(vasep.com.vn) Giá thực phẩm trên thế giới đang tăng vọt và đạt mức cao nhất vào tháng 10, trong đó giá dầu thực vật và ngũ cốc cũng là một nhân tố thúc đẩy xu hướng tăng giá này. Ngành cá ngừ rất dễ bị ảnh hưởng bởi tình trạng này do nhiều sản phẩm đóng hộp được bán với dầu đậu nành và dầu hướng dương. Điều này sẽ làm tăng thêm khó khăn cho các nhà chế biến vốn đang phải đối mặt với chi phí vận chuyển cao.
Theo báo cáo của Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO), giá lương thực toàn cầu đã đạt mức cao nhất trong hơn một thấp kỷ sau khi tăng hơn 30% trong năm ngoái. Cơ quan này đã theo dõi giá trị quốc tế của các mặt hàng chủ lực được giao dịch nhiều nhất trên thế giới từ lúa mì đến thịt. Chỉ số giá thực phẩm của FAO cho thấy vào tháng 10/2020, ở mức 101,4 điểm và kể từ đó có xu hướng tăng lên, chạm mức 133,2 điểm vào tháng trước. Vào tháng 5, báo cáo chỉ số giá thực phẩm của FAO đã tăng.
Chỉ số giá dầu ăn ở mức cao nhất
Cá ngừ đóng hộp ngâm dầu thường dùng dầu hướng dương, dầu đậu nành và dầu ô liu (nguyên chất). Trong 1 hộp cá ngừ 185g (khối lượng ráo nước 140g), dầu ăn chiếm 1/4 trọng lượng hộp, do đó các nhà sản xuất đồ hộp rất chú ý đến giá thành của mặt hàng này.
Báo cáo của FAO cho thấy giá dầu thực vật trong tháng 10/2021 đã tăng 9,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Chỉ số này cho thấy chỉ số giá dầu thực vật ở mức 184,8 điểm, đây là mức cao nhất trong gần 20 năm qua. Phân khúc này bao gồm trung bình 10 loại dầu khác nhau. Theo FAO, sự tăng vọt này được thúc đẩy bởi giá dầu cọ, dầu nành, và dầu hướng dương. Ba mặt hàng này đã tăng giá trị do nhu cầu NK toàn cầu hồi sinh, đặc biệt là từ Ấn Độ - nước đã hạ thuế đối với dầu ăn. Ngoài ra, giá dầu thô tăng cũng đang thúc đẩy phân khúc này.
Giá dầu thực vật tăng ảnh hưởng tới các nhà chế biến
Giá dầu đậu nành và dầu hướng dương đã có xu hướng tăng giá từ tháng 5/2020. Tuy nhiên, các nhà chế biến cá ngừ hiện không phải trả nhiều như 6 tháng trước. Theo Dashboard về hàng hoá thực phẩm của Uỷ ban Châu Âu được đưa ra vào ngày 04/11/2021, giá trị của các mặt hàng này đã tăng trong tháng 10 và giữ ổn định trong tháng 11. Giá dầu đậu này ở mức 1.473 USD/tấn trong khi giá dầu hướng dương ở mức 1.381 USD/tấn. Con số này vẫn thấp hơn mức giá cao điểm trong tháng 3 và 5.
Dầu đậu nành là loại dầu được tiêu thụ nhiều nhất trên thế giới. Cả Trung Quốc và Mỹ đều là những nhà sản xuất và người tiêu thụ chính sản phẩm này. Ngày nay, cá ngừ thịt sáng (chunk light) đóng hộp có trọng lượng tịnh 142g (trọng lượng ráo 113g) ngâm dầu thực vật (dầu nành), tại Walmart có giá 1 USD. Vậy chi phí sản xuất mặt hàng này sẽ là bao nhiêu trong vài tháng tới và người tiêu dùng sẽ phải trả thêm bao nhiêu để bù đắp chi phí cho nhà chế biến?
Các nhà chế biến cá ngừ cũng cần theo dõi giá dầu oliu vì giá dầu này luôn ở mức cao trong suốt cả năm. Theo giá hàng hoá cơ bản của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), ngày 30/9, dầu oliu nguyên chất có giá 4.442 USD/tấn. Giá dầu này ở mức tương đối kể từ tháng 7. Thịt cá ngừ ngâm dầu oliu đóng hộp đang có giá đắt nhất.
Việc giá cá ngừ nguyên liệu thô duy trì ở mức cao tại một số trung tâm giao dịch trên thế giới cũng không giúp giá cá ngừ đóng hộp giảm. Ví dụ, tại Bangkok, cá ngừ vằn nguyên con đông lạnh ở mức 1.325 USD/tấn. Thông thường, vào cuối năm, mức giá này sẽ giảm xuống vào năm 2019, giá đã giảm xuống 1.000 USD/tấn. Vì vậy, các nhà sản xuất đồ hộp không thể mua cá ngừ vằn ở mức thấp hơn để bù đắp giá trị hàng hoá tăng cao. Thêm vào đó, họ còn phải đối mặt với tình trạng khan hiếm container và giá cước vận chuyển cao.