Từ 2007-2012, Thái Lan là nước sản xuất, XK tôm đứng đầu thế giới. Từ 2013-2017, Thái Lan tụt xuống vị trí thứ 5 sau Ấn Độ, Việt Nam, Ecuador và Trung Quốc. Năm 2018, Thái Lan đứng thứ 6 trên thế giới về giá trị XK tôm, chiếm 6% trên tổng giá trị XK tôm của thế giới.
Trong giai đoạn 10 năm (2009-2018), XK tôm của Thái Lan tăng trưởng tốt từ 2007-2011 do sản lượng trong nước tăng nhanh trong khi chưa phải chịu áp lực cạnh tranh từ các nguồn cung đối thủ. Năm 2012, Thái Lan phải đối mặt với dịch EMS ở tôm nuôi trên diện rộng, khiến sản lượng giảm mạnh, kéo theo kim ngạch XK giảm.
Từ 2012-2015, XK tôm của Thái Lan giảm liên tục và giảm xuống mức thấp nhất vào năm 2015 do chưa thể phục hồi sản lượng sau dịch EMS, giá tôm toàn cầu giảm cộng với biến động tiền tệ. Trong giai đoạn này, Thái Lan phải đối mặt với nhiều rào cản từ các thị trường NK tôm của nước này. Ngành tôm Thái Lan gặp khó khăn trong việc duy trì khả năng cạnh tranh sau khi nước này bị Mỹ liệt vào danh sách các nước có nạn buôn người nghiêm trọng nhất thế giới trong tháng 6/2014.
Tôm hấp và chế biến của Thái Lan xuất sang EU không còn được hưởng quy chế ưu đãi GSP từ 2014 nên mức thuế tăng lên 20%. Tôm nguyên liệu đông lạnh cũng bị mất thuế GSP 4% từ tháng 1/2015 và Thái Lan phải chịu mức 12%.
Sau khi phục hồi trong năm 2016, XK tôm Thái Lan lại quay đầu giảm. Năm 2018, XK tôm Thái Lan giảm xuống mức thấp nhất trong giai đoạn 10 năm (2009-2018).
Sáu tháng đầu năm nay, XK tôm của Thái Lan đạt 60.101 tấn, trị giá hơn 615 triệu USD, giảm 5,6% về khối lượng và giảm 9% về giá trị so với cùng kỳ năm 2018. Giá tôm nguyên liệu giảm mạnh, ảnh hưởng tới giá XK tôm của Thái Lan. Bên cạnh đó, Thái Lan đang gặp một số vấn đề về dịch bệnh và thu hẹp diện tích sản xuất tôm. Khả năng cạnh tranh về giá của tôm Thái Lan cũng thấp hơn so với Ấn Độ và Indonesia.
Trong top các thị trường NK tôm hàng đầu của Thái Lan, Nhật đứng ở vị trí số một, chiếm 32,3% tổng giá trị XK tôm của nước này. Mỹ đứng thứ hai với 32%. Tiếp đó là Trung Quốc và Canada lần lượt chiếm 11% và 4%.
Sáu tháng đầu năm nay, XK tôm Thái Lan sang Mỹ đạt gần 197 triệu USD, giảm 13% so với cùng kỳ năm ngoái, XK sang Nhật đạt gần 199 triệu USD, giảm 7%. XK sang Trung Quốc đạt 66 triệu USD, tăng 71%.
Trên thị trường Mỹ, Thái Lan ngày càng giảm XK sang thị trường này do thuế chống bán phá giá cao, cạnh tranh mạnh về giá và nguồn cung so với các đối thủ khác như (Việt Nam, Ấn Độ, Indonesia).
Trên thị trường EU, Thái Lan cũng giảm XK do phải chịu thuế cao so với các nguồn cung đối thủ trên thị trường này.
Thái Lan duy trì được khả năng cạnh tranh tốt trên thị trường Trung Quốc do lợi thế giá rẻ, nhu cầu NK tôm của Trung Quốc ngày càng tăng. Tại thị trường Nhật Bản, Thái Lan vẫn duy trì ổn định XK mặt hàng tôm HS 030617 sang Nhật Bản.
|
Xuất khẩu tôm của Thái Lan (Nguồn: ITC) |
||||||||
|
Thị trường |
GT (nghìn USD) |
KL (tấn) |
Giá TB XK (USD/kg) |
|||||
|
Q1-Q2/2018 |
Q1-Q2/2019 |
Tăng, giảm (%) |
Q1-Q2/2018 |
Q1-Q2/2019 |
Tăng, giảm (%) |
Q1/2019 |
Q2/2019 |
|
|
TG |
678.852 |
615.185 |
-9 |
63.639 |
60.101 |
-5,6 |
10 |
10 |
|
Mỹ |
227.240 |
196.964 |
-13 |
20.171 |
18.497 |
-8,3 |
11 |
11 |
|
Nhật Bản |
214.903 |
198.861 |
-7 |
19.410 |
18.368 |
-5,4 |
11 |
11 |
|
Trung Quốc |
38.331 |
65.575 |
71 |
3.744 |
7.374 |
97,0 |
8.99 |
8.84 |
|
Canada |
28.229 |
26.265 |
-7 |
2.845 |
2.716 |
-4,5 |
9.85 |
9.55 |
|
Hàn Quốc |
32.191 |
28.594 |
-11 |
2.627 |
2.645 |
0,7 |
11 |
11 |
|
Australia |
25.961 |
23.103 |
-11 |
2.178 |
2.182 |
0,2 |
11 |
10 |
|
Đài Bắc, Trung Quốc |
21.427 |
16.015 |
-25 |
2.209 |
1.782 |
-19,3 |
8.33 |
9.45 |
|
Anh |
16.905 |
17.366 |
3 |
1.445 |
1.605 |
11,1 |
11 |
11 |
|
Hong Kong, Trung Quốc |
5.082 |
6.313 |
24 |
505 |
676 |
34,0 |
10 |
8.94 |
|
Việt Nam |
34.564 |
6.168 |
-82 |
4.513 |
900 |
-80,1 |
6.74 |
6.94 |
|
Italy |
3.630 |
5.939 |
64 |
358 |
567 |
58,3 |
10 |
10 |
|
Đức |
8.546 |
4.961 |
-42 |
744 |
448 |
-39,8 |
12 |
10 |
|
New Zealand |
3.125 |
4.744 |
52 |
318 |
516 |
62,1 |
9.49 |
8.81 |
|
Singapore |
2.590 |
3.727 |
44 |
332 |
459 |
38,0 |
8.27 |
7.96 |
|
Đan Mạch |
520 |
1.071 |
106 |
46 |
98 |
111,3 |
12 |
11 |
|
Mexico |
1.857 |
1.329 |
-28 |
161 |
132 |
-17,8 |
10 |
9.93 |
|
Pháp |
1.503 |
1.200 |
-20 |
164 |
144 |
-12,1 |
8.67 |
7.87 |
|
Nga |
2.183 |
509 |
-77 |
191 |
52 |
-72,8 |
11 |
9.50 |
|
Chile |
258 |
973 |
277 |
18 |
89 |
387,7 |
13 |
8.15 |
|
Cambodia |
531 |
581 |
9 |
60 |
59 |
-2,5 |
9.59 |
10 |
|
Thụy Điển |
176 |
247 |
40 |
10 |
15 |
46,0 |
14 |
17 |
|
Myanmar |
1.066 |
425 |
-60 |
438 |
128 |
-70,9 |
3.10 |
3.54 |
|
Malaysia |
1.140 |
941 |
-17 |
265 |
179 |
-32,3 |
4.74 |
8.01 |
|
Sản phẩm tôm XK của Thái Lan (GT: nghìn USD, Nguồn: ITC) |
||||
|
Mã HS |
Sản phẩm |
Q1-Q2/2018 |
Q1-Q2/2019 |
Tăng, giảm (%) |
|
Tổng tôm |
678.852 |
615.185 |
-9,4 |
|
|
030617 |
Tôm nguyên liệu đông lạnh |
306.227 |
272.272 |
-11,1 |
|
160529 |
Tôm chế biến, đóng túi kín khí |
168.196 |
176.671 |
5,0 |
|
160521 |
Tôm chế biến, không đóng túi kín khí |
193.312 |
156.908 |
-18,8 |
|
030616 |
Tôm nước lạnh đông lạnh |
11.117 |
9.334 |
-16,0 |
(vasep.com.vn) Thị trường cá tuyết và cá haddock đang chịu tác động mạnh từ các yếu tố địa chính trị, gồm lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga và sự thay đổi trong chính sách thuế của Trung Quốc. Những diễn biến này khiến nguồn cung cá thịt trắng toàn cầu trở nên bất ổn, gia tăng rủi ro cho các nhà xuất khẩu của Na Uy.
Bất chấp căng thẳng thương mại leo thang với Hoa Kỳ, ngành tôm Ấn Độ vẫn ghi nhận đà tăng trưởng mạnh trong năm tài chính 2026, theo Economic Times. Dữ liệu từ CareEdge Ratings cho thấy trong năm tháng đầu năm tài chính, xuất khẩu tôm của Ấn Độ tăng 18% về giá trị, lên 2,43 tỷ USD, và tăng 11% về khối lượng, đạt 348.000 tấn.
(vasep.com.vn) Từ ngày 8 đến 12/12/2025, Ủy ban Thủy sản Nga – Na Uy sẽ tiến hành vòng đàm phán quan trọng trong bối cảnh hoạt động khai thác cá tuyết tại Biển Barents đang chịu tác động lớn từ các biện pháp trừng phạt và căng thẳng chính trị. EU và Na Uy trước đó đã áp lệnh hạn chế đối với hai doanh nghiệp Nga là Norebo và Murman Seafood, làm gián đoạn truyền thống hợp tác và chia sẻ ngư trường giữa hai nước.
(vasep.com.vn) Dự án xây dựng một nhà máy sản xuất thức ăn thủy sản đang được triển khai tại vùng Saratov, đánh dấu bước đi quan trọng trong chiến lược phát triển ngành nuôi trồng thủy sản của khu vực. Công trình đặt tại quận Balashovsky, với tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ ruble và dự kiến hoàn thành vào năm 2026.
(vasep.com.vn) Chính phủ Brazil dự kiến sẽ đưa ra quyết định cuối cùng về việc liệu cá rô phi có bị xếp vào danh mục loài ngoại lai xâm lấn hay không vào năm 2026. Trước đó, vào tháng 10/2025, Ủy ban Đa dạng Sinh học Quốc gia (Conabio), trực thuộc Bộ Môi trường, đã đưa cá rô phi vào Danh sách chính thức các loài ngoại lai xâm lấn. Việc phân loại này chưa đồng nghĩa với lệnh cấm nuôi, nhưng đã làm dấy lên tranh luận trong ngành, khi cơ quan môi trường cảnh báo rằng cá rô phi đang xuất hiện ở nhiều con sông ngoài vùng nuôi, có nguy cơ gây mất cân bằng sinh thái.
(vasep.com.vn) Giá ghẹ xanh (blue swimming crab – BSC) và ghẹ đỏ (red swimming crab – RSC) trên thị trường Mỹ vẫn duy trì ở mức kỷ lục, dù ngành nhập khẩu vừa nhận được “phao cứu sinh” tạm thời từ Tòa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đối với lệnh cấm nhập khẩu liên quan đến Đạo luật Bảo vệ Động vật Có vú Biển (MMPA).
(vasep.com.vn) Trong 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Ấn Độ trải qua một trong những giai đoạn nhiều biến động nhất của thập kỷ. Sản lượng xuất khẩu tăng nhẹ nhưng phân hóa mạnh theo từng tháng, giá trị xuất khẩu tăng cao hơn sản lượng, trong khi cấu trúc thị trường chuyển dịch nhanh chóng dưới tác động của cú sốc thuế quan tại Mỹ.
(vasep.com.vn) Bộ Sản xuất Peru (PRODUCE) đã đặt ra tổng sản lượng đánh bắt được (TAC) đối với cá cơm (Engraulis ringens) và cá cơm trắng (Anchoa nasus) ở vùng biển miền trung bắc Peru là 1,63 triệu tấn cho mùa đánh bắt thứ hai vào năm 2025.
(vasep.com.vn) Nhập khẩu cá minh thái đông lạnh của Hàn Quốc trong tháng 10 đạt 6.391 tấn, giảm 61% so với mức 16.488 tấn của cùng kỳ năm 2023. Tính lũy kế 10 tháng đầu năm, Hàn Quốc nhập khẩu 101.521 tấn, thấp hơn 17% so với 121.625 tấn của cùng kỳ năm trước.
Sáng 2/12, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) chủ trì phiên họp lần thứ 24 của Ban Chỉ đạo, kết nối trực tuyến với 21 tỉnh, thành phố ven biển.
VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM
Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội
Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO
Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu
Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông
Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn
Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh
Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn
VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội
Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn