Hiện, doanh nghiệp nhỏ và vừa mới chỉ chiếm khoảng 17% tổng kim ngạch xuất khẩu. Do đó theo các chuyên gia kinh tế, cần có những chính sách hỗ trợ nhằm giúp các doanh nghiệp này tận dụng được các cơ hội từ các hiệp định thương mại, gia tăng giá trị xuất khẩu.
Khi có hiệu lực, Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ có tác động rõ rệt đối với nền kinh tế Việt Nam. Dự báo đến năm 2025, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam sẽ tăng 11%, xuất khẩu có thể mở rộng 28%. Kim ngạch xuất khẩu của các mặt hàng chủ lực như dệt may, giày dép, thủy sản có thể tăng mạnh trong vòng 10 năm tới.
Trong khi đó, Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU sau khi có hiệu lực sẽ giúp loại bỏ hơn 99% dòng thuế xuất khẩu từ Việt Nam sang thị trường 500 triệu dân của EU và ngược lại, trong thời hạn từ 7-10 năm. Hiệp định này sẽ giúp kim ngạch xuất khẩu hàng năm của Việt Nam vào EU tăng thêm 4-6% so với thời điểm trước khi kết kết. Ngoài việc tăng khả năng xuất khẩu, các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn có cơ hội kết nối với các nhà đầu tư từ các nước này vào Việt Nam.
Tuy nhiên, khối doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức khi tham gia sân chơi toàn cầu. Các chi phí về thuế, về thủ tục hải quan cao khiến doanh nghiệp trong nước bị hạn chế cạnh tranh khi xuất khẩu ra các nước. Hiện chỉ có 21% số doanh nghiệp nhỏ và vừa tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu trong khi ở Thái Lan tỷ lệ là trên 30% và ở Malaysia là 46%. Điều này khiến doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam ít có khả năng được hưởng lợi từ hiệu ứng lan tỏa của khối doanh nghiệp FDI thông qua chuyển giao công nghệ, chuyển giao kiến thức và nâng cao năng suất.
Ngoài ra, các doanh nghiệp Việt thời gian qua chủ yếu làm việc với nhau trên khía cạnh bán hàng trong khi hỗ trợ nhau tham gia phát triển sản phẩm thì lại không có.
Theo chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành, Việt Nam đang ở thời điểm quyết định để chuyển đổi mô hình phát triển. Để làm được điều này, cần tiếp tục cải cách, tái cơ cấu nền kinh tế, song cũng phải tương thích với những cam kết trong các hiệp định thương mại mà Việt Nam tham gia.
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng, để phát triển, cần có những chính sách đặc thù để nâng cao sức cạnh tranh của khối doanh nghiệp tư nhân và các doanh nghiệp nhỏ và vừa. Về phía doanh nghiệp, để tận dụng được cơ hội từ các hiệp định thương mại chất lượng cao, các doanh nghiệp nhỏ và vừa cần tập trung khai thác thế mạnh của mình, tăng cường hợp tác giữa các doanh nghiệp, chú trọng chất lượng và sự khác biệt.
Bà Phạm Chi Lan phân tích: “Để doanh nghiệp nhỏ và vừa tận dụng được các cơ hội thì trước hết phải tập trung nâng cấp năng lực cốt lõi để các nhà đầu tư có thể chọn lựa làm đối tác. Nếu muốn xuất khẩu trực tiếp ra nước ngoài hoặc cung cấp cho những doanh nghiệp chuyên kinh doanh hàng xuât khẩu ra nước ngoài thì cũng phải có năng lực rất mạnh trong những lĩnh vực nhất định, phải rất cạnh tranh trong lĩnh vực đó mới thành công được. Đồng thời, phải liên kết với nhau và liên kết với các doanh nghiệp lớn hơn để tạo được sức mạnh lớn hơn”.
(vasep.com.vn) Nga vừa gia hạn thỏa thuận đánh bắt cá với Morocco thêm bốn năm, tiếp tục hợp tác đã kéo dài từ năm 1992. Theo thỏa thuận trước đó ký năm 2020, Nga được phép đưa 10 tàu kéo vào vùng biển Đại Tây Dương của Morocco để khai thác 140.000 tấn cá nhỏ như cá mòi, cá thu và cá cơm trong vòng bốn năm. Đổi lại, Nga trả 7 triệu USD/năm cho Morocco, đồng thời chủ tàu nộp 17,5% giá trị sản lượng đánh bắt cho chính quyền nước này. Thỏa thuận cũ kết thúc vào cuối năm 2024.
(vasep.com.vn) Theo báo cáo mới nhất EU Fish Market 2025 của Cơ quan Quan sát Thị trường Thủy sản và Nuôi trồng Thủy sản châu Âu (EUMOFA), giá hải sản tăng và nhu cầu tiêu dùng giảm tiếp tục tác động mạnh đến thị trường hải sản tại Liên minh châu Âu (EU) trong năm 2024. Báo cáo phân tích xu hướng tiêu dùng, thương mại và sản xuất thủy sản trên toàn EU, cho thấy mặc dù người dân chi tiêu nhiều hơn, lượng thủy sản mua về chế biến tại nhà lại giảm 5%, với tổng chi tiêu hộ gia đình đạt 62,8 tỷ euro.
(vasep.com.vn) Hội đồng Quản lý Nuôi trồng Thủy sản (ASC) vừa công bố ba nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản mới được phê duyệt theo Tiêu chuẩn Thức ăn ASC, gồm nhà máy Nersac của BioMar (Pháp) và hai cơ sở tại New Caledonia là SICA và Provenderie Saint Vincent. Đây được xem là bước tiến quan trọng giúp mở rộng khả năng tiếp cận nguồn thức ăn đạt chứng nhận tại châu Âu và khu vực Nam Thái Bình Dương.
(vasep.com.vn) Trong tuần 48 (24–30/11/2025), giá giao ngay nguyên liệu cá minh thái Nga H&G (bỏ đầu và moi ruột) được ghi nhận ở mức 1.720 USD/tấn, tăng 10 USD/tấn so với tuần trước đó. Vào cuối tuần 47, thị trường xuất hiện một số giao dịch cao hơn giá tham chiếu khoảng 50 USD/tấn, sau đó giá nhanh chóng điều chỉnh.
(vasep.com.vn) Ngày 29/11/2025, Hiệp hội VASEP đã gửi Công văn số 215/CV-VASEP tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường (Bộ NN&MT) và Cục Thủy sản và Kiểm ngư để đóng góp ý kiến đối với dự thảo Thông tư quy định Giấy chứng nhận thủy sản, sản phẩm thủy sản xuất khẩu (XK) vào thị trường Hoa Kỳ (dự thảo). Dựa trên ý kiến tổng hợp từ các doanh nghiệp hội viên, VASEP đã đưa ra những kiến nghị quan trọng, tập trung giải quyết các vướng mắc phát sinh từ cơ chế cấp Giấy chứng nhận (COA) mới của Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Hoa Kỳ (NOAA).
(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.
Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.
(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.
(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.
(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn