Đánh bắt bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định (IUU) là mối lo ngại lớn về an ninh quốc gia và đe dọa sức khỏe của hàng tỷ người đang sống dựa vào nghề cá lành mạnh. Trong năm 2020, lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ đã tuyên bố đánh bắt IUU là mối đe dọa an ninh hàng hải hàng đầu: nó góp phần vào sự suy giảm và gây suy giảm các nguồn lợi hải sản toàn cầu, và không chỉ đe dọa sức khỏe đại dương, mà còn gây bất ổn cho các nền kinh tế và gia tăng xung đột quốc tế. Khai thác IUU cũng liên quan trực tiếp đến lao động cưỡng bức và vi phạm nhân quyền trên biển và trong các chuỗi cung ứng hải sản.
Nhận thức được mối đe dọa này, Tổng thống Biden đã ký một Bản ghi nhớ An ninh để giải quyết hoạt động đánh bắt IUU và lao động cưỡng bức vào đầu năm nay. Điều này đi kèm với một loạt thông báo quan trọng tại Hội nghị Đại dương của Liên hợp quốc vào tháng 6/2022 nhằm đẩy mạnh cam kết của Chính phủ Mỹ trong việc giải quyết các cuộc khủng hoảng đan xen này thông qua các chương trình của liên bang.
NDAA xây dựng dựa trên động lực này bằng cách thực hiện các cải tiến có mục tiêu đối với các công cụ mà Cơ quan Nghề cá NOAA (Cơ quan Quản Lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ) sử dụng để sàng lọc hải sản đánh bắt bất hợp pháp và thực thi chống lại hàng nhập khẩu bị phát hiện là đánh bắt bất hợp pháp, bao gồm cả những hàng hóa có liên quan đến cưỡng bức lao động. Đây là sự công nhận quan trọng về sự vai trò và trách nhiệm của Mỹ với tư cách là thị trường lớn đối với hải sản bất hợp pháp –gần 2,4 tỷ USD thủy sản NK vào Mỹ trong năm 2019 có nguồn gốc từ các hoạt động đánh bắt IUU.
Dự luật cuối cùng này bao gồm các điều khoản mở rộng và cải thiện Đạo luật về việc sử dụng lưới trôi ngoài khơi, một trong những công cụ trọng tâm của NOAA có để chống đánh bắt IUU và lao động cưỡng bức trong nghề cá quốc tế, bao gồm các biện pháp trừng phạt tăng cường với các quốc gia không giải quyết hoạt động đánh bắt IUU, và chỉ thị cho NOAA và các cơ quan đối tác để mở rộng các sáng kiến xây dựng năng lực với các quốc gia nguồn. Dự luật cũng cung cấp 20 triệu USD tiền tài trợ được phân bổ hàng năm để hỗ trợ thực thi mục 307 của Đạo luật về thuế quan, cấm nhập khẩu hàng hóa, bao gồm thủy sản, được sản xuất bằng lao động cưỡng bức. Ngoài ra, dự luật này còn cải thiện Chương trình Giám sát Thủy sản Nhập khẩu (SIMP) để giúp cải thiện chức năng và thực thi của chương trình này như một công cụ sàng lọc đối với thủy sản đánh bắt IUU NK vào Mỹ, đồng thời ưu tiên sàng lọc thủy sản được sản xuất bằng lao động cưỡng bức hay buôn người.
Nhờ những nhà đấu tranh về đại dương trong Quốc hội, bao gồm Chủ tịch Raúl Grijalva của Ủy ban Tài nguyên Thiên nhiên Hạ viện, Chủ tịch Maria Cantwell của Ủy ban Thương mại Thượng viện, và đội ngũ nhân viên của họ, mà những điều khoản này đang sắp trở thành luật. Đáng chú ý, một số điều khoản dựa trên Đạo luật Phòng chống Lao động Cưỡng bức và Đánh cá Bất hợp pháp của Hạ nghị sĩ Jared Huffman (H.R. 3075, được đưa ra như một nỗ lực lưỡng đảng với Hạ nghị sĩ Garret Graves), và những cải cách này sẽ không thể thực hiện được nếu không có sự làm việc chăm chỉ và khả năng lãnh đạo được thể hiện thông qua đạo luật đó.
Mặc dù những cải tiến của Chương trình Giám sát Nhập khẩu Hải sản trong Đạo luật Ủy quyền Quốc phòng (NDAA) là một bước đi đúng hướng, nhưng Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên (NRDC) cho biết vẫn còn nhiều việc phải làm để ngăn chặn dòng hải sản có nguồn gốc IUU hoặc gian lận vào Mỹ và cải thiện tính bền vững của hải sản được bán tại thị trường Mỹ. Thay vì dần dần kết hợp các loài hải sản mới vào SIMP, NOAA nên hành động nhanh chóng để đưa tất cả hải sản nhập khẩu vào chương trình. Hơn nữa, Mỹ nên yêu cầu sử dụng Hệ thống nhận dạng tự động (AIS) để cải thiện đáng kể tính minh bạch
của các hoạt động đánh bắt cá toàn cầu. Chúng tôi mong muốn tiếp tục làm việc hướng tới những mục tiêu quan trọng này trong năm mới.
Ngoài các biện pháp đánh bắt cá bất hợp pháp của NDAA, dự luật quốc phòng năm nay bao gồm các lợi ích quan trọng khác đối với việc bảo tồn động vật hoang dã biển và đại dương, bao gồm các chương trình nhằm giảm tác động của tàu và các tàu khác đối với động vật có vú ở biển và lệnh cấm liên bang đối với việc mua bán vây cá mập ở Mỹ.
(vasep.com.vn) Một báo cáo mới của Ủy ban Nghề cá Địa Trung Hải (GFCM) thuộc FAO cho thấy nỗ lực quản lý nguồn lợi biển trong thập kỷ qua đang mang lại hiệu quả rõ rệt. Theo ấn phẩm Tình trạng Nghề cá Địa Trung Hải và Biển Đen 2025, mức độ khai thác quá mức tại hai vùng biển này đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ hơn mười năm trở lại đây.
(vasep.com.vn) Ủy ban châu Âu (EC) vừa công bố bản điều chỉnh đề xuất cơ hội khai thác thủy sản năm 2026 tại Địa Trung Hải và Biển Đen, nhằm phản ánh những tiến triển trong công tác bảo tồn nhưng vẫn duy trì mục tiêu phục hồi các đàn cá suy kiệt. Quyết định cuối cùng sẽ được đưa ra tại cuộc họp Hội đồng Bộ trưởng Nông nghiệp và Thủy sản EU (AGRIFISH) vào tháng 12.
(vasep.com.vn) Philippines và các nước khác ở Thái Bình Dương đã triệu tập một loạt cuộc đàm phán quan trọng tại Manila để thông qua chiến lược khai thác cá ngừ albacore Nam Thái Bình Dương, nhằm ngăn chặn những gián đoạn có thể gây ra thảm họa cho nhiều quốc đảo đang phát triển.
(vasep.com.vn) Trong tuần 48 (24-30/11/2025), thị trường cá tuyết Na Uy ghi nhận đợt điều chỉnh giảm giá đối với mặt hàng cá tuyết Đại Tây Dương H&G cỡ 1–2,5 kg. Giá bán giảm 250 USD/tấn so với tuần trước, xuống mức 10.750 USD/tấn. Mặc dù giá đã hạ nhưng doanh nghiệp chế biến tại Trung Quốc vẫn hạn chế giao dịch do mức giá được đánh giá là cao so với khả năng chấp nhận của thị trường. Một số nhà cung cấp cho biết có thời điểm giá chào bán lên tới 11.300 USD/tấn, tuy nhiên lượng mua vào rất thấp.
(vasep.com.vn) Ngành nuôi cá rô phi đang giữ vai trò chủ lực trong nuôi trồng thủy sản Brazil, chiếm 68% tổng sản lượng thủy sản nuôi của quốc gia. Năm 2024, sản lượng đạt 660.000 tấn và dự kiến có thể tăng lên 80% tổng sản lượng thủy sản vào năm 2030. Sự tăng trưởng này đưa Brazil vào nhóm các quốc gia sản xuất cá rô phi lớn nhất thế giới.
(vasep.com.vn) Cơ quan Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Brazil (ApexBrasil) và Hiệp hội Các ngành công nghiệp thủy sản Brazil (Abipesca) vừa ký kết thỏa thuận trị giá 2,4 triệu USD nhằm tăng cường hiện diện toàn cầu cho ngành thủy sản Brazil. Thỏa thuận này tập trung vào việc hỗ trợ các công ty Brazil tham gia các hoạt động quốc tế, sự kiện và hội chợ thương mại, đồng thời tìm kiếm thị trường thay thế để mở rộng phạm vi xuất khẩu.
(vasep.com.vn) Báo cáo kinh tế thường niên 2025 do Ủy ban châu Âu công bố cho thấy triển vọng lạc quan đối với ngành khai thác thủy sản EU, với lợi nhuận hoạt động dự kiến đạt 567 triệu EUR trong năm 2025. Con số này vượt kết quả của cả năm 2023 và 2024, đánh dấu tín hiệu phục hồi rõ rệt nhờ hạn ngạch bền vững và chi phí nhiên liệu giảm.
(vasep.com.vn) Tính đến 15/11/2025, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Mỹ đạt 731 triệu USD, tăng 8% so với cùng kỳ năm trước, tiếp tục duy trì vị trí thị trường lớn thứ hai của tôm Việt Nam. Dù vậy, đằng sau mức tăng trưởng khiêm tốn này là những rủi ro ngày càng lớn từ hệ thống phòng vệ thương mại (PVTM) của Mỹ.
(vasep.com.vn) Dự luật mới được trình lên Duma Quốc gia Nga nhằm cho phép đóng hộp gan cá tuyết trực tiếp trên tàu khai thác, trong bối cảnh ngành thủy sản đang lãng phí lượng lớn gan cá do không được phép chế biến trên tàu và thời gian bảo quản ngắn khiến sản phẩm thường bị thải bỏ.
(vasep.com.vn) Trung Quốc hiện chiếm gần 70% sản lượng cá rô phi toàn cầu, với hệ thống nuôi và chế biến vận hành ở quy mô lớn. Mô hình mật độ cao kết hợp cảm biến AI, thu hoạch tự động và dây chuyền phi lê công suất lớn tạo nên một chuỗi cung ứng tiêu chuẩn hóa, đáp ứng nhu cầu của nhiều thị trường xuất khẩu.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn