Đánh bắt bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU) là mối lo ngại lớn về an ninh quốc gia và đe dọa sức khỏe của hàng tỷ người đang sống dựa vào nghề cá lành mạnh. Trong năm 2020, lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ đã tuyên bố đánh bắt IUU là mối đe dọa an ninh hàng hải hàng đầu: nó góp phần vào sự suy giảm và gây suy giảm các nguồn lợi hải sản toàn cầu, và không chỉ đe dọa sức khỏe đại dương, mà còn gây bất ổn cho các nền kinh tế và gia tăng xung đột quốc tế. Khai thác IUU cũng liên quan trực tiếp đến lao động cưỡng bức và vi phạm nhân quyền trên biển và trong các chuỗi cung ứng hải sản.
Nhận thức được mối đe dọa này, Tổng thống Biden đã ký một Bản ghi nhớ An ninh để giải quyết hoạt động đánh bắt IUU và lao động cưỡng bức vào đầu năm nay. Điều này đi kèm với một loạt thông báo quan trọng tại Hội nghị Đại dương của Liên hợp quốc vào tháng 6/2022 nhằm đẩy mạnh cam kết của Chính phủ Mỹ trong việc giải quyết các cuộc khủng hoảng đan xen này thông qua các chương trình của liên bang.
NDAA xây dựng dựa trên động lực này bằng cách thực hiện các cải tiến có mục tiêu đối với các công cụ mà Cơ quan Nghề cá NOAA (Cơ quan Quản Lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ) sử dụng để sàng lọc hải sản đánh bắt bất hợp pháp và thực thi chống lại hàng nhập khẩu bị phát hiện là đánh bắt bất hợp pháp, bao gồm cả những hàng hóa có liên quan đến cưỡng bức lao động. Đây là sự công nhận quan trọng về sự vai trò và trách nhiệm của Mỹ với tư cách là thị trường lớn đối với hải sản bất hợp pháp –gần 2,4 tỷ USD thủy sản NK vào Mỹ trong năm 2019 có nguồn gốc từ các hoạt động đánh bắt IUU.
Dự luật cuối cùng này bao gồm các điều khoản mở rộng và cải thiện Đạo luật về việc sử dụng lưới trôi ngoài khơi, một trong những công cụ trọng tâm của NOAA có để chống đánh bắt IUU và lao động cưỡng bức trong nghề cá quốc tế, bao gồm các biện pháp trừng phạt tăng cường với các quốc gia không giải quyết hoạt động đánh bắt IUU, và chỉ thị cho NOAA và các cơ quan đối tác để mở rộng các sáng kiến xây dựng năng lực với các quốc gia nguồn. Dự luật cũng cung cấp 20 triệu USD tiền tài trợ được phân bổ hàng năm để hỗ trợ thực thi mục 307 của Đạo luật về thuế quan, cấm nhập khẩu hàng hóa, bao gồm thủy sản, được sản xuất bằng lao động cưỡng bức. Ngoài ra, dự luật này còn cải thiện Chương trình Giám sát Thủy sản Nhập khẩu (SIMP) để giúp cải thiện chức năng và thực thi của chương trình này như một công cụ sàng lọc đối với thủy sản đánh bắt IUU NK vào Mỹ, đồng thời ưu tiên sàng lọc thủy sản được sản xuất bằng lao động cưỡng bức hay buôn người.
Nhờ những nhà đấu tranh về đại dương trong Quốc hội, bao gồm Chủ tịch Raúl Grijalva của Ủy ban Tài nguyên Thiên nhiên Hạ viện, Chủ tịch Maria Cantwell của Ủy ban Thương mại Thượng viện, và đội ngũ nhân viên của họ, mà những điều khoản này đang sắp trở thành luật. Đáng chú ý, một số điều khoản dựa trên Đạo luật Phòng chống Lao động Cưỡng bức và Đánh cá Bất hợp pháp của Hạ nghị sĩ Jared Huffman (H.R. 3075, được đưa ra như một nỗ lực lưỡng đảng với Hạ nghị sĩ Garret Graves), và những cải cách này sẽ không thể thực hiện được nếu không có sự làm việc chăm chỉ và khả năng lãnh đạo được thể hiện thông qua đạo luật đó.
Mặc dù những cải tiến của Chương trình Giám sát Nhập khẩu Hải sản trong Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA) là một bước đi đúng hướng, nhưng Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên (NRDC) cho biết vẫn còn nhiều việc phải làm để ngăn chặn dòng hải sản có nguồn gốc IUU hoặc gian lận vào Mỹ và cải thiện tính bền vững của hải sản được bán tại thị trường Mỹ. Thay vì dần dần kết hợp các loài hải sản mới vào SIMP, NOAA nên hành động nhanh chóng để đưa tất cả hải sản nhập khẩu vào chương trình. Hơn nữa, Mỹ nên yêu cầu sử dụng Hệ thống nhận dạng tự động (AIS) để cải thiện đáng kể tính minh bạch
của các hoạt động đánh bắt cá toàn cầu. Chúng tôi mong muốn tiếp tục làm việc hướng tới những mục tiêu quan trọng này trong năm mới.
Ngoài các biện pháp đánh bắt cá bất hợp pháp của NDAA, dự luật quốc phòng năm nay bao gồm các lợi ích quan trọng khác đối với việc bảo tồn động vật hoang dã biển và đại dương, bao gồm các chương trình nhằm giảm tác động của tàu và các tàu khác đối với động vật có vú ở biển và lệnh cấm liên bang đối với việc mua bán vây cá mập ở Mỹ.
(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.
Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.
(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.
(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.
(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.
(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).
(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.
(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.
(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.
Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn