy ra nước ngoài.
Trên một bài báo mới đây(1), tác giả Bùi Trinh đã chỉ ra thực tế đáng buồn nói trên. Trong năm 2021, doanh nghiệp FDI xuất siêu trên 28 tỉ đô la (trong khi đó cả nền kinh tế xuất siêu chỉ hơn 4 tỉ đô la) và khoảng 65% trong số đó được chuyển về nước thông qua chi trả sở hữu.
Nhập siêu trong các quan hệ thương mại song phương là một vấn đề đáng quan tâm khác. Theo báo cáo của Standard Chartered, năm 2030, nền kinh tế Việt Nam vẫn nhập siêu lớn từ các thị trường quen thuộc là Trung Quốc và Hàn Quốc. Đối với Trung Quốc, xu hướng nhập siêu giảm dần khi báo cáo dự đoán năm 2030 Việt Nam sẽ nhập khẩu 198 tỉ đô la hàng hóa từ đây, như vậy, thâm hụt thương mại là 70 tỉ đô la, chỉ cao hơn một chút so với con số 60,9 tỉ đô la ghi nhận cuối năm 2022.
Mức độ thâm hụt thương mại với thị trường Hàn Quốc dự kiến sẽ lớn hơn, ở mức 63 tỉ đô la, cao gấp 1,6 lần con số 38,3 tỉ đô la ghi nhận năm 2022.
Cán cân thương mại Việt Nam – Mỹ được dự báo sẽ về mức cân bằng khi Việt Nam sẽ nhập khẩu từ nước này 125 tỉ đô la. Con số trên mang đến cả sự lạc quan. Trong bối cảnh cuộc đụng độ thương mại Mỹ – Trung Quốc chưa biết bao giờ kết thúc, đa dạng hóa thị trường nhập khẩu sẽ giúp Việt Nam giảm thiểu những vụ việc tranh chấp thương mại.
Vậy nhưng, nếu cứ phụ thuộc nhiều vào việc nhập khẩu nguyên liệu thô, linh kiện…, tính chất gia công của nền kinh tế Việt Nam sẽ không được cải thiện.
Ngoài ra, dự báo xuất khẩu khoáng sản như sắt, nickel, đất hiếm… sẽ góp một phần đáng kể trong kim ngạch xuất khẩu cũng là điều cần suy nghĩ, vì xuất khẩu tài nguyên thô, tuy mang lại ngoại tệ, nhưng chẳng giúp nền kinh tế Việt Nam mạnh lên.
Một doanh nhân thành công với việc phát triển thị trường xuất khẩu gạo Việt Nam sang Nhật Bản, Hàn Quốc trong một bài phỏng vấn mới đây đã tự đặt câu hỏi: 50 năm nữa, Việt Nam sẽ cạnh tranh với thế giới bằng cái gì, đâu là lợi thế của Việt Nam(2)? Vị này cho rằng, chỉ có nông nghiệp và du lịch, câu trả lời xem ra sẽ nhận được nhiều sự đồng thuận.
Vậy thì ngoài gạo, cà phê, cá tra, tôm…, Việt Nam còn có thế mạnh gì? Làm thế nào để tăng giá trị cho các mặt hàng xuất khẩu chủ lực hiện có và sẽ có?
Bảo Ngọc (Theo SaigonTimes)
(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.
Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.
(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.
(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.
(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.
(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).
(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.
(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.
(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.
Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn