Côn trùng và vi tảo – giải pháp bền vững cho ngành thủy sản thoát khỏi lệ thuộc vào bột cá

Bột cá 08:58 25/06/2025
(vasep.com.vn) Ngành nuôi trồng thủy sản (NTTS) đang phát triển nhanh nhưng đối mặt với một thách thức lớn: sự lệ thuộc quá mức vào bột cá và dầu cá – hai nguyên liệu truyền thống được coi là "tiêu chuẩn vàng" trong thức ăn cho các loài cá và tôm ăn thịt. Tuy nhiên, việc khai thác cá làm nguyên liệu gây cạn kiệt nguồn lợi tự nhiên, phá vỡ cân bằng sinh thái biển, khiến giá cả biến động và làm gia tăng cạnh tranh lương thực với con người. Trước áp lực này, ngành NTTS buộc phải tìm kiếm giải pháp thay thế bền vững và khả thi hơn.

Hai nguồn protein thay thế đầy tiềm năng đang được chú ý là côn trùng – cụ thể là ấu trùng Ruồi lính đen (BSF) – và vi tảo.

Côn trùng – Giải pháp tuần hoàn từ rác thải hữu cơ

Ấu trùng BSF chứa hàm lượng protein cao (40-60%), axit amin cân đối và giàu chất béo, canxi, phốt pho – phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của thủy sản. Quan trọng hơn, đây là thức ăn tự nhiên của nhiều loài cá hoang dã nên dễ tiêu hóa và hấp thụ.

Về mặt sinh thái và kinh tế, nuôi BSF tận dụng chất thải hữu cơ (rau củ, bã bia, phụ phẩm nông nghiệp), giúp giảm lượng rác, phát thải khí nhà kính và tạo ra nguồn nguyên liệu giá trị cao. Ngoài bột và dầu côn trùng, phân của ấu trùng còn có thể dùng làm phân bón hữu cơ. Mô hình này tạo nên một chu trình kinh tế tuần hoàn hiệu quả và thân thiện môi trường.

Vi tảo – Nguồn vi chất quý và "máy hút CO" tự nhiên

Vi tảo là nguồn cung cấp trực tiếp axit béo omega-3 (EPA, DHA), vốn là thành phần thiết yếu trong dầu cá. Các loài tảo như Schizochytrium, Nannochloropsis cho hàm lượng EPA, DHA cao mà không cần qua trung gian là cá biển.

Một số vi tảo như Spirulina, Chlorella còn chứa đến 70% protein cùng vitamin, khoáng chất và sắc tố tự nhiên như Astaxanthin, giúp cải thiện màu sắc và chất lượng sản phẩm thủy sản. Ngoài ra, vi tảo hấp thụ CO₂ thông qua quang hợp, có thể nuôi trong bể kín sử dụng nước thải, không chiếm đất canh tác – góp phần xử lý ô nhiễm và giảm phát thải khí nhà kính.

Hướng đi tất yếu cho thủy sản bền vững

Chuyển đổi sang nguồn nguyên liệu như côn trùng và vi tảo không còn là lựa chọn, mà là hướng đi tất yếu để đảm bảo tính bền vững, giảm phụ thuộc vào nguồn lợi biển đang cạn kiệt, ổn định giá thành sản xuất và nâng cao tính tự chủ trong chuỗi cung ứng thức ăn thủy sản.

Dù vẫn còn những thách thức như chi phí sản xuất, pháp lý và chấp nhận thị trường, nhưng với tiềm năng vượt trội về dinh dưỡng, sinh thái và kinh tế, côn trùng và vi tảo được xem là nền tảng quan trọng giúp ngành NTTS bước vào kỷ nguyên phát triển xanh, hiệu quả và bền vững hơn.

Tổng hợp

ntts con trung vi tao

TIN MỚI CẬP NHẬT

Thương mại cá thịt trắng toàn cầu đối mặt nhiều biến động

 |  09:01 05/12/2025

(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.

Xuất khẩu tôm Ấn Độ tăng tốc bất chấp chiến tranh thương mại với Mỹ

 |  08:55 05/12/2025

Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.

Nga – Na Uy đàm phán ngành khai thác cá tuyết

 |  08:47 05/12/2025

(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.

Nga xây dựng nhà máy thức ăn thủy sản vùng Saratov

 |  08:41 05/12/2025

(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.

Brazil trước nguy cơ siết quản lý cá rô phi và tác động đến ngành xuất khẩu

 |  09:02 04/12/2025

(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.

Mỹ: Giá ghẹ xanh và ghẹ đỏ tiếp tục neo cao dù lệnh cấm nhập khẩu được nới lỏng

 |  08:59 04/12/2025

(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).

Xuất khẩu tôm Ấn Độ: Bức tranh biến động và bài học chiến lược cho tôm Việt Nam

 |  08:57 04/12/2025

(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.

Peru: Tổng hạn ngạch cá cơm cho mùa đánh bắt thứ hai đạt 1,63 triệu tấn

 |  08:56 04/12/2025

(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.

Hàn Quốc: Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh giảm mạnh trong tháng 10

 |  08:48 04/12/2025

(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.

Kiểm tra, xử lý vi phạm khai thác IUU phải thực chất, minh bạch, có bằng chứng rõ ràng

 |  09:40 03/12/2025

Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.

VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM

Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội

Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO

Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu

Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông

Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn

Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh

Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn

VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội

Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn

© Copyright 2020 - Mọi hình thức sao chép phải được sự chấp thuận bằng văn bản của VASEP

DANH MỤC