Xuất khẩu hải sản sụt giảm
Sau 2 năm bị thẻ vàng cảnh cáo, các doanh nghiệp xuất khẩu (XK) hải sản phải tốn thêm chi phí lưu kho để nước nhập khẩu kiểm tra xuất xứ nguồn gốc. Sản phẩm của nhiều doanh nghiệp không đáp ứng được điều kiện kiểm tra nghiêm ngặt, nên phải tìm kiếm thị trường mới hoặc quay về thị trường nội địa. Số liệu từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho thấy, xuất khẩu thủy hải sản của Việt Nam sang thị trường Liên minh châu Âu (EU) giảm 6,5% còn gần 390 triệu USD trong năm 2018; trong 8 tháng đầu năm năm 2019 chỉ đạt 251 triệu USD. Bà Nguyễn Thị Thu Sắc, Phó Chủ tịch VASEP, cho biết: “Từ xếp vị trí thứ 2 nhập khẩu vào EU, sau thẻ vàng, Việt Nam đã tụt xuống đứng thứ 5 và tỷ trọng của thị trường sụt giảm từ 18% xuống 13%”.
Các mặt hàng hải sản luôn chiếm vị trí quan trọng trong cơ cấu xuất khẩu sang EU; trung bình kim ngạch xuất khẩu luôn đạt 350-400 triệu USD/năm, tương đương 30% tổng giá trị kim ngạch xuất khẩu thủy hải sản của Việt Nam sang EU. Với mục tiêu tháo gỡ thẻ vàng và sự phát triển bền vững của ngành khai thác và chế biến xuất khẩu thủy hải sản Việt Nam, các doanh nghiệp đã cam kết chống khai thác IUU, chỉ thu mua nguyên liệu từ tàu cá khai thác hợp pháp, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, chỉ nhập khẩu thủy hải sản khai thác có nguồn gốc khai thác hợp pháp...
Hiện nay, trên cả nước có 1.733/2.618 tàu cá có chiều dài từ 24m trở lên; 4.458/28.923 tàu cá từ 15-24m đã tham gia hệ thống giám sát hành trình tàu cá của Trung ương. Các doanh nghiệp cũng đã đề xuất, góp ý sửa đổi, hoàn thiện khung pháp lý như Luật Thủy sản, Nghị định hướng dẫn luật, các thông tư. Ngoài ra, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển, các bộ ngành liên quan và tổ chức quốc tế đã phối hợp truyền thông, tập huấn về IUU cho ngư dân.
Hiện nay, xuất khẩu sang EU đang có chiều hướng rất xấu, nhiều doanh nghiệp chấp nhận không có lợi nhuận để chờ ngày EC “thu hồi” thẻ vàng. Ngoài EU, nhiều nước cũng tăng cường kiểm tra thủy hải sản Việt Nam và giảm số lượng nhập khẩu do người tiêu dùng hạn chế dùng sản phẩm từ nước bị thẻ vàng IUU. Bà Cao Thị Kim Lan, Giám đốc Công ty cổ phần Thủy sản Bình Định, cho hay, năm 2018, trị giá xuất khẩu thủy hải sản của công ty chỉ còn 30 triệu USD, giảm 10 triệu USD so với năm 2017. Hiện nay, doanh nghiệp đang tìm thị trường khác và đa dạng hóa các sản phẩm.
Cần sự phối hợp từ ngư dân
Đến thời điểm này, ghi nhận trên cả nước có 113 vụ/187 tàu cá với 877 ngư dân bị nước ngoài bắt giữ do vi phạm vùng biển nước ngoài. Nhưng nếu thời gian tới, tàu cá vẫn còn vi phạm thì sẽ bị EC rút thẻ đỏ. Điều này đồng nghĩa, thủy hải sản không được xuất khẩu sang các nước EU cũng như các thị trường khó tính như Hoa Kỳ, Tây Ban Nha...
Trong một hội nghị phòng chống IUU mới đây, nhiều địa phương thừa nhận hiện vẫn còn không ít tàu cá cố tình “làm sai” như gắn thiết bị giám sát hành trình của tàu mình sang một tàu khác đang nằm trên vùng biển Việt Nam, rồi vào khai thác vùng biển nước ngoài; một số tàu lại phá sóng, không gửi tín hiệu thường xuyên. Có thuyền trưởng đã bị tước giấy phép nhưng vẫn tiếp tục sai phạm… Theo Ban quản lý cảng Tam Quan (Bình Định), nhiều tàu cá cập cảng không đủ giấy tờ, thậm chí không có. Một số tàu gần bờ, ven bờ lại cập bến khác nên rất khó quản lý. Bên cạnh đó, hệ thống giám sát hành trình tàu cá của Trung ương còn chưa chính xác. Thượng tá Lê Trần Trung, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển, cho biết: “Tình trạng tàu cá vi phạm vùng biển các nước trong khu vực vẫn còn xảy ra. Ngoài lý do chủ tàu cố tình vi phạm, còn có nguyên nhân do việc phân định vùng biển chưa rõ ràng giữa Việt Nam với một số nước”.
Trước tình hình còn tàu cá vi phạm, ông Trần Đình Luân, Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản, nhìn nhận ngư dân là thành tố quan trọng để triển khai các khuyến nghị của EC, nhưng ý thức chấp hành của một bộ phận ngư dân chưa cao. Bên cạnh đó, cán bộ làm việc tại cảng chưa đảm bảo về số lượng và chất lượng; hạ tầng còn hạn chế, xuống cấp. Vì thế, các địa phương cần bố trí thêm nguồn lực mới đáp ứng được yêu cầu kiểm soát nghề cá tại cảng.
Ông Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ NN-PTNT, đề nghị ngư dân cần phải tuân thủ Luật Thủy sản để phát triển bền vững. Hiện nay, Bộ NN-PTNT đang đàm phán với các nước có vùng biển giáp ranh để tàu cá 2 nước có thể khai thác mà không bị vi phạm. Tuy hiện thời còn khó khăn nhất định, nhưng với hệ thống pháp luật đã hoàn thiện, cơ chế chính sách, quản lý tàu đi vào nề nếp và cả hệ thống chính trị, chính quyền địa phương vào cuộc sẽ không còn tàu cá vi phạm |
(vasep.com.vn) Tháng 10/2024, XK tôm Việt Nam đạt 394 triệu USD, tăng 24%. Lũy kế 10 tháng đầu năm nay, XK tôm mang về 3,2 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm ngoái. XK sang tất cả các các thị trường tiêu thụ chính đều ghi nhận tăng trưởng 2 con số trong tháng 10 năm nay.
Trong 30 năm, cá tra Việt Nam đã có mặt ở 150 thị trường cùng nhiều loại cá thịt trắng khác nhờ vào nỗ lực của cộng đồng doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu cá tra Việt Nam.
(vasep.com.vn) Xuất khẩu thủy sản nuôi trồng của Brazil đã đạt đến mức cao mới trong quý 3 năm 2024, với khối lượng xuất khẩu tăng 158% và giá trị tăng 174% so với cùng kỳ năm trước, đạt 4.031 tấn với giá trị 18,5 triệu USD.
(vasep.com.vn) Bộ Nông nghiệp, Lâm nghiệp và Thủy sản Campuchia (MAFF) xác nhận rằng Cục Thủy sản (FA) và lực lượng đặc nhiệm đang tăng cường các biện pháp giải quyết tình trạng đánh bắt bất hợp pháp trên toàn quốc trong mùa cấm đánh bắt để bảo tồn nguồn lợi cá.
(vasep.com.vn) Một báo cáo mới từ Pew Charitable Trusts cho rằng cần có phương pháp tiếp cận đa loài trong quản lý nguồn cá để giải quyết tình trạng suy giảm nguồn cá ở Bắc Đại Tây Dương.
(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá rô phi của Hoa Kỳ tiếp tục giảm trong tháng 9, với mức giảm đáng kể về khối lượng và giá, chủ yếu là đối với phi lê tươi.
(vasep.com.vn) Thông báo của Phái đoàn EU tại Senegal nêu rõ mối lo này xuất phát từ thiếu sót trong hệ thống giám sát đối với cả tàu cá trong nước và quốc tế hoạt động từ cảng Dakar.
(vasep.com.vn) Tổ chức Pew Charitable Trusts gần đây đã xuất bản một bài báo nêu bật phạm vi quốc tế của Trung tâm giám sát, kiểm soát và giám sát Khu bảo tồn biển Cocos của Costa Rica (MCCA). Trung tâm này, nơi bảo vệ Di sản thế giới của UNESCO, đi đầu trong cuộc chiến chống đánh bắt bất hợp pháp tại một trong những khu bảo tồn biển quan trọng nhất thế giới.
(vasep.com.vn) Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, XK cá ngừ của Việt Nam trong tháng 10 đạt gần 93 triệu USD, tăng 22% so với cùng kỳ năm 2023. Tính luỹ kế 10 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch XK đạt hơn 821 triệu USD, tăng 18% so với cùng kỳ năm 2023.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn