Chương trình giám sát cá da trơn: Ảnh hưởng sâu hơn đến xuất khẩu

(vasep.com.vn) Ngày 25/11/2015, Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ (FSIS) đã chính thức thông báo về việc quyết định triển khai Chương trình Giám sát cá da trơn đối với cá Tra NK vào Mỹ. Quy định này bắt đầu có hiệu lực từ tháng 3/2016 (90 ngày sau khi đăng Công báo Liên bang). Mốc thời gian có hiệu lực cũng là thời điểm bắt đầu giai đoạn chuyển đổi 18 tháng đối với các nhà sản xuất trong nước và nước ngoài. Những khó khăn hiện tại một số thị trường lớn cộng với động thái này của thị trường Mỹ sẽ khiến XK cá tra của các DN thủy sản tưởng như lợi hơn sau TPP nhưng lại thêm phần lo lắng.

Theo thông báo của FSIS, Cục Giám sát ATTP của Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ sẽ thiết lập Chương trình giám sát đối với loài cá thuộc họ Siluriformes, bao gồm cả cá da trơn và cá tra của Việt Nam. Quy định cuối cùng này được triển khai theo yêu cầu của Luật Nông nghiệp 2014 và sẽ áp dụng đối với tất cả các loài cá thuộc họ Siluriformes (theo định nghĩa rộng về cá da trơn có bao gồm cá tra/basa của Việt Nam) nuôi trồng nội địa và NK.

Kể từ tháng 3/2016, tất cả các loài cá thuộc họ Siluriformes, bao gồm cá da trơn và cá tra của Việt Nam sẽ thuộc thẩm quyền giám sát của FSIS và không còn chịu quy định của FDA nữa.

Trước ngày quy định có hiệu lực, nếu muốn tiếp tục XK sang Mỹ, các nước đang cung cấp sản phẩm cá da trơn cho thị trường này phải cung cấp danh sách các cơ sở đủ điều kiện XK theo quy định của FDA đang XK vào Mỹ.

Trong suốt khoảng thời gian chuyển đổi 18 tháng, FSIS sẽ tiến hành tái giám sát và lấy mẫu ngẫu nhiên ít nhất 1 lần/quý tại cơ sở NK của Hoa Kỳ để giám định về chủng loại cá cũng như dư lượng hóa chất có trong các lô hàng cá NK thuộc họ Siluriformes. Cũng trong suốt thời gian chuyển đổi này, các nước có mong muốn tiếp tục XK các sản phẩm này vào Hoa Kỳ sau khi kết thúc thời gian chuyển đổi cần phải nộp hồ sơ để xem xét Tiêu chuẩn tương đồng. FSIS sẽ hỗ trợ các nước trong việc làm đơn xem xét tiêu chuẩn tương đồng.

Những nước nộp đầy đủ hồ sơ chứng minh tiêu chuẩn tương đồng đúng hạn 18 tháng sẽ được tiếp tục XK vào Hoa Kỳ trong khi FSIS tiến hành đánh giá một cách đầy đủ, bao gồm cả kiểm tra thực tế tại nơi nuôi trồng và sản xuất tại nước đó. Nếu cần thêm bất kỳ thông tin gì, FSIS sẽ yêu cầu nước đó phải phản hồi hoặc nộp lại tài liệu tiêu chuẩn tương đồng hoàn chỉnh trong vòng 90 ngày kể từ khi FSIS yêu cầu.

Tuy nhiên, từ trước tới nay việc xem xét cấp Tiêu chuẩn tương đồng cho các nước được phép XK mặt hàng thịt, thịt lợn và thịt gia cầm vào Mỹ, FSIS phải mất ít nhất trung bình 8 năm xem xét. Nhưng với sản phẩm cá thời gian chuyển đổi này lại quá ngắn - 18 tháng.

Theo đánh giá của một số tờ báo Mỹ, quyết định này được đưa ra ngay trước ngày nghỉ Lễ Tạ ơn (Thanksgiving) là hành động cố tình né tránh các phản ứng tức thời của doanh nghiệp và mâu thuẫn với cam kết trong thư trao đổi trong đàm phán TPP vừa mới kết thúc.

Và hiện nay, cá Tra đang là sản phẩm thủy sản NK được ưa chuộng thứ 6 (sau cá tuyết và cua) và chiếm đến 75% doanh số bán hàng cá da trơn ở Mỹ. Sự phổ biến này nói lên “sức mạnh” của sản phẩm giá trị dinh dưỡng cao, giá thành hợp lý. Một số tờ báo Mỹ dẫn chứng rằng, sự “xâm nhập” của sản phẩm này đã khiến chỉ trong vài năm 20% hoạt động nuôi cá da trơn Mỹ bị đóng cửa. Tuy nhiên, chương trình này sẽ khiến những người nuôi ở New Hampshire, Virginia, Florida và California sẽ phải chịu các chi phí của các quy định chồng chéo của FDA và USDA. Hơn nữa, người dân sẽ phải mua sản phẩm giá cao.

Hiện nay, Mỹ là thị trường XK cá tra số 1 của Việt Nam. Tính đến hết tháng 10/2015, giá trị XK sang thị trường này đạt 260,7 triệu USD, giảm 4,6% so với cùng kỳ năm trước. Quyết định này được đưa ra và có hiệu lực trong thời gian quá gấp sẽ ảnh hưởng lớn đến hoạt động thương mại thủy sản của hai nước. Cộng với việc thuế CBPG cao, rào cản thương mại này sẽ khiến XK cá tra sang thị trường Mỹ năm 2016 còn sụt giảm mạnh hơn nữa.

Tạ Hà

Tin cùng chuyên mục

TIN MỚI CẬP NHẬT

Vai trò điều hành và hỗ trợ của Bộ Công Thương đối với tăng trưởng xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2025

 |  16:38 19/12/2025

(vasep.com.vn) Trong bối cảnh kinh tế thế giới tiếp tục đối mặt với nhiều biến động và thách thức, xuất khẩu thủy sản Việt Nam năm 2025 được dự báo lần đầu tiên vượt mốc 11 tỷ USD. Kết quả này có sự đóng góp quan trọng từ sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Chính phủ và đặc biệt là sự đồng hành, hỗ trợ tích cực của Bộ Công Thương đối với cộng đồng doanh nghiệp thủy sản.

Sản lượng khai thác thủy sản Nga đạt gần 4,5 triệu tấn

 |  09:14 19/12/2025

(vasep.com.vn) Theo dữ liệu mới nhất từ hệ thống giám sát ngành của Cơ quan Thủy sản Liên bang Nga (Rosrybolovstvo), tổng sản lượng khai thác tài nguyên sinh vật thủy sinh của Nga đã cán mốc xấp xỉ 4,5 triệu tấn.

Xuất khẩu thủy sản đông lạnh Bangladesh phục hồi 

 |  09:12 19/12/2025

(vasep.com.vn) Theo dữ liệu của Cục Xúc tiến Xuất khẩu (EPB), kim ngạch xuất khẩu cá và tôm đông lạnh của Bangladesh đạt 388,7 triệu USD trong năm tài khóa gần nhất, tăng 19,33% so với 325,73 triệu USD của năm trước. Đây là mức tăng đầu tiên sau hai năm sụt giảm, nhờ cải thiện tuân thủ và kiểm soát chất lượng tại các cơ sở chế biến. 

Na Uy, EU và Anh ký thỏa thuận đánh bắt cá bền vững tại Biển Bắc năm 2026 

 |  09:06 19/12/2025

(vasep.com.vn) Sau nhiều tháng đàm phán căng thẳng kéo dài từ mùa thu, Na Uy, Liên minh châu Âu (EU) và Vương quốc Anh đã chính thức ký kết thỏa thuận ba bên quan trọng, xác định hạn ngạch đánh bắt và quản lý các quần thể cá chung tại Biển Bắc cho năm 2026.

TIÊU CHÍ XÉT CHỌN & VINH DANH DOANH NGHIỆP HỘI VIÊN VASEP XUẤT KHẨU XUẤT SẮC NĂM 2025

 |  17:26 18/12/2025

Theo truyền thống hàng năm của Hiệp hội VASEP, nhằm ghi nhận và vinh danh các doanh nghiệp hội viên có thành tích cao trong xuất khẩu thủy sản tại mỗi Tỉnh, Ban Lãnh đạo Hiệp hội đã thông qua Bản tiêu chí xét chọn các DN thủy sản hội viên có kết quả XK thủy sản xuất sắc trong năm 2025, và tiến hành vinh danh trao kỷ niệm chương tại Lễ mừng Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam vượt 11 tỷ USD vào ngày 17/01/2026 tại KS Sheraton, Tp. Hồ Chí Minh.

Sản lượng khai thác thủy sản của Nga cán mốc gần 4,4 triệu tấn 

 |  08:57 18/12/2025

(vasep.com.vn) Hệ thống giám sát ngành thủy sản của Cơ quan Liên bang Nga về Thủy sản (Rosrybolovstvo) cho biết tổng sản lượng khai thác của tất cả các đơn vị khai thác trong cả nước đã đạt 4,380,3 nghìn tấn, tiến sát mốc 4,4 triệu tấn cho năm nay. Trong đó, vùng biển Viễn Đông tiếp tục chiếm ưu thế vượt trội với 3,382,3 nghìn tấn. 

Nguồn gốc nguyên liệu quyết định mức độ bền vững của thức ăn thủy sản 

 |  08:55 18/12/2025

(vasep.com.vn) Một nghiên cứu quốc tế mới cho thấy dấu chân môi trường của thức ăn thủy sản phụ thuộc nhiều hơn vào nguồn gốc địa lý của nguyên liệu thay vì chỉ đơn thuần vào việc nguyên liệu có phải từ cá hay thực vật. Nghiên cứu sử dụng nuôi cá hồi Đại Tây Dương làm mô hình và so sánh hai loại thức ăn: một loại sử dụng nhiều bột cá và dầu cá, loại còn lại sử dụng thành phần thực vật. Kết quả cho thấy các chỉ số môi trường như phát thải khí nhà kính, suy thoái sinh cảnh, ô nhiễm dinh dưỡng và tiêu thụ nước thay đổi mạnh hơn theo vùng sản xuất nguyên liệu so với thành phần của chính thức ăn. 

Infographic: Xuất khẩu tôm Việt Nam, T1-T11/2025

 |  08:45 18/12/2025

(vasep.com.vn) Theo số liệu Hải quan Việt Nam, lũy kế từ đầu năm đến hết tháng 11, xuất khẩu tôm đạt 4,3 tỷ USD, tăng 21% so với cùng kỳ năm trước, tiếp tục giữ vai trò động lực tăng trưởng chính của toàn ngành thủy sản. Riêng tháng 11, kim ngạch đạt 393 triệu USD, tăng 14%.

Sử dụng tối đa các công cụ để chống khai thác IUU và rà soát, đề xuất công cụ mới

 |  10:05 17/12/2025

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, các cơ quan, chủ thể có liên quan trong hệ thống chính trị đều phải phát huy cao độ trách nhiệm, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn phải rà soát, kiểm tra lại các công việc; quyết liệt, kiên quyết tuyên chiến với khai thác IUU, tuyệt đối không hình thức, không đùn đẩy, né tránh trách nhiệm; làm việc nào dứt việc đó.

Ngành thủy sản Peru bứt phá, hướng tới 2,13 tỷ USD xuất khẩu năm nay 

 |  09:15 17/12/2025

(vasep.com.vn) Ngành khai thác và chế biến thủy sản Peru dành cho tiêu dùng trực tiếp (DHC) đang củng cố vị thế như một trong những trụ cột quan trọng của nền kinh tế, khi tạo ra hơn 74.000 việc làm và hướng tới kim ngạch xuất khẩu cuối năm có thể vượt 2,13 tỷ USD. Thông tin được Bộ trưởng Bộ Sản xuất (PRODUCE) César Quispe Luján công bố trong chuyến làm việc tại vùng Piura, nơi ông nhấn mạnh rằng chỉ tính đến cuối quý III, xuất khẩu của phân ngành này đã vượt 1,5 tỷ USD. 

VASEP - HIỆP HỘI CHẾ BIẾN VÀ XUẤT KHẨU THỦY SẢN VIỆT NAM

Chịu trách nhiệm: Ông Nguyễn Hoài Nam - Phó Tổng thư ký Hiệp hội

Đơn vị vận hành trang tin điện tử: Trung tâm VASEP.PRO

Trưởng Ban Biên tập: Bà Phùng Thị Kim Thu

Giấy phép hoạt động Trang thông tin điện tử tổng hợp số 138/GP-TTĐT, ngày 01/10/2013 của Bộ Thông tin và Truyền thông

Tel: (+84 24) 3.7715055 – (ext.203); email: kimthu@vasep.com.vn

Trụ sở: Số 7 đường Nguyễn Quý Cảnh, Phường An Phú, Quận 2, Tp.Hồ Chí Minh

Tel: (+84) 28.628.10430 - Fax: (+84) 28.628.10437 - Email: vasephcm@vasep.com.vn

VPĐD: số 10, Nguyễn Công Hoan, Ngọc Khánh, Ba Đình, Hà Nội

Tel: (+84 24) 3.7715055 - Fax: (+84 24) 37715084 - Email: vasephn@vasep.com.vn

© Copyright 2020 - Mọi hình thức sao chép phải được sự chấp thuận bằng văn bản của VASEP

DANH MỤC