THAY ĐỔI GIẤY CHỨNG NHẬN KHAI THÁC, CÁC TÀI LIỆU VÀ THỦ TỤC LIÊN QUAN ĐÃ ĐƯỢC BAN HÀNH BẰNG VIỆC SỬA ĐỔI QUY ĐỊNH IUU
Câu 1. Nội dung của giấy chứng nhận khai thác có thay đổi không và từ khi nào?
Có, việc sửa đổi Quy định IUU đưa ra một số thay đổi đối với mẫu được nêu trong Phụ lục II. Mẫu chứng nhận khai thác mới sẽ cung cấp thông tin chính xác hơn để xác định rõ hơn các hoạt động và sản phẩm đánh bắt trong chuỗi cung ứng. 02 năm sau khi văn bản pháp luật sửa đổi có hiệu lực (tức là ngày 10/1/2026), mẫu mới phải được sử dụng khi cấp giấy chứng nhận khai thác. 02 năm sau đó (tức là ngày 10/1/2028), chỉ mẫu mới mới được chấp nhận.
Những thay đổi áp dụng cho:
• Nhận dạng tàu đánh cá (yêu cầu cung cấp số IMO và nếu không áp dụng được thì số nhận dạng tàu duy nhất khác, nếu có). (Ô 2, ô 6 và ô 7)
• Dụng cụ câu cá phải được chỉ rõ. (Ô 2)
• Các chuyến đi câu cá (ngày đánh bắt phải ghi rõ “từ - đến”). (Ô 3)
• Ô khối lượng cũng đã được sửa đổi để hiểu rõ hơn về số lượng cần khai báo trong từng trường hợp. (Ô 3)
• Tên và chữ ký của thuyền trưởng tàu cá có thể được thay thế bằng tên và chữ ký của người được cấp giấy phép khai thác thủy sản. (Ô 5)
• Ô 7 điền đầy đủ thông tin về hoạt động cập bến/chuyển tải.
• Phần khai báo của nhà NK đã được sửa đổi để đảm bảo thống nhất với thủ tục hải quan NK. (Ô 11)
• Chi tiết vận chuyển cũng đã được sửa đổi để tăng cường khả năng truy xuất nguồn gốc. (Ô 10)
• Đã thêm Ô 13 mới với cơ sở pháp lý để từ chối cấp giấy chứng nhận khai thác
Câu 2. Khi CATCH trở thành bắt buộc đối với các nhà NK EU, họ sẽ tiếp tục nhận được chứng nhận khai thác và các tài liệu liên quan được xác thực nhiều ngày, tuần hoặc thậm chí vài tháng trước đó, sử dụng các mẫu cũ (có hiệu lực trước khi những thay đổi được đưa ra). Làm cách nào các nhà NK có thể sử dụng CATCH nếu họ nhận được các tài liệu này trên giấy sử dụng các mẫu cũ?
Trong khoảng thời gian 02 năm sau khi việc sử dụng CATCH trở thành bắt buộc, hệ thống sẽ cho phép giới thiệu và nộp chứng chỉ khai thác cũng như các tài liệu liên quan bằng cách sử dụng cả mẫu cũ và mẫu mới.
Các tài liệu đã được xác nhận hoặc chứng thực trước khi bắt buộc sử dụng mẫu mới sẽ tiếp tục được chấp nhận nhưng việc nộp của nhà NK lên cơ quan có thẩm quyền ở các Quốc gia Thành viên sẽ được thực hiện thông qua CATCH. Do đó, trong 02 năm này, CATCH sẽ cung cấp khả năng lựa chọn giữa mẫu cũ và mẫu mới. Và việc áp dụng luật mới sẽ không ảnh hưởng đến dòng chảy thương mại của các sản phẩm thủy sản đánh bắt được thực hiện trước khi áp dụng và kèm theo các tài liệu hợp lệ được tạo/ban hành tại thời điểm đó.
Câu 3. Xác nhận chế biến sẽ thay đổi và từ khi nào?
Có, việc sửa đổi Quy định IUU đưa ra một thay đổi quan trọng liên quan đến việc sử dụng xác nhận chế biến (Phụ lục IV) sẽ được áp dụng 02 năm sau khi quy định có hiệu lực.
Để cải thiện khả năng truy xuất nguồn gốc, các xác nhận chế biến sẽ được yêu cầu đối với tất cả các sản phẩm thủy sản chế biến NK vào EU, bất kể quá trình chế biến diễn ra ở đâu (tại Quốc gia treo cờ hoặc ở một nước thứ ba khác). Điều này có nghĩa là các xác nhận chế biến cũng phải được xác nhận trong trường hợp Quốc gia mà tàu treo cờ đã đánh bắt hải sản và quốc gia nơi hoạt động chế biến diễn ra giống nhau.
Ngoài ra, mẫu được nêu trong Phụ lục IV sẽ bao gồm nghĩa vụ áp dụng số tài liệu duy nhất do cơ quan có thẩm quyền xác nhận tuyên bố cung cấp (trong trường hợp sử dụng trực tiếp CATCH, hệ thống có thể tạo trực tiếp số duy nhất đó).
Câu 4. Có bất kỳ thay đổi nào khác đối với chương trình chứng nhận khai thác không?
Có, để bổ sung cho Quy định IUU sửa đổi, EC sẽ sớm giới thiệu một mẫu mới (được gọi là giấy chứng nhận hàng hóa không thay đổi xuất xứ) để đảm bảo việc thực hiện nhất quán, thống nhất và không phân biệt đối xử các quy định tại Điều 14.1. Quy định này sẽ áp dụng cho các lô hàng quá cảnh qua nước thứ 3 nơi sản phẩm không bị thay đổi xuất xứ.
CATCH sẽ cung cấp khả năng hoàn thành và tạo tài liệu đó trực tiếp trong hệ thống mà không cần tạo thêm giấy tờ nếu chính quyền của quốc gia quá cảnh quyết định sử dụng CATCH.
(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.
Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.
(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.
(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.
(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.
(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).
(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.
(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.
(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.
Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn