Sức nóng lên người Mỹ
Ngay sau khi 11 nước thành viên trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương gặp nhau ở Chile để ký Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương, gọi tắt là CPTPP, tên mới của TPP 11 khi không còn Mỹ, bà Deborah Elms, Giám đốc điều hành tổ chức Asian Trade Center ở Singapore nhận xét rằng, trước đây, người Mỹ rời bỏ TPP với giả định không có họ, hiệp định sẽ sụp đổ. Nhưng không, hiệp định tồn tại mà không có họ, chẳng những khiến họ phải ngạc nhiên, mà còn gây sức ép lên chính họ.
“CPTPP có thể chưa mang lại những mối lợi kinh tế lập tức cho các nước thành viên, nhưng đó là dấu hiệu cho thấy các nước châu Á và Mỹ Latin muốn tự do thương mại thế nào và muốn nói ‘không’ với chính sách ‘nước Mỹ là trên hết’ của ông Trump đến thế nào” bà nói.
Bằng chứng, Nhật Bản, nền kinh tế đứng thứ 3 thế giới đã trở thành đầu tàu để biến TPP11 thành CPTPP. Tuy vậy, các thành viên vẫn bỏ ngỏ cơ hội cho Mỹ quay lại cuộc chơi vào một ngày nào đó.
Về phần mình, để không làm thất vọng các đồng minh, và cũng như không đóng lại cánh cửa sau cùng của mình, người Mỹ bóng gió sẽ quay trở lại cuộc chơi. Vì thế, vào tháng 1-2018, ông Trump nói úp mở là có trở lại hiệp định nếu có những thỏa thuận tốt hơn. Còn Quốc hội Mỹ bắt đầu gây sức ép lên Trump phải xem xét lại cách tiếp cận trong thương mại.
CPTPP khác gì TPP?
Không có Mỹ, các nước gỡ bỏ 20 điều khoản khỏi CPTPP mà trước đó Mỹ đã gây sức ép và đạt được với họ, trong đó quan trọng nhất là sở hữu trí tuệ, yêu cầu dữ liệu về các loại dược phẩm thế hệ mới cần phải được bảo vệ 8 năm, và kéo dài sở hữu bản quyền sáng tác đến 70 năm sau khi tác giả qua đời.
Dù các điều khoản của CPTPP không khắc nghiệt như TPP nhưng các nước cũng đạt được những thỏa thuận đảm bảo sự tự do trong thương mại điện tử, bao gồm ba nguyên tắc cơ bản như tự do luân chuyển thông tin xuyên biên giới, cấm các nước đòi hỏi công ty nước ngoài phải đặt máy chủ trong lãnh thổ của mình, cấm các nước yêu cầu các công ty tiết lộ mã nguồn phần mềm.
Nhiều nhà bình luận kinh tế nhận định, trong khi ông Trump quyết tâm bảo vệ các ngành công nghiệp lỗi thời ở thế kỷ 20 như thép, nhôm, than đá thì CPTPP đã đi những bước tiến bộ như đảm bảo sự tự do trong thương mại điện tử, những nguyên tắc nêu trên sẽ giúp các nước CPTPP phát triển nhanh trong các lĩnh vực đổi mới sáng tạo, thương mại điện tử, thông minh nhân tạo…
Trong số các nước tham gia ban đầu vào TPP, Việt Nam được xem như là nước thắng lớn nhất, ví dụ như ngành dệt may được cho là sẽ tăng 30% sản lượng xuất khẩu nhờ đường vào thị trường Mỹ rộng mở.
Việt Nam chỉ thắng chứ không thắng lớn
Với CPTPP, Việt Nam không còn được xem là thắng lớn nữa, mà chỉ ở một mức độ nhất định. Với ngành thủy sản Việt Nam, tác động lớn nhất của CPTPP, có lẽ là ở khâu cải thiện chất lượng. Bán được thủy sản vào thị trường khó tính nhất là Nhật Bản sẽ thuyết phục được các thị trường khác.
Tờ Nikkei Asian Review nhận xét, tưởng chừng như sự gần sụp đổ của TPP tác động mạnh đến Việt Nam, vốn đang rất muốn nâng sản lượng xuất khẩu quần áo, giày dép, nông sản và thủy sản vào Mỹ, cũng như vào Canada, Mexico và các nước khác trong vành đai Thái Bình Dương.
Nhưng cuối cùng hiệp định vẫn đứng vững, Việt Nam ở một khía cạnh nào đó dù kỳ vọng sẽ thắng lớn trong sân chơi này không còn nhưng vẫn có phần thắng cho quốc gia Đông Nam Á này.
(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.
Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.
(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.
(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.
(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.
(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).
(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.
(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.
(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.
Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn