Ngành công nghiệp hải sản toàn cầu giữ một vị trí độc đáo và quan trọng trong chuỗi cung ứng thực phẩm, với giá trị thương mại vượt qua thịt bò, thịt lợn và gia cầm cộng lại, theo Rabobank. Sự thống trị này dự kiến sẽ tăng lên khi Lộ trình "Biến đổi Xanh" của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) nhấn mạnh vai trò của nuôi trồng thủy sản bền vững nhằm đảm bảo an ninh lương thực toàn cầu.
Tuy nhiên, ngành này đang phải đối mặt với thách thức về minh bạch và truy xuất nguồn gốc – những công cụ quan trọng để chống lại nạn đánh bắt bất hợp pháp, không báo cáo và không được quản lý (IUU), vốn chiếm khoảng 20% lượng hải sản đánh bắt tự nhiên trên toàn cầu, theo Pew.
Báo cáo mới đây của FAIRR Initiative, "Tracing Risk and Opportunity: The Critical Need for Traceability in Today’s Seafood Supply Chains" (Truy tìm rủi ro và cơ hội: Nhu cầu cấp bách về truy xuất nguồn gốc trong chuỗi cung ứng hải sản hiện nay), đã nhấn mạnh vấn đề này và kêu gọi các nhà đầu tư đóng vai trò tích cực hơn. Các nhà đầu tư có thể thúc giục các nhà hoạch định chính sách và doanh nghiệp áp dụng các tiêu chuẩn truy xuất nguồn gốc nghiêm ngặt hơn. Báo cáo cũng đánh giá cao các khung pháp lý hiện có như Luật Hiện đại hóa An toàn Thực phẩm (FSMA) tại Mỹ, Quy định Luật Thực phẩm Chung và Chỉ thị về Thẩm định Bền vững Doanh nghiệp tại EU, cùng Luật Phân phối Sản phẩm Thủy sản của Nhật Bản.
Chương trình này cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của các hệ thống chứng nhận trong việc thúc đẩy tính minh bạch và bền vững. Để đạt được sự đồng bộ toàn cầu trên toàn chuỗi cung ứng hải sản, cần có một khung thống nhất như Đối thoại Toàn cầu về Truy xuất Nguồn gốc Hải sản (GDST), cung cấp hướng dẫn tiêu chuẩn hóa cho việc thu thập, chuyển giao và quản lý dữ liệu theo cách tương thích.
Tại MarinTrust, một chương trình chuyên thúc đẩy các phương pháp tốt nhất trong việc cung ứng, truy xuất nguồn gốc và sản xuất nguyên liệu biển có trách nhiệm như bột cá và dầu cá, phiên bản Tiêu chuẩn Nhà máy số 3 của chúng tôi phù hợp chặt chẽ với các yêu cầu của GDST. Điều này đảm bảo nâng cao khả năng truy xuất nguồn gốc và trách nhiệm giải trình trên toàn chuỗi cung ứng hải sản.
Hiện nay, hơn một phần ba nguyên liệu biển được làm từ phụ phẩm cá, việc theo dõi nguồn gốc của những nguyên liệu này là rất quan trọng. Với 80 loài cá đánh bắt tự nhiên từ 180 nguồn hiện được sử dụng làm phụ phẩm theo tiêu chuẩn của MarinTrust, vẫn còn nhiều cơ hội để khai thác phụ phẩm, đặc biệt từ các loài nuôi trồng thủy sản. Theo mô hình bên thứ ba của MarinTrust, các tổ chức chứng nhận đang tiếp cận hơn 300 loại phụ phẩm từ hơn 100 nhà máy trên toàn cầu, với các loài phổ biến nhất là cá ngừ, cá thu, cá trích, cá haddock, cá saithe và cá tuyết.
Cũng như các ngành khác, ngành nguyên liệu biển đang đối mặt với thách thức ngày càng lớn trong việc duy trì dữ liệu chính xác và toàn diện xuyên suốt chuỗi cung ứng, bao gồm thông tin về loài được sử dụng, nguồn gốc của chúng và các bên tham gia vào quá trình cung cấp.
Khi sản phẩm trải qua nhiều giai đoạn chế biến, thông tin quan trọng này có thể bị bỏ sót hoặc mất đi, gây khó khăn cho việc đảm bảo cung ứng và sản xuất có trách nhiệm. Để khắc phục, các nhà máy sản xuất nguyên liệu biển phải tuân thủ các quy trình thu thập dữ liệu và truy xuất nguồn gốc nghiêm ngặt, bao gồm việc lưu trữ hồ sơ nhà cung cấp, giám sát việc tuân thủ và thực hiện thẩm định.
Hợp tác trong chuỗi cung ứng là yếu tố thiết yếu để ngăn chặn lỗ hổng trong truy xuất nguồn gốc và trách nhiệm giải trình, thông qua các quan hệ đối tác nhằm thống nhất tiêu chuẩn và thực hành.
(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.
Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.
(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.
(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.
(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.
(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).
(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.
(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.
(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.
Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn