Cú sốc thị trường xuất khẩu và bước ngoặt chiến lược
Việc Mỹ triển khai các biện pháp thuế quan đã tạo ra những cú sốc lan rộng trên thị trường Ấn Độ, trong đó ngành thủy sản - lĩnh vực xuất khẩu chủ lực sang Mỹ, Trung Quốc và nhiều quốc gia châu Âu - chịu ảnh hưởng đặc biệt nghiêm trọng. Trong suốt nhiều tháng, người nuôi tôm rơi vào trạng thái bất định kéo dài. Tuy nhiên, việc đưa tôm sú trở lại và xúc tiến mạnh mẽ loài này như một mặt hàng xuất khẩu thay thế đã thay đổi cục diện ngành.
Theo các số liệu gần đây, xu hướng chuyển dịch này đang diễn ra trên diện rộng: hơn 50% số hộ nuôi tôm tại bang Andhra Pradesh - trung tâm nuôi trồng thủy sản của Ấn Độ - được ghi nhận đã chuyển sang mô hình nuôi tôm sú.
Minh chứng phục hồi từ người nuôi
Sự trở lại của tôm sú phản ánh rõ nét qua thực tế sản xuất tại từng hộ nuôi. Đơn cử trường hợp của ông Subba Naidu từ quận Prakasam (bang Andhra Pradesh) - người từng chịu áp lực lớn từ các biện pháp thuế quan và đã cân nhắc việc rút lui khỏi nghề nuôi tôm. Hiện nay, ông là một trong số nhiều nông dân đã chuyển đổi hoàn toàn từ tôm thẻ chân trắng sang nuôi tôm sú trên diện tích 45 mẫu Anh, cho thấy niềm tin mới mà loài thủy sản này đang mang lại đến người nuôi.
Màn “tái xuất” của tôm sú
Thị trường nuôi trồng thủy sản hiện trở nên sôi động trước thông tin về sự trở lại ấn tượng của tôm sú. Dù loài này từng ghi nhận một đợt tăng trưởng đáng chú ý vào năm 2022 nhưng đà bứt phá thực sự đang hiện rõ nét ở thời điểm hiện tại. Trong giai đoạn 2023–2024, nhu cầu thị trường đối với tôm sú đã ghi nhận mức tăng trưởng đột biến lên tới 25%.
Loài tôm sú bản địa của Ấn Độ hiện được xem là lời giải chiến lược của quốc gia này trước các đối thủ quốc tế đáng gờm, đặc biệt là Ecuador. Theo Tiến sĩ Manoj Sharma - chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tôm - Ecuador có lợi thế cạnh tranh vượt trội khi có khả năng cung ứng tôm ở hầu hết các kích cỡ và trọng lượng với mức giá thấp hơn ít nhất 1 USD/đơn vị so với các quốc gia xuất khẩu khác. Áp lực giá này từng khiến xuất khẩu tôm thẻ chân trắng của Ấn Độ suy giảm sức cạnh tranh trong những năm gần đây.
Lợi thế chất lượng và yếu tố bản địa
TS. Manoj Sharma cũng nhấn mạnh trong bối cảnh lịch sử của ngành, tôm sú từng là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Ấn Độ trước năm 2010 đến khi làn sóng thâm nhập thị trường thần tốc tôm thẻ chân trắng diễn ra dẫn đến sự suy giảm vai trò của tôm sú trong cơ cấu xuất khẩu.
Là bản địa đặc hữu của khu vực châu Á và có nguồn gốc từ Ấn Độ, tôm sú sở hữu một lợi thế cạnh tranh then chốt: hương vị. Được “bồi đắp” bởi điều kiện thổ nhưỡng và nguồn nước của Ấn Độ, thịt tôm sú có hương vị đặc trưng, trở thành lựa chọn ưu tiên, thậm chí vượt trội so với sản phẩm từ các đối thủ xuất khẩu Châu Á khác. Lợi thế tuyệt đối về chất lượng này được xem là động lực cốt lõi thúc đẩy nhu cầu tăng 25% trong giai đoạn 2023-2024, đồng thời là mũi nhọn chiến lược để Ấn Độ khôi phục vị thế trong cuộc cạnh tranh ngày càng khốc liệt của thương mại thủy sản toàn cầu.
(vasep.com.vn) Ngành xuất khẩu thủy sản Ấn Độ, vốn chịu tác động nặng nề từ hàng rào thuế quan gay gắt của Mỹ, đang tìm thấy một “lối thoát” quan trọng và đầy tiềm năng nhờ sự hồi sinh của loài tôm sú. Nhiều hộ nuôi trước đây chủ yếu tập trung vào tôm thẻ chân trắng - mặt hàng xuất khẩu chủ lực - hiện đang nhanh chóng chuyển hướng sang nuôi giống tôm sú bản địa. Sự dịch chuyển này đang thổi một luồng sinh khí mới, mang lại kỳ vọng và động lực tăng trưởng cho toàn ngành.
(vasep.com.vn) Philippines đã thể hiện ý định xuất khẩu thêm các sản phẩm nông nghiệp sang Thổ Nhĩ Kỳ nhằm tăng cường thương mại song phương và mở rộng thị trường cho các sản phẩm có giá trị cao của mình.
(vasep.com.vn) Ba tổ chức đại diện ngành nuôi trồng thủy sản châu Âu đã kêu gọi Ủy ban châu Âu (EC) đưa ra định hướng chính trị mạnh mẽ hơn và thiết lập các mục tiêu sản xuất cụ thể, trong cuộc họp với Ủy viên Thủy sản và Đại dương Costas Kadis tại Brussels. Theo các hiệp hội, sản lượng nuôi trồng thủy sản của châu Âu đã “dậm chân tại chỗ” hoặc giảm suốt hơn 25 năm, trong khi sản xuất toàn cầu liên tục tăng.
(vasep.com.vn) Tổng thống Nga Vladimir Putin đã chỉ đạo chính phủ soạn thảo một loạt dự luật mới liên quan đến ngành hàng hải, trong đó gồm đề xuất tăng hạn ngạch đánh bắt cá minh thái tại vùng biển Tây Bering năm 2026, nghiên cứu khả năng áp dụng thuế xuất khẩu và thiết lập cơ chế đấu giá hạn ngạch độc lập. Theo Điện Kremlin, các dự luật phải được trình trước ngày 25/12 và nhằm mục tiêu khuyến khích doanh nghiệp mở rộng năng lực chế biến thủy sản trong nước, đồng thời thúc đẩy thay thế đội tàu cũ bằng tàu đóng mới.
(vasep.com.vn) Một sự chuyển dịch lớn đang diễn ra trong ngành thủy sản châu Á khi các quốc gia tăng tốc phát triển nuôi trồng thủy sản nhằm bù đắp sự đình trệ kéo dài của khai thác biển. Đây là nhận định nổi bật trong báo cáo sơ bộ của Tổ chức Liên chính phủ Chương trình Vùng Vịnh Bengal (BOBP-IGO) công bố tại hội thảo khu vực diễn ra ngày thứ Ba ở Chennai.
(vasep.com.vn) Hội đồng Quản lý Ngư nghiệp Bắc Thái Bình Dương (NPFMC) đã hoàn tất kế hoạch hạn ngạch cá minh thái năm 2026 với điểm đáng chú ý là hạn ngạch tại Vịnh Alaska (GOA) giảm 25% xuống còn 134.118 tấn – mức thấp nhất trong gần một thập kỷ – trong khi hạn ngạch tại biển Bering (BSAI) được giữ nguyên ở mức 1,375 triệu tấn. Dù mức giảm ở Vịnh Alaska khá lớn, giới phân tích cho rằng tác động đến thị trường quốc tế sẽ hạn chế vì sản lượng tại khu vực này chỉ chiếm khoảng 10% tổng sản lượng của Mỹ và chủ yếu phục vụ thị trường nội địa.
(vasep.com.vn) Theo số liệu Hải quan Việt Nam, lũy kế từ đầu năm đến hết tháng 11, xuất khẩu tôm đạt 4,3 tỷ USD, tăng 21% so với cùng kỳ năm trước, tiếp tục giữ vai trò động lực tăng trưởng chính của toàn ngành thủy sản. Riêng tháng 11, kim ngạch đạt 393 triệu USD, tăng 14%.
Năm 2025, Hội chợ Thủy sản và Nghề cá Trung Quốc đã thu hút 1.562 đơn vị triển lãm đến từ 47 quốc gia với số lượng khách tham quan đạt kỷ lục 45.279 người đến từ 139 quốc gia. Tiếp nối thành công này, Hội chợ Thủy sản và Nghề cá Trung Quốc lần thứ 29 sẽ được tổ chức ngày 28 -30/10/2026 tại trung tâm triển lãm và Hội nghị Hongdao - Thành phố Thanh Đảo – Trung Quốc.
Thủ tướng yêu cầu tiếp tục rà soát, hoàn thiện quy định pháp luật, đảm bảo có công cụ pháp luật để xử lý đủ mạnh, đủ sức răn đe và xử lý dứt điểm tình trạng khai thác IUU...
(vasep.com.vn) Một báo cáo mới của Seafish cho thấy ngành thủy sản Vương quốc Anh đang thể hiện sức bật đáng kể trong năm 2024, bất chấp áp lực chi phí, thiếu lao động và các biến động thương mại. Xuất khẩu, nhập khẩu và tiêu dùng trong nước đều ghi nhận mức tăng trưởng tích cực.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn
