Trong bài trình bày “CPTPP - EVFTA: Cơ hội và thách thức với doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam”, bà Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm WTO và Hội nhập (VCCI) nhấn mạnh, những ưu đãi về mặt thuế quan là những cơ hội mở ra trước mắt cho các DN nông nghiệp Việt Nam song bên cạnh đó là các hàng rào phi thuế quan, quy chuẩn, quy tắc khác cũng có thể gia tăng hoặc lạm dụng. Hơn thế nữa, các nước có xu hướng không hạ thấp tiêu chuẩn môi trường vì lý do thúc đẩy thương mại.
|
HÀNG RÀO KỸ THUẬT TRONG THƯƠNG MẠI (TBT) |
||
|
|
CPTPP |
EVFTA |
|
Cam kết chung |
Nhắc lại WTO - Các Bên có quyền ban hành các biện pháp TBT - Điều kiện: Phải đảm bảo các nguyên tắc của WTO như phải dựa trên các căn cứ khoa học xác đáng, không phân biệt đối xử, minh bạch, tham vấn trước khi ban hành…. |
|
|
Cam kết mới |
- Quy trình đánh giá sự phù hợp: Không yêu cầu các tổ chức đánh giá phải đặt trụ sở hoặc có văn phòng tại nước sở tại - Một số ràng buộc cụ thể đối với các biện pháp TBT cho 06 loại sản phẩm (rượu vang và đồ uống chưng cất, mỹ phẩm…) |
- Quy trình đánh giá sự phù hợp: cam kết về việc công nhận và về phí - Về hậu kiểm: Bảo đảm không có xung đột lợi ích giữa đơn vị hậu kiểm và DN - Về đánh dấu, ghi nhãn: Giới hạn các yêu cầu về đánh dấu, ghi nhãn - VN chấp nhận nhãn «Made in EU» |
|
BIỆN PHÁP ATTP, KIỂM DỊCH ĐỘNG THỰC VẬT (SPS) |
||
|
|
CPTPP |
EVFTA |
|
Cam kết chung |
Nhắc lại WTO - Các bên có quyền ban hành các biện pháp TBT - Điều kiện: Phải đảm bảo các nguyên tắc của WTO như phải dựa trên các căn cứ khoa học hoặc theo các tiêu chuẩn, hướng dẫn, khuyến nghị quốc tế, không phân biệt đối xử, minh bạch… |
|
|
Cam kết mới |
- Thanh tra - Kiểm tra nhập khẩu - Chứng thư - Công nhận tương đương - Minh bạch… |
- Thống nhất về cơ quan quản lý SPS mỗi Bên - Áp dụng thống nhất thủ tục kiểm tra và điều kiện SPS cho toàn lãnh thổ - Danh sách cơ sở miễn kiểm tra - Công nhận tương đương - Biện pháp SPS khẩn cấp - Giới hạn phạm vi địa lý của dịch bệnh |
|
VIỆT NAM MỞ CỬA THỊ TRƯỜNG MUA SẮM CÔNG |
||
|
|
CPTPP |
EVFTA |
|
Đối tượng mua sắm |
- Tất cả các loại hàng hóa, dịch vụ (trừ một số ngoại lệ) - Mảng xây dựng có cam kết riêng |
- Tất cả các loại hàng hóa, dịch vụ (trừ một số ngoại lệ như gạo, xăng dầu, sách báo, tiền giấy...) - Mảng xây dựng có cam kết riêng |
|
Ngưỡng giá trị gói thầu |
Quy định riêng theo: - Nhóm chủ thể - Thời gian kể từ khi CPTPP có hiệu lực (năm 1-5, từ 6 trở đi) |
Quy định riêng theo: - Nhóm chủ thể - Thời gian kể từ khi EVFTA có hiệu lực (năm 1-5, 6-10, 11-16, từ 16 trở đi) |
|
Chủ đầu tư |
- 21 Cơ quan TW - Không có cơ quan địa phương - 38 Đơn vị sự nghiệp |
- 20 Cơ quan TW (20) - 02 Địa phương (Một số đơn vị thuộc UBND HN, HCMC) - 42 Đơn vị sự nghiệp |
|
Ngoại lệ |
Nhiều ngoại lệ, trong đó có: - Các hợp đồng BOT, xây dựng cơ sở hạ tầng - Các gói thầu nhằm mục đích phát triển, bảo vệ hoặc bảo tồn các giá trị nghệ thuật, lịch sử, khảo cổ hay di sản văn hóa của quốc gia - Mua sắm có ưu đãi dành cho SMEs - Mua sắm nhằm bảo đảm phúc lợi cho dân tộc thiểu số … |
Nhiều ngoại lệ, trong đó có: - Các hoạt động mua sắm nhằm mục tiêu phát triển, bảo vệ và bảo quản tài nguyên quốc gia; - Ưu đãi dành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa; - Các biện pháp liên quan đến sức khỏe, đãi ngộ, ưu đãi về kinh tế, xã hội cho dân tộc thiểu số; - Các hoạt động mua sắm liên quan đến các sự kiện quốc gia và mục đích tôn giáo; - Mua sắm thiết bị lưu trữ hoặc máy chủ chứa dữ liệu quốc gia và các dịch vụ liên quan, v.v. |
|
LAO ĐỘNG |
|
|
CPTPP |
EVFTA |
|
Nhóm các nguyên tắc trong Tuyên bố của ILO năm 1998, bao gồm: (i) Quyền tự do liên kết và thương lượng tập thể của người lao động và người sử dụng lao động (ii) Xóa bỏ lao động cưỡng bức và lao động bắt buộc (iii) Cấm sử dụng lao động trẻ em, xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất Xóa bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử về việc làm và nghề nghiệp |
|
|
Nhóm các nguyên tắc về điều kiện lao động “chấp nhận được” Nhóm này bao gồm các quy định về lương tối thiểu, giờ làm việc, các vấn đề về an toàn lao động và sức khỏe của người lao động. |
Việt Nam nỗ lực tham gia một số Công ước về Lao động |
|
MÔI TRƯỜNG |
|
|
CPTPP |
EVFTA |
|
- Không đưa ra các tiêu chuẩn môi trường nào mới - Cam kết tăng cường thực thi hiệu quả các cam kết đã có trong các Công ước đa phương về môi trường (MEAs) mà Việt Nam hiện đang là thành viên. |
|
|
Một số cam kết riêng về: - Đa dạng sinh học; - Tự vệ trước các sinh vật ngoại lai - Giảm phát thải - Trợ cấp đối với việc khai thác/đánh bắt hải sản - Biện pháp bảo tồn - Chính sách với các loại hàng hóa, dịch vụ thân thiện/có lợi cho môi trường. |
Một số cam kết riêng (mang tính khuyến khích, hợp tác là chủ yếu) về: - Biến đổi khí hậu - Đa dạng sinh học - Quản lý rừng bền vững và thương mại lâm sản (gắn với VPA-FLEGT) - Kinh doanh và quản lý bền vững các nguồn hải sản sống và sản phẩm nuôi trồng thủy sản |
|
(Các cam kết về minh bạch và tăng cường vai trò của các bên liên quan trong bảo vệ môi trường |
|
Theo bà Trang, khi Việt Nam tham gia vào các hiệp định thương mại tự do, ngoài việc hàng nông sản Việt được ưu đãi thuế quan (đặc biệt ở 27 thị trường EU, Canada, Mexico và Peru) và tiếp cận được với các gói mua sắm công là khối khách hàng Nhà nước ở các nước EU và CPTPP thì các DN cũng có cơ hội NK máy móc thiết bị phục vụ sản xuất từ các đối tác EU-CPTPP với giá hợp lý hơn, NK chuyển giao công nghệ thuận lợi hơn, giá tốt hơn.
Hiện nay, Việt Nam đang áp dụng với quy trình hải quan và phân luồng theo hải quan, kiểm tra chuyên ngành 100%, nhưng theo cam kết của CPTPP và EVFTA thì Việt Nam sẽ phải thay đổi quy trình, điều này mang lại lợi ích lớn cho các sản phẩm nông sản bởi vì nhóm sản phẩm này đang chịu kiểm tra chuyên ngành rất gắt gao. Thủ tục khiếu nại, xử lý vướng mắc TBT, SPS cũng sẽ nhanh hơn, minh bạch hơn.
Đối với thương mại - dịch vụ và đầu tư, trong CPTPP và EVFTA, Việt Nam cũng có những cam kết được coi là sâu nhất từ trước tới nay, do đó thị trường lĩnh vực dịch vụ sẽ mở cửa sâu hơn, đây là điều kiện tốt cho các ngành nông sản tiết kiệm được chi phí logistics. Ngoài ra, kênh phân phối thuận lợi hơn nhờ các kênh dịch vụ phân phối và thương mại điện tử; môi trường đầu tư cũng thuận lợi hơn theo chuẩn mực quốc tế cao...
Theo bà Trang, bên cạnh cơ hội là thách thức tiêu chuẩn cao về lao động, môi trường nhưng nếu Việt Nam thực hiện được các cam kết này thì chắc chắn sẽ tránh được trường hợp như Bangladesh hay một số nước bị khách hàng tẩy chay vì vi phạm tiêu chuẩn lao động và môi trường. Đây là cơ sở, động lực để Việt Nam thực hiện thương hiệu xanh về môi trường, thương hiệu hồng về nhân văn. Do đó nên xem thách thức này cũng đồng thời là cơ hội.
Với xuất khẩu, sẽ có một số thách thức đặt ra như: Quy tắc xuất xứ để hưởng ưu đãi thuế quan có thể không dễ đáp ứng (đối với nông sản nhập khẩu nguyên liệu về chế biến); Cam kết FTA không liên quan tới “Giấy phép/VISA nhập khẩu” cho từng loại hàng hóa; Sức cạnh tranh của sản phẩm ở các khía cạnh phi cam kết chất lượng, mẫu mã, giá cả, tính chuyên nghiệp còn hạn chế; Sức ép cạnh tranh trước nông sản từ EU-CPTPP trên thị trường Việt Nam; chi phí sản xuất tăng, chi phí tuân thủ (quy tắc về lao động, môi trường) tăng...
Ngoài việc đẩy mạnh xuất khẩu, nhiều doanh nghiệp thủy sản đang mở rộng thị phần tại thị trường nội địa nhằm hoàn thành kế hoạch đề ra.
(vasep.com.vn) Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái giao các cơ quan chức năng liên quan xem xét, giải quyết 3 kiến nghị của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam và tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp thủy sản.
(vasep.com.vn) Bộ trưởng Thủy sản Canada Diane Lebouthillier đã thông báo vào ngày 28/6 rằng lệnh cấm 32 năm đối với cá tuyết miền Bắc sẽ kết thúc trong năm nay, với hạn ngạch 18.000 tấn. Với việc quay trở lại nghề đánh cá thương mại, những người đánh cá ngoài khơi cũng được phép đánh bắt cá tuyết trở lại.
(vasep.com.vn)Theo chuyên gia nuôi trồng thủy sản Jin Niu, giáo sư tại Đại học Sun Yat-Sen, sản lượng thức ăn tôm của Trung Quốc đạt 1,824 triệu tấn vào năm 2023, tăng đáng kể so với 1,656 triệu tấn của năm trước đó.
(vasep.com.vn) Nhập khẩu tôm vào thị trường Mỹ bắt đầu tăng từ tháng 5, bất chấp quy định sơ bộ về thuế chống trợ cấp và thuế chống bán phá giá áp dụng lên các quốc gia xuất khẩu.
(vasep.com.vn)Một bài đánh giá được công bố trên Tạp chí Khoa học Thủy sản và Nuôi trồng Thủy sản đề xuất sử dụng đánh giá vòng đời (LCA) làm tiêu chuẩn để đánh giá tính bền vững của các thành phần thức ăn nuôi trồng thủy sản. Bài đánh giá được công bố trên tạp chí Reviews in Fisheries Science and Aquaculture đề xuất sử dụng LCA để đánh giá tính bền vững của các thành phần thức ăn nuôi trồng thủy sản.
(vasep.com.vn) Tổng cộng có 39 tổ chức từ Tây Phi và Na Uy đã kêu gọi chính phủ Na Uy cấm sử dụng dầu cá có nguồn gốc từ Tây Phi tại các trang trại nuôi cá hồi của quốc gia này. Một phần đáng kể dầu cá được sử dụng trong ngành cá hồi của Na Uy có nguồn gốc từ Tây Phi, góp phần đảm bảo an ninh lương thực trong khu vực.
(vasep.com.vn) Trong khi một nhà sản xuất thức ăn thủy sản Trung Quốc báo cáo rằng họ kỳ vọng đạt lợi nhuận kỷ lục trong nửa đầu năm thì một nhà sản xuất khác lại dự đoán mức lỗ lớn hơn, do tình hình thị trường nuôi trồng thủy sản Trung Quốc đang gặp nhiều thách thức. Guangdong Yuehai Feeds Group đã nêu lý do thời tiết khắc nghiệt, thị trường hải sản ảm đạm và giá thức ăn chăn nuôi giảm là nguyên nhân dẫn đến hiệu suất suy yếu.
(vasep.com.vn) Trong một động thái mang tính bước ngoặt, ba quốc gia Tây Phi: Benin, Bờ Biển Ngà và Ghana đã hợp lực để bảo vệ tài nguyên biển của họ bằng cách thực hiện các mùa đóng cửa toàn diện cho toàn bộ nghề cá của họ. Nỗ lực phối hợp này đánh dấu một bước quan trọng hướng tới việc thiết lập một mùa đánh bắt cá khép kín trong khu vực, đảm bảo tính bền vững lâu dài của nghề cá.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn