Cơ hội mới cho ngành cá tra sau thỏa thuận Việt Nam và Mỹ giải quyết tranh chấp thuế chống bán phá giá

Chấm dứt tranh chấp tại vụ việc DS536 tại WTO

Ngày 17/1/2025, Việt Nam và Hoa Kỳ đã ký Thỏa thuận song phương về việc dỡ bỏ thuế chống bán phá giá đối với cá phi-lê xuất khẩu từ Việt Nam. Đại diện phía Hoa Kỳ là Cơ quan Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR). Thỏa thuận này đánh dấu việc chấm dứt tranh chấp tại vụ việc DS536 tại WTO.

Theo thông báo từ Bộ Công Thương, Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn, doanh nghiệp duy nhất đủ điều kiện dỡ bỏ thuế theo quy định của Hoa Kỳ, đã được đưa ra khỏi phạm vi áp dụng thuế chống bán phá giá đối với cá tra, basa xuất khẩu vào Hoa Kỳ.

Tranh chấp liên quan đến cá tra, basa bắt đầu từ năm 2018 khi Việt Nam khởi kiện Hoa Kỳ về việc áp dụng thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm này. Sau khi Ban hội thẩm WTO đưa ra dự thảo phán quyết vào năm 2020, Hoa Kỳ đã đề xuất cùng Việt Nam hoãn phán quyết để thương lượng giải pháp song phương.

Thỏa thuận này thể hiện thiện chí của Hoa Kỳ trong việc củng cố mối quan hệ hợp tác giữa hai quốc gia, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam và Hoa Kỳ đã nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.

Về phía Việt Nam, Bộ Công Thương khẳng định đây là thành quả từ sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, các luật sư tư vấn và các doanh nghiệp ngành thủy sản, đặc biệt là Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn. Thỏa thuận này cũng cho thấy cam kết của Việt Nam trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp Việt Nam, nhất là khi đất nước ngày càng hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế quốc tế.

Tăng trưởng xuất khẩu cá tra sang Mỹ

Công ty Cổ phần Vĩnh Hoàn, nhà xuất khẩu cá tra hàng đầu của Việt Nam, hiện là doanh nghiệp duy nhất đủ điều kiện dỡ bỏ thuế chống bán phá giá khi xuất khẩu cá tra và basa vào Hoa Kỳ. Vĩnh Hoàn cũng là công ty chiếm tỷ trọng lớn nhất trong xuất khẩu cá tra sang thị trường Mỹ.

Mười năm trước, xuất khẩu cá tra sang Mỹ đã có sự tăng trưởng ấn tượng, đặc biệt là năm 2016 với mức tăng 23% so với năm 2015. Tuy nhiên, từ 2018 đến 2020, xuất khẩu cá tra sang Mỹ đã giảm mạnh, do các rào cản thuế quan và các yếu tố bên ngoài như cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung. Trong năm 2019, xuất khẩu giảm 48% so với năm 2018 và tiếp tục giảm 14% trong năm 2020.

Tuy nhiên, vào năm 2024, xuất khẩu cá tra sang Mỹ đã phục hồi, đạt 345 triệu USD, tăng 27% so với năm 2023. Vĩnh Hoàn tiếp tục dẫn đầu với 46% tổng xuất khẩu cá tra sang Mỹ. Mặc dù chưa thể trở lại mức cao như trước, sự phục hồi này cho thấy triển vọng tích cực, đặc biệt là trong bối cảnh Chính quyền Mỹ đưa ra các chính sách mới đối với các mặt hàng nhập khẩu, bao gồm cá tra Việt Nam.

Thỏa thuận giải quyết tranh chấp thuế chống bán phá giá này mở ra cơ hội lớn cho Vĩnh Hoàn và ngành cá tra Việt Nam, giúp mở rộng xuất khẩu một cách ổn định hơn sang thị trường Mỹ với các sản phẩm chất lượng và bền vững.