Biến đổi khí hậu và những ảnh hưởng đối với ngành cá tra Việt Nam

Nguyên liệu 08:29 04/03/2025 Thu Hằng
(vasep.com.vn) Ngành nuôi trồng và XK cá tra đóng vai trò quan trọng trong kinh tế thủy sản Việt Nam, đặc biệt tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Tuy nhiên, sự xuất hiện của hiện tượng El Niño và biến đổi khí hậu đang đặt ra những thách thức lớn đối với ngành này.

El Niño và tác động đến giống cá tra

El Niño là hiện tượng khí hậu đặc trưng bởi sự ấm lên bất thường của nhiệt độ bề mặt nước biển ở khu vực trung tâm và đông Thái Bình Dương, gây ra những biến đổi thời tiết trên toàn cầu. Tại Việt Nam, El Niño thường dẫn đến tình trạng khô hạn và thiếu nước nghiêm trọng ở ĐBSCL. Thiếu nước ngọt không chỉ làm giảm diện tích nuôi trồng mà còn ảnh hưởng đến chất lượng nước, gia tăng nguy cơ dịch bệnh cho cá. Nhiệt độ nước tăng cao trong giai đoạn El Niño có thể gây stress cho cá, làm giảm tốc độ sinh trưởng và tăng tỷ lệ tử vong.

Tác động đến quá trình nuôi và sản xuất cá tra

Tại Việt Nam, El Niño thường dẫn đến tình trạng khô hạn và thiếu nước nghiêm trọng ở ĐBSCL. Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, El Niño có thể gây giảm lượng mưa từ 25-50% so với trung bình nhiều năm, ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn nước ngọt cho nuôi trồng thủy sản.

Cá tra là loài cá nước ngọt, phụ thuộc lớn vào nguồn nước sông Tiền và sông Hậu. Thiếu nước ngọt không chỉ làm giảm diện tích nuôi trồng mà còn ảnh hưởng đến chất lượng nước, gia tăng nguy cơ dịch bệnh cho cá. Ngoài ra, nhiệt độ nước tăng cao trong giai đoạn El Niño có thể gây stress cho cá, làm giảm tốc độ sinh trưởng và tăng tỷ lệ tử vong.

Tác động đến XK cá tra

Sản lượng cá tra giảm do ảnh hưởng của El Niño và biến đổi khí hậu dẫn đến nguồn cung không ổn định, ảnh hưởng đến khả năng đáp ứng các hợp đồng XK. Chất lượng cá bị suy giảm do môi trường nuôi không đảm bảo cũng có thể làm giảm giá trị XK.

Biến đổi khí hậu và những thách thức dài hạn

Biến đổi khí hậu đang dẫn đến những thay đổi dài hạn về thời tiết và mực nước biển. ĐBSCL, vùng trọng điểm nuôi trồng cá tra, đang phải đối mặt với tình trạng xâm nhập mặn ngày càng nghiêm trọng. Theo Bộ NN&PTNT, trong mùa khô, xâm nhập mặn có thể lấn sâu vào nội địa từ 50-70 km, ảnh hưởng đến khoảng 40% diện tích ĐBSCL. Nước mặn xâm nhập làm giảm chất lượng nước, gây khó khăn cho việc nuôi cá tra, vốn yêu cầu môi trường nước ngọt.

Biến đổi khí hậu cũng làm gia tăng tần suất và cường độ của các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ lụt và hạn hán. Những biến động này gây khó khăn trong việc quản lý ao nuôi, tăng chi phí sản xuất và rủi ro cho người nuôi cá.

Giải pháp thích ứng từ kinh nghiệm của các nước khác

Để đối phó với những thách thức trên, nhiều quốc gia đã áp dụng các giải pháp thích ứng hiệu quả: Chuyển đổi mô hình nuôi trồng: Một số nước châu Âu đã áp dụng mô hình nuôi trồng thủy sản kết hợp với năng lượng tái tạo, như sử dụng năng lượng mặt trời và gió, giảm thiểu tác động môi trường và tăng hiệu quả kinh tế; Giám sát và dự báo: Nhật Bản sử dụng công nghệ IoT và AI để giám sát môi trường nước và dự báo dịch bệnh, giúp người nuôi kịp thời điều chỉnh hoạt động sản xuất.

El Niño và biến đổi khí hậu đang đặt ra những thách thức nghiêm trọng đối với toàn cầu, với mọi lĩnh vực, trong đó có ngành sản xuất và XK cá tra Việt Nam. Việc chủ động triển khai các giải pháp thích ứng và giảm thiểu tác động là cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành trong tương lai.

bien doi khi hau ca tra viet nam

TIN MỚI CẬP NHẬT

Giá cá minh thái Nga lập đỉnh 10 năm do nhu cầu mạnh từ Trung Quốc 

 |  08:51 16/12/2025

(vasep.com.vn) Thị trường cá minh thái Nga đang ghi nhận đà tăng giá mạnh, khi giá nguyên liệu H&G đã chạm mức cao nhất trong vòng 10 năm. Trong tuần 48 (24–30/11/2025), giá đạt 1.720 USD/tấn, tăng 10 USD so với tuần trước. Cuối tuần 47, một số giao dịch thậm chí tăng tới 50 USD/tấn so với mức tham chiếu, theo số liệu VASEP tổng hợp từ Synthesis. 

Nga: Xuất khẩu cua sống sang Trung Quốc tăng 15% 

 |  08:48 16/12/2025

(vasep.com.vn) Theo Liên đoàn Ngư nghiệp Nga, nước này đã xuất khẩu 32.000 tấn cua sống sang Trung Quốc trong 10 tháng đầu năm 2025, tăng 15% so với cùng kỳ năm ngoái. 

Lạm thác ở Địa Trung Hải và Biển Đen giảm xuống mức thấp nhất trong thập kỷ

 |  08:43 16/12/2025

(vasep.com.vn) Một báo cáo mới của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên hợp quốc (FAO) cho thấy tình trạng đánh bắt quá mức ở Địa Trung Hải và Biển Đen đã giảm xuống mức thấp nhất trong 10 năm. Báo cáo Tình hình Nghề cá Địa Trung Hải và Biển Đen (SoMFi), với sự tham gia của hơn 700 chuyên gia và đánh giá 120 nguồn lợi thủy sản, ghi nhận tỷ lệ khai thác quá mức đã giảm từ 87% năm 2013 xuống còn 52% năm 2023. Trong cùng giai đoạn, tỷ lệ tử vong do đánh bắt giảm 50%, sinh khối các loài tăng 25%, trong khi nuôi trồng thủy sản trở thành nguồn cung quan trọng, chiếm hơn 45% tổng sản lượng thủy sản khu vực.

Tôm vượt dầu mỏ để trở thành mặt hàng xuất khẩu chủ lực mới của Ecuador

 |  08:39 16/12/2025

(vasep.com.vn) Chính phủ Ecuador xác nhận một bước ngoặt lịch sử của nền kinh tế: tôm đã chính thức vượt dầu mỏ để trở thành nguồn thu ngoại tệ lớn nhất của quốc gia. Đây là lần đầu tiên trong nhiều thập kỷ, một sản phẩm ngoài dầu dẫn đầu kim ngạch xuất khẩu tích lũy của Ecuador.

Infographic: Xuất khẩu Thuỷ sản của Việt Nam 11 tháng đầu năm 2025

 |  08:36 16/12/2025

(vasep.com.vn) Xuất khẩu thủy sản Việt Nam T1–T11/2025 đạt 10,5 tỷ USD, tăng 15% và mở rộng tới 161 thị trường. Điểm sáng là tôm tăng 21%, cá tra tăng 9%. Top thị trường xuất khẩu gồm TQ&HK, Mỹ, Nhật Bản, EU, Hàn Quốc.

VASEP Data Hub – Hệ sinh thái dữ liệu và công cụ phục vụ doanh nghiệp thủy sản Việt Nam

 |  17:51 15/12/2025

Trên nền tảng uy tín ba thập kỷ, VASEP đang chủ động kiến tạo một Hệ sinh thái Tri thức Sống động – nơi dữ liệu được chuyển hóa thành giá trị hành động và tầm nhìn tiên phong cho cộng đồng doanh nghiệp

VASEP chào đón thêm 03 Hội viên mới

 |  09:51 15/12/2025

(vasep.com.vn) Trong tuần qua, đã có thêm 03 Hội viên gia nhập VASEP. Chúc Quý doanh nghiệp ngày càng phát triển, cùng VASEP gắn kết bền chặt, nâng cao chất lượng và thương hiệu ngành thủy sản Việt Nam vươn xa toàn cầu!

Thỏa thuận thương mại Mỹ-Indonesia có nguy cơ sụp đổ

 |  09:20 15/12/2025

Thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và Indonesia, được công bố vào ngày 19 tháng 7 dưới sự thúc đẩy của Tổng thống Mỹ Donald Trump, hiện đang gặp rủi ro sụp đổ. Theo các quan chức Mỹ phỏng vấn bởi Financial Times, chính phủ Indonesia đang lùi bước trong một số điều khoản quan trọng của thỏa thuận, điều này khiến các quan chức Mỹ lo ngại về khả năng hủy bỏ thỏa thuận.

Giá cua hoàng đế Na Uy tăng mạnh 

 |  09:17 15/12/2025

(vasep.com.vn) Tháng 11/2025, ngành xuất khẩu hải sản của Na Uy chứng kiến sự bùng nổ giá trị với cua hoàng đế và tôm nước lạnh, dù khối lượng xuất khẩu nhiều loại hải sản giảm. Na Uy xuất khẩu 83 tấn cua hoàng đế, trị giá khoảng 6,94 triệu USD, tăng 52% về giá trị so với cùng kỳ năm trước, dù khối lượng giảm nhẹ 1%. Mỹ, Canada và Italy là thị trường lớn nhất. 

Bệnh nấm tạng trên cá rô phi: Dấu hiệu và biện pháp phòng chống 

 |  09:15 15/12/2025

(vasep.com.vn) Nhiều hộ nuôi phản ánh tình trạng cá rô phi di chuyển chậm chạp, cơ thể sạm màu, mất vây, bị ăn mòn, thối vây và bụng lồi ra, một số con chết rủ. Kết quả mổ khám ghi nhận gan to, thận xung huyết và xuất hiện các nốt sầm màu xám trên gan, thận. Theo chuyên môn, đây là triệu chứng điển hình của bệnh nấm tạng do vi khuẩn Ichthyophonus sp. gây ra. Tác nhân này tấn công các cơ quan nội tạng như tim, gan, lách, thận, khiến tỷ lệ nhiễm tăng cao và thường xuất hiện về mùa đông hoặc lúc thời tiết biến đổi. 

VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM

Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội

Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO

Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu

Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông

Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn

Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh

Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn

VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội

Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn

© Copyright 2020 - Mọi hình thức sao chép phải được sự chấp thuận bằng văn bản của VASEP

DANH MỤC