Hải sản từ trước đến nay là một trong những nguồn protein quý giá và truyền thống nhất của Nhật Bản. Đất nước này nổi tiếng với các món ăn được chế biến từ cá như cá hồi và cá unagi - nhưng trong những năm gần đây, xu hướng này dường như đã đi theo hướng ngược lại, nhiều người tiêu dùng thế hệ trẻ không dùng hải sản, chuyển sang thịt gà hoặc thịt lợn.
Kể từ năm 2018 trở lại đây, các nhà nghiên cứu đã lưu ý về sự suy giảm đáng kể trong tiêu thụ thuỷ sản của Nhật Bản, nói rằng con số này đã giảm từ 70% tổng lượng tiêu thụ protein động vật của đất nước trong những năm 1960 xuống còn dưới 40% vào năm 2014.
Một nghiên cứu gần đây hơn được công bố vào năm ngoái cho thấy, Nhật Bản có mức tiêu thụ thủy sản trên toàn cầu giảm mạnh nhất trong số các quốc gia có lượng thủy sản tiêu thụ trên 30kg trên đầu người. Các nhà nghiên cứu đã cho rằng, do người tiêu dùng trẻ tuổi – tác nhân chính của sự sụt giảm, và sự thay đổi rõ ràng hơn nhiều ở những người tiêu dùng dưới 40 tuổi, do sự gia tăng chế độ ăn uống của phương Tây trong nhóm nhân khẩu học này, khiến bánh mì, thịt bò, thịt gà và thịt lợn phổ biến hơn cá.
Để ngăn chặn sự suy giảm này, chính phủ Nhật Bản đã đưa ra một 'Kế hoạch Cơ bản về Nghề cá' vào đầu năm nay, sau khi kết thúc kế hoạch 5 năm về nghề cá quốc gia trước đó. Chiến lược mới này dự kiến sẽ chi phối sự tiến bộ và phát triển của ngành thủy sản đối với thập kỉ tiếp theo.
Nhật Bản được thiên nhiên ưu đãi với nhiều loại hải sản vì đất nước được bao bọc bởi biển cả bốn phía, và ngành thủy sản từ lâu đã được coi là nguồn cung cấp thực phẩm quan trọng để hỗ trợ sức khỏe và kinh tế cho người dân, do đó điều cốt yếu là đảm bảo nguồn cung cấp sản phẩm thủy sản ổn định và phát triển ngành công nghiệp phù hợp.
Cơ quan Thủy sản Nhật Bản (JFA) cho biết thông qua một tuyên bố chính thức: “Trong số các lĩnh vực trọng tâm chính của chúng tôi trong kế hoạch cơ bản mới này sẽ là quản lý cẩn thận các nguồn tài nguyên thủy sản dựa trên những thay đổi khoa học trong môi trường biển và khôi phục các làng chài địa phương, những nơi quan trọng để hỗ trợ sự phát triển của ngành. Điều quan trọng là, mọi nỗ lực sẽ được thực hiện để đẩy nhanh quá trình công nghiệp hóa ngành thủy sản của Nhật Bản nhằm thúc đẩy tăng trưởng bền vững và cải thiện xã hội và nền kinh tế của các bên liên quan trong ngành này và để xử lý những rủi ro hiện tại và phát triển mà ngành đang phải đối mặt.
“Ngành thủy sản sẽ cần thực hiện hiệu quả các biện pháp đối phó với COVID-19, các biện pháp phục hồi sau tác động của Trận động đất ở Đông Nhật Bản và thực hiện việc sử dụng các công nghệ đánh bắt cá thông minh cũng như các phương pháp để đáp ứng các cam kết trung hoà các-bon và các mục tiêu tự cung tự cấp của Nhật Bản ”.
Cơ quan này cũng nhấn mạnh sản lượng thủy sản sụt giảm đáng kể là một trong những thách thức lớn nhất của ngành, chẳng hạn như cá thu đao giảm từ 229.000 tấn năm 2014 xuống còn khoảng 30.000 tấn vào năm 2020; và cá hồi từ 147.000 tấn năm 2014 xuống còn khoảng 56.000 tấn năm 2020. Những sự sụt giảm này là do quản lý nguồn lợi thủy sản kém và đánh bắt bất hợp pháp.
“Ngoài ra, mặc dù đã hơn 10 năm trôi qua kể từ trận Động đất ở Đại Đông Nhật Bản năm 2011, các cảng và nghề cá vẫn tiếp tục bị ảnh hưởng, cũng như doanh thu trong ngành chế biến cá và các hạn chế nhập khẩu đối với các sản phẩm biển của Nhật Bản,” JFA cho biết.
“Đây đều là những lĩnh vực Nhật Bản quan tâm vì các tác động ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều người trong ngành bao gồm ngư dân, chế biến thủy sản, nhà phân phối. Ngoài ra, đây là thời điểm có những lo ngại về kinh tế trì trệ do tỷ lệ sinh giảm, dân số già và giảm, lao động thiếu hụt, do đó phục hồi ngành thủy sản là rất quan trọng đối với tương lai của Nhật Bản. "
Kế hoạch cơ bản về nghề cá mới đã được nội các Nhật Bản thông qua vào ngày 25/3/2022 và sẽ được thực thi sau khi kế hoạch 5 năm trước đó hết hạn vào cuối tháng 4/2022.
Trong báo cáo cuối cùng về kế hoạch cơ bản, mặc dù JFA thừa nhận rằng nhu cầu nội địa đang giảm, cơ quan này không có ý định giảm sản lượng và thay vào đó nhằm mục đích khôi phục sự quan tâm đến thủy sản địa phương cũng như nhắm mục tiêu xuất khẩu thủy sản ra nước ngoài.
“Nhu cầu nội địa đối với thủy sản của Nhật Bản có vẻ sẽ giảm trong thời gian dài do xã hội già hóa và dân số giảm - nhưng ngành thủy sản địa phương không chỉ phụ thuộc vào nhu cầu trong nước mà còn phụ thuộc vào xuất khẩu, và chúng tôi cũng nhận thấy cần hướng tới nhu cầu ngày càng tăng đối với thủy sản”JFA nói.
“Hiện nay, thủy sản nhập khẩu chiếm thị phần lớn trong thị trường nội địa, đặc biệt là cá hồi, và để phát triển ngành công nghiệp địa phương, chúng tôi sẽ xem xét mở rộng sản xuất địa phương cũng như làm việc để gia tăng giá trị cho các sản phẩm thủy sản địa phương, đặc biệt là thủy sản nuôi trồng. Điều này sẽ bổ sung cho những nỗ lực hợp tác nhằm phát triển các phương pháp và kênh xúc tiến bán hàng mới, phân phối, du lịch, bán hàng trực tuyến và phát triển các sản phẩm chế biến để tạo ra nhu cầu mới.
Ngoài ra còn có nhiều mặt hàng thủy sản chiến lược mà Nhật Bản có thể xem xét phát triển như các sản phẩm ưu tiên xuất khẩu, chẳng hạn như cá cá cam, sò điệp, cá ngừ vây xanh, hổ phách, cá mú, ngọc trai và hơn thế nữa. Chiến lược này sẽ xem xét sự phát triển của cơ sở hạ tầng và mạng lưới phân phối thương mại cần thiết cho xuất khẩu và giảm nhiều hạn chế thương mại hơn với các thị trường xuất khẩu.
(vasep.com.vn) Cá rô phi ngày càng trở nên phổ biến trên thị trường cá trắng toàn cầu. Theo dự báo của Research and Markets, thị trường cá rô phi sẽ đạt 14,5 tỷ USD vào năm 2033, với tốc độ tăng trưởng hàng năm (CAGR) là 3,52%. Điều này được thúc đẩy bởi nhu cầu protein giá rẻ và các sáng kiến cải tiến trong nuôi trồng thủy sản, được hỗ trợ bởi chính phủ.
(vasep.com.vn) Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã áp dụng mức thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa Trung Quốc vào ngày 4 tháng 3, sau mức thuế 10% mà ông công bố vào tháng 2, nghĩa là một số hàng hóa nhất định từ Trung Quốc hiện phải chịu mức thuế nhập khẩu 45%.
(vasep.com.vn) Sản lượng cá minh thái có giá trị gia tăng đã tăng 17% kể từ đầu mùa A năm 2025, trong khi tổng sản lượng thu hoạch ở lưu vực Viễn Đông đã giảm 10% do điều kiện thời tiết bất lợi.
Tận dụng nguồn năng lượng “trời ban” để tạo ra năng lượng xanh, tích hợp vào quy trình sản xuất sạch không chỉ giúp tối ưu chi phí mà còn nâng cao hiệu quả kinh tế. Quan trọng hơn, đây là bước đi chiến lược hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 (Net Zero), xu hướng tất yếu trong nền kinh tế bền vững. Tại Cà Mau, nhiều doanh nghiệp đang chủ động đón đầu xu thế này, từng bước chuyển đổi sang mô hình sản xuất xanh, giảm thiểu tác động đến môi trường và kiến tạo giá trị phát triển dài hạn.
Thời gian qua, Ban Chỉ đạo chống khai thác IUU tỉnh đã chỉ đạo các cảng cá thực hiện công tác thống kê tàu cá ra vào cảng, giám sát sản lượng lên bến, truy xuất nguồn gốc theo quy định và triển khai Hệ thống truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác điện tử (eCDT) theo chỉ đạo của Ban cán sự Đảng Bộ Nông nghiệp và PTNT.
(vasep.com.vn) Sản lượng cá tra của Việt Nam dự kiến sẽ tiếp tục tăng mặc dù có sự cạnh tranh với các nhà sản xuất khác. Ngành này có thể được hưởng lợi từ việc áp thuế đối với cá rô phi Trung Quốc của Hoa Kỳ. Giá XK tăng trong mùa cao điểm cuối năm và duy trì sang cả năm 2025.
(vasep.com.vn) Surimi cá minh thái của Nga tiếp tục giành được thị phần từ Hoa Kỳ và các nước nhiệt đới tại các thị trường châu Á quan trọng là Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
(vasep.com.vn) Maroc đặt mục tiêu dẫn đầu các quốc gia châu Phi trong việc bảo vệ khu vực biển và công viên thiên nhiên, ưu tiên bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển nền kinh tế xã hội.
(vasep.com.vn) Theo số liệu mới nhất do Phòng nuôi trồng thủy sản quốc gia Ecuador (CNA) công bố, xuất khẩu tôm của Ecuador vào tháng 1/2025 tăng 35% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt tổng cộng 102.145 tấn.
(vasep.com.vn) Theo số liệu hải quan từ Bộ Tài chính Nhật Bản, giá xuất khẩu thịt sò điệp yesso đông lạnh của Nhật Bản sang Hoa Kỳ đã tăng 89% so với cùng kỳ năm ngoái lên 5.111 Yên/kg (34 USD/kg) vào tháng 1, đạt mức cao kỷ lục.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn