Xuất khẩu cá ngừ Việt Nam khởi sắc tại Mexico

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, xuất khẩu cá ngừ của Việt Nam sang Mexico giảm trong tháng đầu năm, nhưng sau đó lại tăng trưởng liên tục. Tính đến hết tháng 9/2019, giá trị xuất khẩu sang thị trường này tăng 55% so với cùng kỳ năm 2018, đạt gần 12 triệu USD.

Hiện tại Việt Nam và Mexico đều đang tham gia vào Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Với việc tham gia hiệp định này, các sản phẩm loin cá ngừ đông lạnh mã HS0304, sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang thị trường Mexico, sẽ được giảm thuế theo lộ trình 3 năm, từ mức thuế cơ sở 20% xuống còn 0%. Như vậy, năm 2019, năm đầu tiên mà hiệp định CPTPP chính thức có hiệu lực với Việt Nam, mức thuế áp các sản phẩm loin cá ngừ đông lạnh của Việt Nam xuất khẩu sang thị trường này sẽ giảm xuống còn 13%, năm 2020 sẽ giảm xuống còn 6,6% và từ ngày 01/01/2021 thuế suất sẽ về 0%.

Cũng chính vì thế, các sản phẩm loin cá ngừ đông lạnh tại Việt nam đang có lợi thế hơn so với các nước khác như Indonesia, Trung Quốc hay Philippines, đang bị áp thuế 15%. Việt Nam hiện vẫn đang là nguồn cung lớn nhất loin cá ngừ đông lạnh cho thị trường này.

Mexico là nước có đội tàu khai thác lớn trên thế giới. Sản lượng khai thác cá ngừ thương mại của nước này đã đạt mức cao nhất 166 nghìn tấn vào năm 1997. Tuy nhiên, sau đó, do nguồn lợi khai thác sụt giảm, cộng với việc áp dụng các lệnh cấm khai thác tại các ngư trường nên sản lượng khai thác cá ngừ của nước này ngày càng sụt giảm. Chính vì thế mà Mexico đang có xu hướng tăng cường nhập khẩu cá ngừ nguyên liệu để phục vụ ngành chế biến cá ngừ đóng hộp trong nước.

Hiện Mexico tiêu thụ phần lớn sản lượng cá ngừ đánh bắt được ngay tại trong nước. Chỉ có một khối lượng khá hạn chế cá ngừ đóng hộp và đông lạnh được xuất khẩu.

Các công ty sản xuất cá ngừ đóng hộp tập trung chủ yếu ở phía Tây Bắc Mexico. Ensenada là cảng có cơ sở hạ tầng qui mô nhất của Mexico, tiếp nhận phần lớn đội tàu khai thác cá ngừ của nước này, đồng thời là nơi đặt một số nhà máy sản xuất đồ hộp, kho lạnh và trại nuôi cá ngừ vây xanh để xuất khẩu sang Nhật. Các cơ sở sản xuất đồ hộp cá ngừ khác tập trung thành cụm ở các bang Bajia California, Sonora và Sinaloa. Các trung tâm chế biến cá ngừ quan trọng khác là San Caclốt, La Paz và Mazatlán, trong đó Mazatlán là nơi có một trong các nhà máy chế biến và kho lạnh lớn nhất Mexico. Sản lượng cá ngừ đóng hộp của Mexico có thời điểm đã lên 71.800 tấn/năm. Hiện nước này có khoảng 40 nhà máy sản xuất đồ hộp cá ngừ đang hoạt động, với công suất chế biến lắp đặt là 71.000 tấn/năm. Công ty Pescados Industrializados (PINSA) là công ty cá ngừ hàng đầu ở Mexico, cung cấp 50% tổng sản lượng cá ngừ đóng hộp trên thị trường Mexico.