Liệu phương Tây có phụ thuộc vào thủy sản từ Trung Quốc?

Thị trường thế giới 09:10 25/08/2022
(vasep.com.vn) Truyền thông so sánh ý định nắm quyền kiểm soát Đài Loan của Trung Quốc với việc Nga xâm lược Ukraine. Cuộc xâm lược của Nga đã dẫn đến một loạt các lệnh trừng phạt của phương Tây, bao gồm thuế quan và lệnh cấm nhập khẩu thủy sản của Nga. Vào tháng 6, Mỹ đã cấm tất cả các hoạt động nhập khẩu thủy sản của Nga, trong khi Anh áp mức thuế 35% đối với nhập khẩu cá thịt trắng vào ngày 20/7.

Nếu Trung Quốc có hành động quân sự chống lại Đài Loan thì cũng sẽ phải hứng chịu các đòn “trả đũa” của các nước phương Tây, tác động nghiêm trọng đến nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, ngành thủy sản toàn cầu được dự đoán sẽ không bị ảnh hưởng quá nhiều nếu tình trạng này diễn ra. 

Theo các chuyên gia, các nước phương Tây không phụ thuộc vào thủy sản của Trung Quốc và Trung Quốc mua hải sản của phương Tây thậm chí còn ít hơn. Nếu diễn ra trừng phạt, lĩnh vực bị ảnh hưởng nhiều nhất có lẽ là ngành công nghiệp thủy sản phụ thuộc vào chế biến tại Trung Quốc. Tuy nhiên, các nước này cũng có thể lựa chọn những khu vực chế biến khác thay thế Trung Quốc. 

Phân tích dữ liệu từ ITC cho thấy Trung Quốc cung cấp một lượng lớn thủy sản cho Mỹ và châu Âu. Tuy nhiên, do xuất khẩu thủy sản lớn của Trung Quốc, tỷ trọng nhập khẩu tổng thể của nước này thấp hơn dự kiến.

Tuy nhiên, số liệu cũng cho thấy bất kỳ  lệnh trừng phạt nào của phương Tây đối với Trung Quốc được đưa ra cùng thời điểm với Nga sẽ ảnh hưởng đến một phần lớn của chuỗi cung ứng thủy sản toàn cầu Nga cung cấp khoảng 45% nguồn cung cá thịt trắng của thế giới, mà  phần lớn cá thịt trắng này được chế biến ở Trung Quốc.

Biệt danh "công xưởng thế giới" của Trung Quốc không chỉ áp dụng cho sản xuất mà cả thủy sản

Có thể thấy, biệt danh "công xưởng của thế giới" của Trung Quốc không chỉ áp dụng cho sản xuất, mà còn cho cả thủy sản. Cá do các đội tàu toàn cầu đánh bắt được chuyển đến các nhà máy của Trung Quốc ở Đại Liên, Thanh Đảo, Phúc Kiến và Chu Sơn, nơi nhân công giá rẻ chế biến phi lê cá để đóng gói lại và xuất khẩu. Khoảng 2/3 xuất khẩu của Trung Quốc là hoạt động kinh doanh có tỷ suất lợi nhuận thấp này.

Một số sản phẩm như philê cá minh thái, cá tuyết và cá tuyết philê đông lạnh, dù trên bao bì ghi “Sản xuất tại Trung Quốc"nhưng nguồn gốc  thực sự là từ  các đội tàu từ Na Uy, Nga và Mỹ đánh bắt.

Tuy nhiên, nhập khẩu thủy sản Trung Quốc của Hoa Kỳ đã giảm gần đây.  Trong năm 2021, nhập khẩu thủy sản Trung Quốc giảm so với con số 3 tỷ USD vào năm 2018 và chỉ bằng 6% tổng kim ngạch nhập khẩu của Hoa Kỳ, giảm so với mức cao nhất là 13,8% nhập khẩu vào năm 2011. 

Kể từ năm 2018, Mỹ đã áp dụng mức thuế 25% đối với nhập khẩu một số sản phẩm thủy sản của Trung Quốc, bao gồm cả nhập khẩu philê cá rô phi đông lạnh. Theo một phân tích các nhà nhập khẩu thủy sản của Mỹ đã phải trả hơn 1 tỷ USD thuế nhập khẩu bổ sung kể từ khi thuế quan có hiệu lực, thuế quan là một trong lý do khiến nhập khẩu thủy sản của Trung Quốc giảm. 

Thị phần thủy sản Trung Quốc tại EU cũng cho thấy sự sụt giảm. Nhập khẩu thủy sản Trung Quốc đạt 1,63 tỷ euro (1,68 tỷ USD) vào năm 2021, chỉ chiếm 3,2% tổng lượng thủy sản nhập khẩu của khối và giảm so với mức cao nhất là 2,19 tỷ euro vào năm 2019. 

Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn chiếm ưu thế trong việc cung cấp philê đông lạnh của cá minh thái, cá tuyết, cá tuyết chấm đen, cá rô phi, cá hồi Thái Bình Dương và cá dẹt, cũng như mực chế biến. Do đó, thuế quan của Mỹ và châu Âu không giảm đối với nhập khẩu thủy sản của Trung Quốc dường như đã tác động quá lớn đến thị phần của Trung Quốc trong các mặt hàng này. 

Mỹ và châu Âu có thể sẽ chuyển hoạt động chế biến sang các nước như Việt Nam trong trường hợp Trung Quốc phải hứng chịu các lệnh trừng phạt thương mại. Chẳng hạn, A. Espersen của Đan Mạch, một trong những công ty chế biến cá trắng lớn nhất thế giới có nhà máy chế biến tại Việt Nam.

Có thể thấy,  bất kỳ sự chia cắt quy mô lớn nào của thương mại Trung - Tây sẽ gây ra sự gián đoạn kinh tế nghiêm trọng cho cả hai bên, bao gồm cả ngành thủy sản.

Thùy Linh (Theo the undercurrentnews)

thuy san trung quoc lieu phuong tay co phu thuoc vao thuy san tu trung quoc

TIN MỚI CẬP NHẬT

Vai trò điều hành và hỗ trợ của Bộ Công Thương đối với tăng trưởng xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2025

 |  16:38 19/12/2025

(vasep.com.vn) Trong bối cảnh kinh tế thế giới tiếp tục đối mặt với nhiều biến động và thách thức, xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2025 được dự báo lần đầu tiên vượt mốc 11 tỷ USD. Kết quả này có sự đóng góp quan trọng từ sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Chính phủ và đặc biệt là sự đồng hành, hỗ trợ tích cực của Bộ Công Thương đối với cộng đồng doanh nghiệp thủy sản.

Sản lượng khai thác thủy sản Nga đạt gần 4,5 triệu tấn

 |  09:14 19/12/2025

(vasep.com.vn) Theo dữ liệu mới nhất từ hệ thống giám sát ngành của Cơ quan Thủy sản Liên bang Nga (Rosrybolovstvo), tổng sản lượng khai thác tài nguyên sinh vật thủy sinh của Nga đã cán mốc xấp xỉ 4,5 triệu tấn.

Xuất khẩu thủy sản đông lạnh Bangladesh phục hồi 

 |  09:12 19/12/2025

(vasep.com.vn) Theo dữ liệu của Cục Xúc tiến Xuất khẩu (EPB), kim ngạch xuất khẩu cá và tôm đông lạnh của Bangladesh đạt 388,7 triệu USD trong năm tài khóa gần nhất, tăng 19,33% so với 325,73 triệu USD của năm trước. Đây là mức tăng đầu tiên sau hai năm sụt giảm, nhờ cải thiện tuân thủ và kiểm soát chất lượng tại các cơ sở chế biến. 

Na Uy, EU và Anh ký thỏa thuận đánh bắt cá bền vững tại Biển Bắc năm 2026 

 |  09:06 19/12/2025

(vasep.com.vn) Sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng kéo dài từ mùa thu, Na Uy, Liên minh châu Âu (EU) và Vương quốc Anh đã chính thức ký kết thỏa thuận ba bên quan trọng, xác định hạn ngạch đánh bắt và quản lý các quần thể cá chung tại Biển Bắc cho năm 2026.

TIÊU CHÍ XÉT CHỌN & VINH DANH DOANH NGHIỆP HỘI VIÊN VASEP XUẤT KHẨU XUẤT SẮC NĂM 2025

 |  17:26 18/12/2025

Theo truyền thống hàng năm của Hiệp hội VASEP, nhằm ghi nhận và vinh danh các doanh nghiệp hội viên có thành tích cao trong xuất khẩu thủy sản tại mỗi Tỉnh, Ban Lãnh đạo Hiệp hội đã thông qua Bản tiêu chí xét chọn các DN thủy sản hội viên có kết quả XK thủy sản xuất sắc trong năm 2025, và tiến hành vinh danh trao kỷ niệm chương tại Lễ mừng Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam vượt 11 tỷ USD vào ngày 17/01/2026 tại KS Sheraton, Tp. Hồ Chí Minh.

Sản lượng khai thác thủy sản của Nga cán mốc gần 4,4 triệu tấn 

 |  08:57 18/12/2025

(vasep.com.vn) Hệ thống giám sát ngành thủy sản của Cơ quan Liên bang Nga về Thủy sản (Rosrybolovstvo) cho biết tổng sản lượng khai thác của tất cả các đơn vị khai thác trong cả nước đã đạt 4,380,3 nghìn tấn, tiến sát mốc 4,4 triệu tấn cho năm nay. Trong đó, vùng biển Viễn Đông tiếp tục chiếm ưu thế vượt trội với 3,382,3 nghìn tấn. 

Nguồn gốc nguyên liệu quyết định mức độ bền vững của thức ăn thủy sản 

 |  08:55 18/12/2025

(vasep.com.vn) Một nghiên cứu quốc tế mới cho thấy dấu chân môi trường của thức ăn thủy sản phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn gốc địa lý của nguyên liệu thay vì chỉ đơn thuần vào việc nguyên liệu có phải từ cá hay thực vật. Nghiên cứu sử dụng nuôi cá hồi Đại Tây Dương làm mô hình và so sánh hai loại thức ăn: một loại sử dụng nhiều bột cá và dầu cá, loại còn lại sử dụng thành phần thực vật. Kết quả cho thấy các chỉ số môi trường như phát thải khí nhà kính, suy thoái sinh cảnh, ô nhiễm dinh dưỡng và tiêu thụ nước thay đổi mạnh hơn theo vùng sản xuất nguyên liệu so với thành phần của chính thức ăn. 

Infographic: Xuất khẩu tôm Việt Nam, T1-T11/2025

 |  08:45 18/12/2025

(vasep.com.vn) Theo số liệu Hải quan Việt Nam, lũy kế từ đầu năm đến hết tháng 11, xuất khẩu tôm đạt 4,3 tỷ USD, tăng 21% so với cùng kỳ năm trước, tiếp tục giữ vai trò động lực tăng trưởng chính của toàn ngành thủy sản. Riêng tháng 11, kim ngạch đạt 393 triệu USD, tăng 14%.

Sử dụng tối đa các công cụ để chống khai thác IUU và rà soát, đề xuất công cụ mới

 |  10:05 17/12/2025

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, các cơ quan, chủ thể có liên quan trong hệ thống chính trị đều phải phát huy cao độ trách nhiệm, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn phải rà soát, kiểm tra lại các công việc; quyết liệt, kiên quyết tuyên chiến với khai thác IUU, tuyệt đối không hình thức, không đùn đẩy, né tránh trách nhiệm; làm việc nào dứt việc đó.

Ngành thủy sản Peru bứt phá, hướng tới 2,13 tỷ USD xuất khẩu năm nay 

 |  09:15 17/12/2025

(vasep.com.vn) Ngành khai thác và chế biến thủy sản Peru dành cho tiêu dùng trực tiếp (DHC) đang củng cố vị thế như một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế, khi tạo ra hơn 74.000 việc làm và hướng tới kim ngạch xuất khẩu cuối năm có thể vượt 2,13 tỷ USD. Thông tin được Bộ trưởng Bộ Sản xuất (PRODUCE) César Quispe Luján công bố trong chuyến làm việc tại vùng Piura, nơi ông nhấn mạnh rằng chỉ tính đến cuối quý III, xuất khẩu của phân ngành này đã vượt 1,5 tỷ USD. 

VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM

Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội

Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO

Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu

Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông

Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn

Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh

Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn

VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội

Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn

© Copyright 2020 - Mọi hình thức sao chép phải được sự chấp thuận bằng văn bản của VASEP

DANH MỤC